Έκθεση που ανεβάζει έτι περατιέρω τους τόνους στο ήδη αναδειχθέν ζήτημα των ελληνικών υδρογονανθράκων δημοσίευσε το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, προσδιορίζοντας μάλιστα η δυνητική αξία των ελληνικών αποθεμάτων στα 250 δισ.., με την “είδηση” να έρχεται λίγο πριν τις περοαναγγελθείσες εξαγγελίες του Κυριάκου Μητσοτάκη, όχι μόνο για το Ιόνιο και την Κρήτη αλλά και για την ανατολική Μεσόγειο, πεδίο για το οποίο θα κάνει ανακοινώσεις και η Τουρκία.
Σημαντικά οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη θα εξασφάλιζε η Ελλάδα σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, για τα οποία υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις, επισημαίνει το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης, σε ειδική έκθεση για τις δυνατότητες εκμετάλλευσης του δυναμικού τους.
Σημειώνεται ότι επίκεινται κυβερνητικές ανακοινώσεις για τη διευκόλυνση των επενδυτών και την επιτάχυνση των ερευνών στις περιοχές που έχουν ήδη παραχωρηθεί για έρευνα, με έμφαση στις θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου και της Κρήτης. Στις ανακοινώσεις έχει υπονοηθεί ότι θα περιλαμβάνονται και ζητήματα που αφορούν σην ανατολική Μεσόγειο. Για το ίδιο ζήτημα αναμένεται να κάνει ανακοινώσεις και η Τουρκία.
Auditor’s note
Συνολικά, η στάση αυτή που υιοθετεί τώρα η ελληνική κυβέρνηση αποτελεί στροφή 180 μοιρών από προηγούμενη τοποθέτηση του Νίκου Δένδια σε συνέντευξή που παραχώρησε κατά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία, όπου δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν επιθυμεί την εξόρυξη υδρογονανθράκων. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, πάντως, δεν φαίνεται διατεθειμένος να αλλάξει δόγμα, καθώς επανήλθε και στο θέμα του αγωγού East Med, ο οποίος θεωρείται από τις ΗΠΑ ως “ασύμφορος” και ως εκ τούτου “νεκρός”. Ο Νίκος Δένδιας μάλιστα με δηλώσεις του από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών διαφορπποιήθηκε και από την δήλωση της υφυπουργού Εξωτερικών ΗΠΑ, Βικτόρια Νούλαντ.
Το σκηνικό που διαμορφώνεται από το μπαράζ των δημοσιευμάτων, τις ανακοινώσεις και την περιρέουσα ατμόσφαιρα φαίνεται ότι στόχο έχουν να πρεοετοιμάσουν τις κοινωνίες για επιλογές και αποφάσεις που μέχρι πρότινος θα ήταν αντιδημοφιλείς.
Τέτοιες κινήσεις ενέχουν παραδοσιακά υψηλό γεωπολιτικό ρίσκο. Αν όμως αυτό αντισταθμίζεται, τότε το ρίσκο ανεβαίνει στο πολιτικό σκηνικό. Προς αυτή την κατεύθυνση άλλωστε δείχνει και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Πολιτικά, με δεδομένο ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε εκλογική ή προεκλογική χρονιά, οι εξελίξεις δεν μπορούν παρά να είναι ραγδαίες.
Ενδεχόμενη επαναπροσέγγιση με την Τουρκία στη βάση αμοιβαίων γεωοικονομικών συμφερόντων, θα μπορούσε να προκαλέσε κοινωνικές αναταράξεις, καθώς η ελληνική κυβέρνηση έχει ιδιαίτερα συντηρητική κομματική βάση και τέτοιες κινήσεις δεν αφομοιώνονται εύκολα. Ενδεχόμενες αντιδράσεις στη βάση της Νέας Δημοκραταίας θα μπορούσαν να αυξήσουν το πολιτικό ρίσκο, οδηγώντας ακόμα και σε πρόωρες εκλογές, με αφορμή τα εθνικά θέματα.
Αν και κάτι τέτοιο δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό, καθώς η κυβέρνηση φαίνεται ότι θα μπορέσει να εξασφαλίσει τη συναίνεση της αντιπολίτευσης σε αυτό το επίπεδο.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΙΕΝΕ «υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις για ύπαρξη γεωλογικών δομών, ικανών να περιέχουν σημαντικότατες ποσότητες – κυρίως φυσικού αερίου, οι οποίες, στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν από γεωτρήσεις, θα μπορούσαν να καλύψουν ένα σοβαρό ποσοστό ή και πλήρως τις ανάγκες μας, όσο και να λειτουργήσουν ως μοχλός συγκράτησης επερχόμενων αυξήσεων τιμών, με πολλαπλές θετικές συνέπειες για τη χώρα μας (γεωστρατηγικές)».
Το ΙΕΝΕ επικαλείται πρόσφατες μελέτες της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) και της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά και δημοσιεύσεις έγκριτων ακαδημαϊκών και εταιριών, που συγκλίνουν στην διαπίστωση ότι υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες ύπαρξης πολύ σημαντικών αποθεμάτων φυσικού αερίου στη χώρα (δυτικά και νότια της Κρήτης, Θερμαϊκός, Θάσος, υδρίτες στη ΝΑ Μεσόγειο, βιογενές αέριο στη ΒΔ Πελοπόννησο και Ιόνιο πέλαγος).
«Στις θαλάσσιες περιοχές όπου έχουν διεξαχθεί αναγνωριστικές σεισμικές έρευνες, έχουν ήδη προδιαγραφεί πάνω από 30 πιθανοί ερευνητικοί στόχοι, οι οποίοι, με συμπληρωματικές έρευνες θα μπορούσαν να αναδειχθούν σε στόχους ερευνητικών γεωτρήσεων για ανακάλυψη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Αν λάβουμε υπόψη ότι θα είναι επιτυχημένο το 1/4 των γεωτρήσεων στις γεωλογικές δομές που έχουν εντοπιστεί στις θαλάσσιες περιοχές του Ιονίου και νοτίως και δυτικώς της Κρήτης, τότε οι δομές αυτές θα μπορούσαν να φιλοξενούν δυνητικά αποθέματα της τάξης των 70-90 τρισ. κυβικών ποδιών αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΔΕΥ20, ικανών να καλύψουν το 15%-20% των καταναλώσεων της ΕΕ», αναφέρει το Ινστιτούτο.
Αποθέματα αξίας 250 δισ.
Στην έκθεση επαναλαμβάνονται εξάλλου οι εκτιμήσεις της ΕΔΕΥ, σύμφωνα με τις οποίες, η δυνητική αξία των αποθεμάτων φυσικού αερίου της Ελλάδας υπερβαίνει τα 250 δισ. ευρώ. Ως προς τα οφέλη, επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι με την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, η Ελλάδα:
- Αποδεσμεύεται σε μεγάλο βαθμό από την χειραγώγηση των ροών φυσικού αερίου
- Σε περίπτωση γεωπολιτικών κρίσεων, δεν θα εξαρτάται ενεργειακά από τρίτες χώρες και εν δυνάμει αρνητικά διακείμενες στην Ελλάδα
- Μπορεί να γίνει προμηθευτής της ΕΕ, η οποία σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο
- Μπορεί να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία και να διαθέτει περισσότερα διαπραγματευτικά «όπλα» στις διακρατικές συνομιλίες και διαβουλεύσεις
- Η ύπαρξη παραγωγικών θαλάσσιων κοιτασμάτων θα δώσει νέα ώθηση στις ελληνικές θέσεις αναφορικά με τα θέματα θαλάσσιων ζωνών, κλπ.
- Η παρουσία διεθνών εταιρειών σε ελληνικά ύδατα θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο την προβολή της Ελλάδας μεταξύ των χωρών, των οργανισμών για τα θέματα της περιοχής, την ασφάλειά της, την τήρηση του Δικαίου της Θάλασσας και την διατήρηση της ηρεμίας.
Στο ερώτημα τέλος, αν υπάρχει χρόνος για την ανακάλυψη και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, δεδομένης της πολιτικής απανθρακοποίησης της ΕΕ, το ΙΕΝΕ απαντά θετικά, επικαλούμενο τις ταχείες διαδικασίες που εφήρμοσε η Αίγυπτος για την έναρξη παραγωγής από τα κοιτάσματα Zohr και Tuna.
