Στην πόρτα του NATO μπλόκαρε τις υποψηφιότητες της Σουηδίας και της Φινλανδίας η Τουρκία, σε προαναγγελθείσα αλλά ιδιαιτέρως ηχηρή κίνηση, η οποία -για την ώρα- παρεμποδίζει την αλλαγή του γεωπολιτικού status quo και επιδεικνύει επιμονή στην αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης, όπως αυτή είχε αρχικά διαμορφωθεί.
Η Τουρκία μπλόκαρε την αρχική απόφαση του ΝΑΤΟ αναφορικά με τα αιτήματα Φινλανδίας και Σουηδίας για ένταξη στη στρατιωτική συμμαχία, κίνηση που θέτει υπό αμφισβήτηση τις ελπίδες για ταχεία υποδοχή των δύο σκανδιναβικών χωρών.
Οι πρεσβευτές του ΝΑΤΟ συναντήθηκαν την Τετάρτη με στόχο να δώσουν το κατ αρχήν πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, αφού πρώτα ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ είχε παραλάβει τα αιτήματα ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας.
Στόχος του Ταγίπ Ερντογάν είναι να μεγιστοποιήσει τη διαπραγματευτική ισχύ της Τουρκίας τόσο απέναντι στις δύο υπό ένταξη χώρες αλλά και στις ΗΠΑ, ενώ παράλληλα παίζει τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου στον πόλεμο στην Ουκρανία και στην αντιπαράθεση ΗΠΑ – Ρωσίας.
Πιέζει το πιεσμένο χρονοδιάγραμμα
Η αναβολή εγείρει αμφιβολίες αναφορικά με το εάν θα καταφέρει το ΝΑΤΟ να εγκρίνει το πρώτο στάδιο των αιτήσεων της Φινλανδίας και της Σουηδίας εντός μίας ή δύο εβδομάδων, όπως ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ. Ανοίγει επίσης τον δρόμο για πολυήμερη εντατική διπλωματία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Τουρκίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας για το θέμα.
Με τη στάση του, ο Ταγίπ Ερντογάν μεταφέρει την πίεση στην Ουάσιγκτον και τη Συμμαχία, ποντάροντας ότι αυτές θα πειθαναγκάσουν Φινλανδία και Σουηδία να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις της Τουρκίας. Γι αυτό άλλωστε και διαμήνυσε στους πρεσβευτές των υπό ένταξη χωρών να μην κάνουν τον κόπο να μεταβούν στην Άγκυρα.
Η διαδικασία
Και τα 30 υπάρχοντα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να επικυρώσουν τις αιτήσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας, αλλά αυτή η διαδικασία θα ξεκινήσει μόνο όταν η Αμυντική Συμμαχία εκδώσει πρωτόκολλο προσχώρησης και καλέσει επίσημα τις δύο χώρες να ενταχθούν.
Το ΝΑΤΟ αρνήθηκε να σχολιάσει, εκτός από την επανάληψη των σχολίων του Στόλτενμπεργκ ότι «τα συμφέροντα ασφαλείας όλων των συμμάχων πρέπει να ληφθούν υπόψη [και] είμαστε αποφασισμένοι να επεξεργαστούμε όλα τα ζητήματα και να καταλήξουμε σε ένα γρήγορο συμπέρασμα».
Κατηγορίες Ερντογάν
Μιλώντας στο κοινοβούλιο την Τετάρτη, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιτέθηκε στους δυτικούς συμμάχους ότι δεν σέβονται την «ευαισθησία» της Άγκυρας στην τρομοκρατία και κατηγόρησε Φινλανδία και Σουηδία ότι αρνήθηκαν να εκδώσουν 30 άτομα που κατηγορούνται για υποθέσεις που σχετίζονται με τρομοκρατία στη χώρα του. «Ζητήσαμε 30 τρομοκράτες. Είπαν, “δεν θα τα παρατήσουμε”», είπε σε ομιλία του στο Κοινοβούλιο.
Ο Ερντογάν, ο οποίος έχει τη δύναμη να ασκεί βέτο στην ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, είπε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να «καταλάβουν, να σέβονται και να υποστηρίξουν» την ευαισθησία της Τουρκίας σχετικά με αυτές τις ομάδες, αλλά πρόσθεσε: «Κανείς από τους συμμάχους μας δεν έδειξε τον σεβασμό που περιμέναμε».