Χωρίς απτά αποτελέσματα αλλά με την κατάθεση των προτάσεων της Ουκρανίας και συμφωνία για διατήρηση ανοιχτών διαύλων και συνέχιση του διαλόγου ολοκληρώθηκε η τριμερής συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ουκρανίας, Ρωσίας και Τουρκίας, η πρώτη επαφή σε υψηλό πολιτικό επίπεδο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Τις προτάσεις του Κιέβρου κατέθεσε ο Ντμίτρο Κουλέμπα. Άκουσε και έφυγε χωρίς να δώσει απαντήσεις ο Λαβρόφ
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Τουρκίας, της Ουκρανίας και της Ρωσίας συναντήθηκαν την Πέμπτη με στόχο την επίτευξη διαρκούς ειρήνης καθώς ο πόλεμος Ρωσίας-Ουκρανίας έχει εισέλθει στη 15η ημέρα.
Η τριμερής συνάντηση υψηλού επιπέδου ξεκίνησε στις 11:20 π.μ. τοπική ώρα (0820 GMT) στο περιθώριο του Φόρουμ Διπλωματίας της Αττάλειας στην Τουρκία και διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα.
Όπως δήλωσε ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα οι προσεγγίσεις σε αυτή τη συνάντηση ήταν διαφορετικές: Ο ίδιος είχε εξουσιοδότηση να λάβει ουσιαστικές αποφάσεις τόσο για την εκεχειρία όσο και το πλαίσιο του διαλόγου στη συνέχεια, ενώ ο Σεργκέι Λαβρόφ είχε δεχθεί να παραβρεθεί για να ακούσει τις θέσεις της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με τον Ντμίτρο Κουλέμπα η Ουκρανία είναι έτοιμη να συζητήσει πρόταση για τη διαμόρφωση καθεστώτος εγγυήσεων, το οποίο φαίνεται να αποτελεί τουρκική πρόταση και στο οποίο θα συμμετέχει η Ρωσία και θα οι γειτονικές χώρες και θα τεθεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ και υπό την Αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Η ρωσική πλευρά φαίνεται ότι παρίσταται στις συναντήσεις λειτουργώντας παρελκυστιλκάσσ για να κερδίσει χρόνο ώστε να ολοκληρώσει τις επιδιώξεις που βρίσκονται στη στρατιωτική ατζέντα.
Η Ουκρανία φαίνεται έτοιμη για συζητήσεις, καθώς επιχειρεί να αποτρέψει την περαιτέρω επέλαση των ρωσικών στρατευμάτων στο έδαφός της.
Μέχρι στιγμής, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει προκαλέσει το θάνατο πάνω από 500 αμάχων και τον τραυματισμό περίπου 1200 ανθρώπων. Επίσης περισσότεροι από 2,1 εκατ. Ουκρανοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα τους καταφεύγοντας σε γειτονικές χώρες, με τον ΟΗΕ να προβλέπει εκτόξευση του αριθμού των προσφύγων έως και στα 5 εκατ.
Μετά την κατάληψη πυρηνικών μονάδων παραγωγής ενέργειας, η Ρωσία κατηγορεί ΗΠΑ και Ουκρανία για την ανάπτυξη βιοχημικών όπλων σε εργαστήρια επί ουκρανικού εδάφους τα οποία χρηματοδοτεί το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ.
Δηλώσεις
Μετά τη συνάντησή τους οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και Ουκρανίας παραχώρησαν παράλληλα αλλά ξεχωριστά συνεντεύξεις Τύπου. Ο Ντμίτρο Κουλέμπα απαντούσε στις ερωτήσεις σε ουκρανικά και αγγλικά, ενώ ο Σεργκέι Λαβρόφ μόνο στα ρωσικά. Έτσι, άμεσα αποτυπώθηκαν στα δυτικά media οι δηλώσεις του Ουκρανού ΥΠΕΞ, ενώ του Ρώσου σε δεύτερο χρόνο.
“Δυστυχώς ο κ. Λαβρόφ δεν μπόρεσε να δεσμευτεί για τους ανθρωπιστικούς διαδρόμους… Ζητήσαμε κατάπαυση πυρός 24 ωρών για να λύσουμε τα ανθρωπιστικά προβλήματα. Δεν κάναμε καμία πρόοδο. Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε τις προσπάθειεές μας, έτσι ώστε να βρούμε κάποια λύση για τα ανθρωπιστικά ζητήματα. Θα ξανασυναντηθούμε στο ίδιο πλαίσιο, στον βαθμό που θα υπάρξει δυνατότητα να βρεθούν λύσεις. Οταν συναντιούνται δύο υπουργοί εχουν εντολή γιατί τους έχει εμπιστευτεί ο ηγέτης τους. Αυτή είναι η δική μου δέσμευση να συνεχίσω προκειμένου να σταματήσουμε τον πόλεμο και την οδύνη των ουκρανών και να απελευθερώσουμε τα εδάφη μας από τη Ρωσία»,
ανέφερε ο κ. Κουλέμπα.
Από τη μεριά του, ο Σεργκέι Λαβρόφ αναφέρθηκε στους ανθρωπιστικούς διαδρόμους λέγοντας ότι η ρωσική πλευρά
ανοίγει διαδρόμους διαφυγής όπου χρειάζεται. Το αν θα λειτουργήσουν εξαρτάται από αυτούς που ελέγχουν αυτές τις περιοχές,
επισήμανε ο Ρώσος ΥΠΕΞ.
«Η ρωσική πλευρά έχει παρουσιάσει πολλές συγκεκριμένες προτάσεις, η πλευρά του Κιέβου, τις πήρε να τις μελετήσει και μας είπαν ότι θα μας δώσουν συγκεκριμένες απαντήσεις»,
σημείωσε ο Λαβρόφ.
Η ειδική στρατιωτική επιχείρηση εξελίσσεται σύμφωνα με το σχέδιο, συνέχισε ο Λαβρόφ, διαμηνύοντας ότι ο εξοπλισμός των Ουκρανών από τη Δύση είναι πολύ επικίνδυνος. «Θέλουμε να σταματήσει η πολιτική των απειλών της Δύσης κατά της Ρωσίας», πρόσθεσε ο ίδιος.
Πριν από τη συνάντηση την Τετάρτη, ο Κουλέμπα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξέφρασε την ελπίδα για «συνομιλίες καλή τη πίστη, όχι από προπαγανδιστική προοπτική, αλλά πραγματικά με στόχο την εξεύρεση λύσης για τον τερματισμό του πολέμου που διεξάγει η Ρωσία».
Επίσης, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι η συνάντηση θα ανοίξει τις πόρτες για μόνιμη κατάπαυση του πυρός.
Θέσεις και των δύο πλευρών
Η Ρωσία
Η Μόσχα έχει θέσει σειρά προϋποθέσεων για να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Θέλει η Ουκρανία να:
- τροποποιήσει το σύνταγμά της για να δηλώσει κατηγορηματικά ότι το Κίεβο δεν θα ενταχθεί σε καμία στρατιωτική συμμαχία και
- να αναγνωρίσει ότι η Κριμαία είναι ρωσικό έδαφος.
- αναγνώριση των αυτονομημένων περιοχών του Ντόνμπας και το Λούχανσκ
- Αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας
- Αποδοχή καθεστώτος Ουδετερότητας για την Ουκρανία
Η Ουκρανία
Σε αυτή τη φάση, όπως δήλωσε ο Ντμίτρο Κουλέμπα η Ουκρανία είναι έτοιμη να
- δεχθεί καθεστώς ουδετερότητας και να συζητήσει διαδικασία αλλαγής του Συντάγματος, όσον αφορά το σκέλος που αναφέρεται στην είσοδο στο NATO.
- Να καθίσει σε διάλογο για τη διαμόρφωση καθεστώτος εγγυήσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ και υπό την αιγίδα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Σε αυτό το σχήμα η Ουκρανία ζητά
- τη συμμετοχή της Τουρκίας και
- όλων των γειτονικών χωρών, καθώς
- και της Ρωσίας.
Οι Ουκρανοί δεν φαίνονται ανοιχτοί στην αλλαγή του άρθρου που προβλέπει ανακατάληψη της Κριμαίας και στην αναγνώριση των αυτονομημένων περιοχών.
Το timeline των διαπραγματεύσεων
Τον Φεβρουάριο του 2019, το κοινοβούλιο της Ουκρανίας ενέκρινε τροποποιήσεις στο σύνταγμα που κατοχυρώνουν την επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Το Κίεβο θέλει να τελειώσει ο πόλεμος στο έδαφός του και τα ρωσικά στρατεύματα να αποσυρθούν πλήρως από το ουκρανικό έδαφος, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας και του Ντονμπάς.
Ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, που ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου, έχει προκαλέσει διεθνή καταδίκη, οδήγησε σε οικονομικές κυρώσεις στη Μόσχα και προκάλεσε φυγή παγκόσμιων εταιρειών από τη Ρωσία.
Τουλάχιστον 516 άμαχοι έχουν σκοτωθεί και άλλοι 908 έχουν τραυματιστεί στην Ουκρανία μέχρι στιγμής, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, με τον πραγματικό απολογισμό να είναι υψηλότερος.
Περισσότερα από 2.1 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία σε γειτονικές χώρες, σύμφωνα με την Υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
Ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου στο Γκόμελ της Λευκορωσίας κοντά στα ουκρανικά σύνορα και διήρκεσε πέντε ώρες.
Ο δεύτερος γύρος έγινε στις 3 Μαρτίου και ο τρίτος στις 7 Μαρτίου.
τόσο στην περιοχή της Βρέστης της Λευκορωσίας.
Εκεχειρία
Η Ρωσία ανακοίνωσε νωρίς τη Δευτέρα ότι θα κηρύξει «προσωρινή» κατάπαυση του πυρός στην ουκρανική πρωτεύουσα Κίεβο και τις πόλεις Μαριούπολη, Χάρκοβο και Σούμι από τις 10 π.μ. τοπική ώρα (07:00 GMT) για να εξασφαλίσει την εκκένωση των αμάχων.
