Υπό το πρίσμα της αναγκαιότητας στο πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης έθεσε το έργο κατασκευής του FSRU στην Αλεξανδρούπολη ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην ομιλία που εκφώνησε στα εγκαίνια της έναρξης κατασκευής. Η εκδήλωση απέπνευ γεωπολιτικό και γεωοικονομικό άρωμα, καθώς ήταν παρόντες οι πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Σερβίας και οι πρωθυπουργοί της Βουλγαρίας και Βόριας Μακεδονίας.
Μήνυμα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο έστειλε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την εκδήλωση για την επίσημη έναρξη υλοποίησης του πλωτού τερματικού σταθμού αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη.
Τις αναφορές στη Ρωσία απέφυγαν όμως οι τοπικοί παράγοντες της Αλεξανδρούπολης και του Έβρου που εκφώνησαν ομιλίες, ενώ δεν ήταν ο υπουργός Περιβάλλοντος και οι βουλευτές της περιοχής.
Αν και πλέον, μεσούσης της ενεργειακής κρίσης, η αναγκαιότητα του έργου είναι αυταπόδεικτη, υπάρχουν όμως και ανασταλτικοί παράγοντες. Ειδικότερα, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του FSRU θεωρείται αρνητικό, με τον Δήμαρχο να υπενθυμίζει την ανάγκη τήρησης των νόμων και της παροχής αντισταθμιστικών ωφελών.
Σε λειτουργία σε 20 μήνες
Παρά την φιλολογία για την επίσπευση του έργου, σύμφωνα με τις δηλώσεις του CEO της Gastrade κ. Σιφναόου το έργο θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει σε κάτι λιγότερο από 20 μήνες, ήτοι στις αρχές του 2024.
Οι υφιστάμενοι μέτοχοι της Gastrade είναι η κα Ελμίνα Κοπελούζου με 40%, η Gaslog Cyprus Investments Ltd, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η Bulgartransgaz EAD με 20% η κάθε μία. Να σημειωθεί ότι η κα Ελμίνα Κοπελούζου υπέγραψε συμφωνία για την πώληση του 20% των μετοχών της στη ΔΕΣΦΑ.
Στην τελετή έδωσαν το «παρών» ο προέδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο προέδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Κίριλ Πέτκοφ και ο πρωθυπουργός της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι.
Μητσοτάκης: Ενεργειακή πύλη η Αλεξανδρούπολη
Στην ομιλία του ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε πως η χερσόνησος των Βαλκανίων μπορεί να έχει τη δική της θέση στην ενεργειακή μετάβαση ολόκληρης της Ηπείρου.
«Το έργο στην Αλεξανδρούπολη αποτελεί μια νέα ενεργειακή πύλη και έναν φάρο που εκπέμπει διπλό σήμα: με την ολοκλήρωσή του θα μπορέσουμε πολύ σύντομα να απαλλαγούμε από το αέριο που προέρχεται από ρωσικές πηγές και οι χώρες μας να αναλάβουν κοινό ρόλο στον νέο ενεργειακό χάρτη», τόνισε ο πρωθυπουργός. «Οι ελληνικοί σταθμοί LNG είναι σε θέση να καλύψουν την ελληνική αγορά αλλά και να υποκαταστήσουν ένα σημαντικό τμήμα του ρωσικού αερίου», συμπλήρωσε.
«Οι πρόσφατοι εκβιασμοί της Μόσχας σχετικά με το φυσικό αέριο καθιστούν όχι απλά αναγκαία τη συνεργασία αλλά κατεπείγουσα»,
πρόσθεσε.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι είναι απόλυτη η πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης να ολοκληρωθεί εντός 20 μηνών το έργο του νέου τερματικού σταθμού. «Είναι ένα έργο εξαιρετικά σημαντικό για την περιοχή της Αλεξανδρούπολης, για την ευρύτερη περιοχή του Έβρου, όχι μόνο γιατί δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, γιατί ενισχύει την τοπική κοινωνία, γιατί θωρακίζει το περιβάλλον με μέτρα προστασίας του εξαιρετικά σημαντικού οικοτόπου στο Δέλτα του Έβρου», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε: «Έχει, όμως, και μία διάσταση πανελλαδική. Αρκεί να σκεφτούμε ότι σε συνδυασμό με τις άλλες κινήσεις μας οι δυνατότητες αεριοποίησης LNG μπορούν να τριπλασιαστούν ως το τέλος το 2023. Και, βέβαια, η Αλεξανδρούπολη, ο Έβρος, η Θράκη έρχονται και δικαιώνουν τη δικιά τους ξεχωριστή γεωπολιτική σημασία. Διαμορφώνουν μία ενεργειακή πύλη, σε μία ευαίσθητη ελληνική γωνιά, σπουδαία τόσο για τα Βαλκάνια, σπουδαία τόσο για την Ευρώπη».
Πέτκοφ: Ενεργειακή ανεξαρτησία
Από την πλευρά του, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός έκανε λόγο για μια ιστορική ημέρα για τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, κατά την οποία γίνεται ένα σημαντικό βήμα για την ενεργειακή ανεξαρτησία των δύο χωρών.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τόνισε ότι πρέπει να επιδείξουμε την ευρωπαϊκή μας κυριαρχία και να φτάσουμε στην ενεργειακή ανεξαρτησία. «Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί ορόσημο για την ενεργειακή ανάπτυξη της Ευρώπης», επεσήμανε.
Βούτσιτς: Τώρα στηρίζω
Ο πρόεδρος της Σερβίας τόνισε πως «αρχικά ήμουν αρκετά σκεπτικιστής, αναρωτιόμουν αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να υλοποιηθεί, τώρα όμως θέλω να πω ότι είμαι ευγνώμων, καθώς με αυτό το έργο αυτό θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου».
Η Ελλάδα καλύπτει τη Βουλγαρία μέσω LNG και ΔΕΠΑ
Η έναρξη της κατασκευής του δεύτερου, μετά τη Ρεβυθούσα, τερματικού σταθμού LNG της χώρας πραγματοποιείται σε μια συγκυρία που σε όλη την Ευρώπη επισπεύδονται οι επενδύσεις για την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο και ενώ οι εξελίξεις έχουν αναδείξει ήδη τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα ως πύλη φυσικού αερίου για τα Βαλκάνια, καθώς από την περασμένη Τετάρτη –οπότε η Μόσχα έκλεισε τη στρόφιγγα για τη Βουλγαρία– έχει καταστεί σε αποκλειστικό προμηθευτή της γειτονικής χώρας.
Το 40% των αναγκών της Βουλγαρίας σε αέριο καλύπτεται με LNG από τη Ρεβυθούσα και το 60% με ρωσικό αέριο που πουλάει η ΔΕΠΑ.
Ο τερματικός σταθμός Αλεξανδρούπολης θα λειτουργήσει ως μία ακόμη πύλη εισόδου φυσικού αερίου στη χώρα και τα Βαλκάνια, θέτοντας τις βάσεις για τη μετατροπή της και σε κόμβο φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ο αρχικός σχεδιασμός της εταιρείας Gastrade –που υλοποιεί το έργο– προβλέπει την ολοκλήρωσή του το 2023, ωστόσο η εταιρία έπειτα και από σχετικό αίτημα της κυβέρνησης καταβάλλει προσπάθειες για την επίσπευσή του τουλάχιστον κατά 6 μήνες. Το ζήτημα έγκειται στο πλωτό FSRU το οποίο βρίσκεται σε ναυπηγείο στη Νότια Κορέα για τροποποιήσεις.