Στο επίκεντρο κριτικής βρίσκεται η τουρκική Στατιστική Αρχή, καθώς η απόφαση να αλλάξει τον τρόπο δημοσίευσης των στοιχείων για τον πληθωρισμό, όταν αυτός καλπάζει σε επίπεδα άνω του 70%, δίνουν την αίσθηση ότι επιχειρείται η χαλιναγώγησή του, όχι όμως με πολιτικές αλλά με… “νοθεία”.
- Στο στόχαστρο η TurkStat
- καταγγελίες για διαφάνεια.
- Θα συνεχιστούν οι μειώσεις επιτοκίων
Η κρατική στατιστική υπηρεσία της Τουρκίας αντιμετωπίζει εκ νέου διεθνή κριτική και μομφή για τη διαφάνεια, αφού σταμάτησε να δημοσιεύει ορισμένες λεπτομέρειες για τον τρόπο υπολογισμού των στοιχείων για τον πληθωρισμό, τροφοδοτώντας τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης ότι υποδηλώνει κέρδη τιμών, μετά την εκτόξευση του πληθωρισμού σε υψηλό 24 ετών τον Μάιο.
Η TurkStat ανακοίνωσε μια εβδομάδα πριν από τη δημοσίευση των πιο πρόσφατων στοιχείων για τον πληθωρισμό, στις 3 Ιουνίου, ότι θα κάνει αλλαγές για να ευθυγραμμιστεί με τις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ενισχύσει τη «διαφάνεια και την προσβασιμότητα».
Μόλις δημοσιεύθηκαν, τα στοιχεία του Μαΐου αποκάλυψαν μηνιαίο πληθωρισμό κοντά στο 3%, ενώ όλες εκτός από δύο εκτιμήσεις σε έρευνα του Bloomberg με 13 οικονομολόγους προέβλεπαν υψηλότερο ποσοστό. Η έκθεση TurkStat παρέλειψε τα συνήθη διαγράμματα κέρδους τιμών για μεμονωμένα στοιχεία του καλαθιού του πληθωρισμού.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία
Σε απάντηση στην κριτική, ο αναπληρωτής πρόεδρος της TurkStat, Ibrahim Demir, δήλωσε στο κρατικό πρακτορείο Anadolu το Σάββατο ότι 17 ανεπτυγμένες χώρες ή χώρες της ΕΕ δεν δημοσιεύουν αλλαγές τιμών σε μεμονωμένα είδη.
Ο Ντεμίρ, ωστόσο, είπε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να δημοσιεύει λεπτομερή ανάλυση των καταναλωτικών αγαθών σύμφωνα με την πρακτική μεταξύ ομοτίμων χωρών.
Η TurkStat απαντώντας σε ερώτηση του Bloomberg ότι στόχος της είναι να εναρμονίσει τη διαφάνεια των δεδομένων της με τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ, μοιράζοντας την κατανομή της ατομικής κατανάλωσης στα νοικοκυριά στα πέντε ψηφιακή δομή (COICOP 5) σε αντίθεση με τον προηγούμενο τετραψήφιο δείκτη (COICOP 4). Δεν ανέφερε γιατί αφαίρεσε τα κέρδη τιμών για έναν ενδεικτικό κατάλογο αγαθών που προηγουμένως περιλαμβάνονταν σε μηνιαίες εκθέσεις πληθωρισμού.
Η στατιστική υπηρεσία είχε ήδη τραβήξει την προσοχή αφού δύο επικεφαλής στατιστικολόγοι που εργάζονταν στα στοιχεία για τον πληθωρισμό αποχώρησαν μέσα σε ένα μήνα, ο ένας επικαλούμενος λόγους υγείας.
Ο πληθωρισμός μπορεί να ρίξει τον Ερντογάν
Η χαλιναγώγηση της έκρηξης του πληθωρισμού της Τουρκίας είναι μια βασική πρόκληση για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενόψει των εκλογών που είναι προγραμματισμένες για τον Ιούνιο του 2023, καθώς η εκρηκτική αύξηση του κόστους ζωής απειλεί την κοινωνική συνοχή, πλήττοντας κυρίως τις ευπαθείς εισοδηματικά ομάδες, που αποτελούν τη βασική εκλογική βάση του Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει επικριθεί πολλάκις για την ανορθόδοξη πολιτική του στο μέτωπο του πληθωρισμού, καθώς επιμένει σε χαμηλά και μειούμενα επιτόκια, ενώ ο πληθωρισμός καλπάζει, υποστηρίζοντας ότι η αύξηση του κόστους δανεισμού θα ανεβάσει τις τιμές. Στο μεταξύ έχει προκαλέσει την κατάρρευση της τουρκικής λίρας, εκτοξεύοντας το κόστος εισαγωγών και προσδοκώντας να αντλήσει συνάλλαγμα από την αύξηση των εξαγωγών.
Τα επιτόκια στην Τουρκία
Ο Ερντογάν επανέλαβε τη Δευτέρα τις απόψεις του και αρνήθηκε ότι ο πληθωρισμός είναι το κύριο πρόβλημα της Τουρκίας.
κατηγορώντας το υψηλότερο κόστος δανεισμού για να κάνει «τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους».
Υπό την πίεση του Τούρκου ηγέτη, η κεντρική τράπεζα δεν αύξησε το κόστος δανεισμού από το τέλος του περασμένου έτους, έχοντας μάλιστα νωρίτερα κατεβάσει τα επιτόκια κατά 500 μονάδες βάσης. Ο Ερντογάν είπε ρητά ότι η Τουρκία θα συνεχίσει τις μειώσεις επιτοκίων, μια προσέγγιση που κινδυνεύει να συνεχίσει να πιέζει τη λίρα και τις τιμές.
