Νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας προωθείται στην ΕΕ -μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία- προκαλώντας τεκτονικές αλλαγές στην γεωοικονομική και περιβαλλοντική πολιτική, η οποία θα έχει επιπτώσεις στα δημοσιονομικά και την κοινωνική συνοχή των χωρών, σύμφωνα με όσα δήλωσαν στο 7ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο Γενικός Διευθυντής της Power and Gas Business Unit-Mytilinaios Group, Ντίνος Μπενρουμπή και ο Αριστοφάνης Στεφάτος Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων (ΑΔΕΥ).
Το κόστος της ενέργειας στην Ευρώπη θα μειωθεί, προοδευτικά αλλά ποτέ ξανά δεν θα είναι τόσο χαμηλό όσο ήταν, ενώ η δυναμική μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος προσκρούει στην ενεργειακή ασφάλεια, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να αλλάξουν την ατζέντα τους και να ανακατανείμουν τις προτεραιότητές και τα κονδύλια τους.
Οι χώρες της Ευρώπης προτεραιοποιούν την ενεργειακή ασφάλεια έναντι της πράσινης μετάβασης και τον έλεγχο των πηγών ενέργειας και τροφοδοσίας από την τιμή, σύμφωνα με τον Ντίνο Μπενρουμπή, καθώς όπως επισήμνε ο Κωστής Σιφναίος. Γι αυτό, όπως σημείωσε ο κ Στεφάτος στόχος είναι η αναδιάρθρωση του ενεργειακού μίγματος με γνόμωνα την ασφάλεια, τη λειτουργικότητα και την ανοχή από την κοινωνία.
Auditor’s note: Η Ευρώπη… έχασε
Οι ριζικές αλλαγές στον τρόπο προσέγγισης της ενέργειας οδηγούν στη βίαιη αναθεώρηση του οικονομικού μοντέλου της ΕΕ. Η υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας, οδηγεί σε μείωση εξαγωγών, αύξηση της ανεργίας και μείωσης της εσωτερικής κατανάλωσης. Η Ευρώπη θα είναι αναγκασμένη πλέον να προσαρμοστεί σε μια νέα κατάσταση με χαμηλότερα εμπορικά πλεονάσματα, αυξημένες κοινωνικές δαπάνες και διόγκωση ελλειμμάτων. Το επίκεντρο της νέας κρίσης δεν θα είναι στον Νότο, αλλά στον Βορά. Αυτό σημαίνει ότι προοδευτικά θα περιοριστούν οι διαβιβαστικές πληρωμές στον Νότο. Ο συνδυασμός αυτών οδηγεί είτε σε προς τα κάτω εξίσωση του χάσματος, είτε σε διεύρυνση του.
Νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική
Ο κ. Σιφναίος είπε ότι η ενεργειακή ασφάλεια είναι στο επίκεντρο του ενεργειακού γίγνεσθαι. «Η πιθανότητα διακοπής φυσικού αερίου στην Ευρώπη είναι μπροστά μας», συμπλήρωσε. Το φυσικό αέριο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ενεργειακή πηγή στην Ευρώπη (24%) και συνεπώς για να μπορέσει η Ευρώπη να επιτύχει την απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο (που αντιπροσωπεύει το 40% της παραγωγής της Ευρώπης, θα χρειαστεί και το φυσικό αέριο αλλά και τις υπόλοιπες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που διαθέτει. Συνεπώς, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί και στην δια-συνδεσιμότητα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης για την μεταφορά φυσικού αερίου. Μάλιστα τόνισε ότι η Αλεξανδρούπολη μπορεί να καλύψει όχι μόνο τις ανάγκες των Βαλκανικών χωρών, αλλά με τις κατάλληλη δια-συνδεσιμότητα (διάδρομος προς βορρά) μπορεί να καλύψει τις ανάγκες και χωρών όπως η Μολδαβία, αλλά ακόμη και την Ουκρανία. Τόνισε ότι πρέπει να γίνουν αρκετές επενδύσεις πόρων σε υποδομές φυσικού αερίου, ενώ τόνισε ότι ο τερματικός σταθμός της Αλεξανδρούπολης μπορεί να καλύψει το 10% των 50 δισεκατομμυρίων κυβικών που χρειάζεται η Ευρώπη σε φυσικό αέριο, δηλαδή μπορεί να καλύψει έως το τέλος του 2023 περίπου 5,5 δισεκατομμύρια κυβικά φυσικού αερίου.
Η Ευρώπη θα πληρώνει premium ασφαλείας
Ο κ. Μπενρουμπή είπε ότι το σχέδιο έως τώρα ήταν να πολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή και να προωθήσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τώρα όμως οι εξελίξεις στην Ουκρανία έχει δημιουργήσει ανωμαλίες τις οποίες κανείς δεν προέβλεψε και δεν προετοιμάστηκε για να αντιμετωπίσει. Το αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων είναι οι ευρωπαϊκές χώρες να αναζητούν πλέον ελεγχόμενες πηγές ενέργειας, οι αποφάσεις για επενδύσεις να μην στηρίζονται απόλυτα σε οικονομικά δεδομένα, να υπάρχει υψηλό κόστος μεταφοράς αερίου, καθώς αέριο εισάγεται και από μακρινές χώρες (πχ. Μαλαισία) , οι αποφάσεις για την ασφάλεια της τροφοδοσίας να είναι πιο σημαντικές από την τιμή του αερίου. Όλα τα παραπάνω οδηγούν το αέριο «να χάνει την καλή του φήμη, λόγω του αυξημένου κόστους». Τέλος τόνισε ότι στην χώρα μας δεν υπάρχει επαρκής ηλεκτρικός χώρος για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με αποτέλεσμα οι επενδύσεις σε ΑΠΕ να μένουν στάσιμες.
Νέο ενεργειακό μίγμα και γεωτρήσεις
Ο κ. Αριστοφάνης Στεφάτος είπε ότι η ΑΔΕΥ προσπαθεί να ενεργεί με βάση ένα «ενεργειακό μίγμα» που είναι ασφαλές, λειτουργικό αλλά και ανεκτό από την κοινωνία. Η κρίση είναι μία ευκαιρία για διδάγματα για την χώρα μας, καθώς πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε συνέπειες σε βάθος χρόνου, να μην ανέχεται πλέον τα κενά μεταξύ ζήτησης και τροφοδοσίας, να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην εφαρμογή σωστών προτύπων ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος. Συμπλήρωσε ότι όλες οι πηγές ενέργειας είναι απαραίτητες σε αυτή την μεταβατική περίοδο που βιώνουμε και ότι η Ελλάδα -που διαθέτει ένα σημαντικό δυναμικό ΑΠΕ- πρέπει να το αναπτύξει ακόμη περισσότερο.
Τέλος συμπλήρωσε ότι υπάρχει σημαντικό ενδιαφέρον για την επανεκκίνηση της έρευνας κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη χώρα.