Σε οικονομικό proxy war μέσω εφοπλιστών και με ομήρους φορτία και προσωπικό κινδυνεύει να εξελιχθεί η αντιπαράθεση Ελλάδας – Ιράν που ξεκίνησε με την κατάσχεση ιρανικού τάνκερ στην Κάρυστο, καθώς η Τεχεράνη απάντησε με την κατάληψη δύο υπό ελληνικής σημαία τάνκερ των εφοπλιστών Πολέμη και Διαμαντίδη.
Σε διπλωματικό και μιντιακό επίπεδο συνεχίζεται το θρίλερ της κατάσχεσης των δύο υπό ελληνική σημαία τάνκερ από το Ιράν, με την ελληνική κυβέρνηση να χαρακτηρίζει “πειρατεία” την κίνηση των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν, ενώ υπήρχαν και διαρροές σε sites για σύλληψη των πληρωμάτων.
Αν και τέτοια περιστατικά δεν είναι ασυνήθιστα στα διεθνή ναυτικά χρονικά, εν τούτοις η αντιπαράθεση Αθήνας – Ιράν έχει χαρακτηριστικά υποβόσκοντος οικονομικού πολέμου, τα οποία δεν μπορούν να παραβλεφθούν. Ο όγκος του ελληνικού στόλου αποτελεί ένδειξη της ηχούς και του αντικτύπου της κίνησης των Φρουρών της Επανάστασης. Επίσης, τα όσα εξελίσσονται αποτελούν σαφές μήνυμα των επιπτώσεων της προσπάθειας εργαλειοποίησης των ναυτιλιακών διαδρομών.
Την κατάσχεση δύο υπό ελληνική σημαία τάνκερ των εφοπλιστών Πολέμη και Διαμαντίδη επιβεβαίωσαν οι Φρουρού της Επανάστασης στο Ιράν, διαψεύδοντας φήμες για σύλληψη του πληρώματος. Επίσης, από τις ΗΠΑ έχει γνωστοποιηθεί ότι τα πλοία δεν εξέπεμψαν SOS κατά τη διάρκεια της επιχείρησης από τις ιρανικές δυνάμεις.
Μέχρι στιγμής, πάντως, οι διεθνείς αντιδράσεις είναι περιορισμένες και χλιαρές. Η ΕΕ δεν έχει εκδώσει επίσημη ανακοίνωση, ούτε οι ΗΠΑ, ενώ η Μεγάλη Βρετανία προέβει σε δήλωση ανώνυμου αξιωματούχου προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ χαρατκρηίζοντας την πράξη “απαράκετη”.
Σε διπλωματικό επίπεδο, αυτή τη στιγμή, οι προσπάθειες εστιάζονται στην απομάκρυνση των πληρωμάτων από τα δύο αυτά πλοία και ο επαναπατρισμός τους. Οι ναυτικοί έχουν επικοινωνία με τις οικογένειές τους και οι πλοίαρχοι είναι σε ανοιχτό δίαυλο τόσο με τις πλοιοτήτριες εταιρίες όσο και με τις αρχές.
Αντίποινα
Το Crisis Monitor έχει εξ αρχής επισημάνει ότι όλα δείχνουν ότι η κατάσχεση των δύο ελληνόκτητων πλοίων, που εκτελούσαν και δρομολόγια προς ελληνικά λιμάνια, αποτελεί μήνυμα προς την Ελληνική κυβέρνηση, η οποία αντί να βοηθήσει ιρανικών συμφερόντων τάνκερ που έπλεε ανοιχτά της Εύβοιας, το ακινητοοίησε και εκφόρτωσε το φορτίο του.
Τότε, μάλιστα, το Ιράν είχε διαμαρτυρηθεί για πρακτικές που παραβαίνουν το ναυτικό δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις, ενώ την απελευθέρωση του πλοίου και του φορτίου ζήτησε και ο IMO.
Αν και ευθέως δεν εγείρεται θέμα αντιποίνων, είναι προφανές ότι οι κινήσεις του Ιράν εντάσσονται σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο.
Οι εξελίξεις αυτές αυξάνουν εκθετικά το ρίσκο για τα υπό ελληνική σημαία πλοία στην περιοχή του κόλπου, γεγονός που θα μπορούσε να έχει άμεσα και μεσοπρόθεσμο αντίκτυπο στο μέγεθος και την επιρροή της ελληνικής ναυτιλίας διεθνώς.
Το timeline της σύγκρουσης Αθήνας – Τεχεράνης
Yπενθυμίζεται πως σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο έχει προκαλέσει η κίνηση του Ιράν να καταλάβει βίαια δύο ελληνικά δεξαμενόπλοια τα οποία έπλεαν στον Περσικό Κόλπο. Η Τεχεράνη χαρακτηρίζει την συγκεκριμένη πράξη ως αντίποινα για την κατάσχεση από τις αμερικανικές αρχές ιρανικού πετρελαίου που μετέφερε πλοίο με ρωσική σημαία και είχε προσωρινά δεσμευτεί από την Ελλάδα στη θαλάσσια περιοχή της Καρύστου λόγω των κυρώσεων εναντίον της Μόσχας.
Οι “Φρουροί της επανάστασης” ανέλαβαν την ευθύνη για την βίαιη κατάληψη στα δύο δεξαμενόπλοια “λόγω των παραβιάσεων που διαπράχθηκαν” αναφέρουν χαρακτηριστικά χωρίς ωστόσο να δίνουν περισσότερες λεπτομέρειες. Επίσης το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Nour News σημειώνει πως η Τεχεράνη αποφάσισε να λάβει “τιμωρητικά μέτρα” κατά της Ελλάδας σχετικά με την κατάσχεση, από πλευράς ΗΠΑ, φορτίου ιρανικού πετρελαίου στα ανοιχτά ελληνικών ακτών.
Το υπουργείο Εξωτερικών με έντονο διάβημα του προς την ιρανική κυβέρνηση ζητά την άμεση απελευθέρωση των δύο πληρωμάτων. “Οι πράξεις αυτές θα έχουν ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις, καθώς και στις σχέσεις ΕΕ-Ιράν. Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη προβεί σε ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, καθώς και συμμάχων και εταίρων της Ελλάδας”.
Δεν κρατείται το πλήρωμα
Ο κρατικός ναυτιλιακός οργανισμός του Ιράν δήλωσε σήμερα ότι το πλήρωμα των δύο ελληνικών δεξαμενόπλοιων που κατασχέθηκαν από τους Φρουρούς της Επανάστασης την Παρασκευή δεν έχει συλληφθεί, είναι καλά στην υγεία του και βρίσκεται στα πλοία, αναφέρει το Reuters επικαλούμενο το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Tasnim.
“Το πλήρωμα των δύο ελληνικών δεξαμενόπλοιων δεν έχει συλληφθεί και όλα τα μέλη του πληρώματος είναι καλά στην υγεία τους, προστατεύονται και τους παρέχονται όλες οι απαραίτητες υπηρεσίες, ενώ βρίσκονται στα πλοία τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο”, αναφέρει ο Οργανισμός Λιμένων και Ναυτιλίας του Ιράν, σύμφωνα με δήλωση που μετέδωσε το Tasnim.
