Να δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος για πολυεπίπεδες διαπραγματεύσεις σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο φαίνεται ότι επιχερεί ο Ταγίπ Ερντογάν, διατρανώνοντας την άρνησή του στην εκκολαπτώμενη κοινή υποψηφιότητα Σουηδίας και Φινλανδίας για το NATO. Αν και εκ πρώτης όψεως και με δυτικά φίλτρα, η Τουρκία φαίνεται να πέφτει σε παγίδα υπερεκτίμησης της δύναμής της, μια πιο προσεκτική ανάγνωση αποκαλύπτει ότι στην πραγματικότητα ο Ταγίπ Ερντογάν παίζει ένα γύρο υψηλού ρίσκου αλλά με ορατά άμεσα βραχυχρόνια οφέλη.
Νέες, απτές προϋποθέσεις για την είσοδο της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο NATO θέτει η Τουρκία, ζητώντας πλέον ξεκάθαρα άρση του εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία και αλλαγή στάσης στο κουρδικό καθώς και εμμέσως για την κατοχή στην Κύπρο, κίνηση που θα σηματοδοτήσει εκ βάθρων αλλαγή πολιτικής για τις δύο χώρες σε μείζονα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ισορροπιών στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Κινήσεις που συνάδουν με προετοιμασία θέσεων για έναρξη διαπραγμάτευσης φαίνεται ότι κάνει ο Ταγίπ Ερντογάν, καθώς υιοθετεί απριόρι κάθετη στάση απένατι στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, απαράκαμπτες προϋποθέσεις για την έναρξη διαλόγου. Επίσης, ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι, αν και η Άγκυρα έχει επικρίνει την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις ενέργειές της στο πεδίο της μάχης, δεν θα βοηθούσε να υιοθετήσει μια πιο τιμωρητική στάση απέναντι στη Μόσχα.
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε ότι δεν θα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου με τον Αλγερινό πρόεδρο. Σύμφωνα με το Anadolu , o Τούρκος πρόεδρος τόνισε επίσης ότι οι διπλωμάτες από τη Φινλανδία και τη Σουηδία δεν χρειάζεται να «μπουν στον κόπο» να ταξιδέψουν στην Τουρκία προκειμένου να πείσουν την Άγκυρα να εγκρίνει τα αιτήματα ένταξής τους στη Συμμαχία.
Καταρχάς, δεν θα λέγαμε «ναι» σε όσους επιβάλλουν κυρώσεις στην Τουρκία να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, έναν οργανισμό ασφαλείας, κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας».
Νωρίτερα έγινε γνωστό πως διπλωμάτες από τη Σουηδία και τη Φινλανδία θα επισκεφθούν την Άγκυρα προκειμένου να κάμψουν τις αντιρρήσεις της Τουρκίας. Τις προηγούμενες ημέρες υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ δήλωναν πως η Τουρκία δεν θα βάλει τελικά εμπόδιο στην ένταξη των δύο χωρών στη Συμμαχία.
We would not say yes to those who impose sanctions on Turkiye joining NATO, says Turkish President Erdogan on Finland, Sweden’s NATO bid
— ANADOLU AGENCY (@anadoluagency) May 16, 2022
Auditor’s note: Στο μυαλό του Ταγίπ Ερντογάν
Η Τουρκία επιχειρεί με τον τρόπο αυτό να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη διαδικσία, τόσο στις διμερείς σχέσεις με Φινλανδία και Σουηδία, όσο και απέναντι σε ΗΠΑ και Ρωσία.Η κατ αρχήν άρνηση του Ταγιπ Ερντογάν αναγκάζει Σουηδία και Φινλανδία να δεχθούν διάλογο για αλλαγή στάσης σε μείζονα ζητήματα. Μάλιστα, ο Τούρκος πρόεδρος με τον τρόπο που θέτει το θέμα στρέφει την πίεση στις ίδιες της χώρες και χρησιμοποιεί την εδραιωμένη θέση της Τουρκίας ως μέλος του NATO.
Παράλληλα, η Τουρκία εμπεδώνει τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου διατηρώντας ανοιχτό τον πολυεπίπεδο δίαυλο επικοινωνίας με τη Ρωσία και κρατώντας τη θέση της ως ειδικός διαπραγματευτής για την εκτόνωση της κρίσης.
Απέναντι στις ΗΠΑ η Άγκυρα θα έχει τη δυνατότητα να ισχυροποιήσει το διαπραγματευτικό της χαρτί, διευρύνοντας το εύρος των ανταλλαγμάτων που ζητά.
Έτσι, συνολικά, ο Ταγίπ Ερντογάν επιτυγχάνει να ενισχύσει το γεωπολιτικό μοχλό πίεσης της Τουρκίας διεκδικώντας άμεσα οφέλη, τα οποία εφόσον τα αποκομμίσει θα είναι σε θέση να μεταβάλλουν μακροπρόθεσμα τις περιφερειακές ισορροπίες.