Να τινάξουν στον αέρα την προσπάθεια των ΗΠΑ για την αναβίωση της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν, προσπαθεί τώρα η Μόσχα, καθώς θέτει ρήτρα ότι δεν θα δεχθεί διακριτική μεταχείριση στη βάση κυρώσεων που της έχουν επιβληθεί
Πλέον, οι τεχνικές και υψηλού επιπέδου διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης έχουν ολοκληρωθεί. Το αποτέλεσμα όμως είναι λιγότερο βέβαιο τώρα απ ότι πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η επιτακτική ανάγκη της Δύσης για επιβολή άμεσων και ευρείας κλίμακας κυρώσεων στη Ρωσία, ανάγκασε τη Μόσχα να παρεμβληθεί στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις ζητώντας να μην υπάρξει δυνατότητα εξαίρεσης της Ρωσίας στη βάση κυρώσεων, από το εμπόριο με το Ιράν.
Η απαίτηση αυτή, από τη Ρωσία, διατυπώνεται στο παραπέντε της απόφασης για αναβίωση της JCPOA και μετά τη συνάντηση Πούτιν – Μπένετ στο Κρεμλίνο. Αν και δεν υπάρχουν σαφείς συνεκτικοί κρίκοι, η αλληλουχία των γεγονότων εγείρει εύλογα ερωτηματικά και… ανησυχία. Πρέπει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ αντιτίθεται σφόδρα σε οποιαδήποτε συμφωνία με το Ιράν και υποστηρίζει σε όλα τα επίπεδα την πλήρη απομόνωση της Τεχεράνης. Ισραήλ και Ιράν βρίσκονται σε διαρκή proxy war στη Συρία και το Ιράκ.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, δεν θέλει την επανάκαμψη του Ιράν -άμεσα- καθώς κάτι τέτοιο θα αποδυνάμωνε το γεωπολιτικό και γεωοικονομικό της εκτόπισμα, μιας και θα διαφοροποιούνταν αισθητά η προσφορά.
Η ώρα των αποφάσεων
Όπως δήλωσε ο ειδικός απεσταλμένος του Ιράν στον ΟΗΕ, μετά από 11 μήνες διαπραγματεύσεων για την αναβίωση της JCPOA, πλέον έχει φτάσει η ώρα των πολιτικών αποφάσεων. Όλα δείχνουν πως οι επόμενες ημέρες θα είναι κρίσιμες σε όλα τα μέτωπα.
Ο ανώτατος απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ενρίκε Μόρα, ο οποίος συντονίζει τις συνομιλίες, έγραψε στο Twitter:
«Απλώς για να διευκρινίσω. Δεν υπάρχουν πλέον «συζητήσεις σε επίπεδο ειδικών». Ούτε «επίσημες συναντήσεις». Είναι καιρός, τις επόμενες μέρες, οι πολιτικές αποφάσεις να τερματίσουν τα #ViennaTalks. Τα υπόλοιπα είναι θόρυβος».
Η ανάρτηση του Μόρα στο Twitter ακολούθησε την αναχώρηση του επικεφαλής διαπραγματευτή του Ιράν Αλί Μπαγκερί Κάνι τη Δευτέρα για διαβουλεύσεις στην Τεχεράνη και μια αναφορά σε ιρανικά μέσα ενημέρωσης ότι οι ειδικοί θα συνεχίσουν περαιτέρω τις συνομιλίες στη Βιέννη.
Ενδεχόμενη κατάρρευση των συνομιλιών, θα μπορούσε να εγκυμονεί τον κίνδυνο η Τεχεράνη να αποκτήσει άμεσα πυρηνικά όπλα, κάτι που θα πυροδοτούσε νέο πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Θα μπορούσε επίσης να ωθήσει τη Δύση να επιβάλει πιο σκληρές κυρώσεις στο Ιράν, προκαλώντας περαιτέρω άνοδο των τιμών του πετρελαίου και επιδεινώνοντας την ενεργειακή κρίση.
Τα μέρη που συμμετείχαν στις συνομιλίες μεταξύ της Τεχεράνης και των παγκόσμιων δυνάμεων στη Βιέννη είχαν δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ότι αναμένεται να επιτευχθεί συμφωνία εντός των ημερών.
Ευρωπαίοι διαπραγματευτές από τη Γαλλία, τη Βρετανία και τη Γερμανία είχαν ήδη εγκαταλείψει προσωρινά τις συνομιλίες, καθώς πίστευαν ότι είχαν προχωρήσει όσο πιο μακριά μπορούσαν και εναπόκειτο πλέον στους δύο βασικούς πρωταγωνιστές να συμφωνήσουν σε εκκρεμή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού στον οποίο οι κυρώσεις κατά του Ιράν θα ανατραπούν.
Παρέμβαση Λαβρόφ
Το Σαββατοκύριακο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ περιέπλεξε τα πράγματα καθώς ανακοίνωσε ότι η Μόσχα ζητά πρόσθετες εγγυήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι η εμπορική, επενδυτική και στρατιωτικο-τεχνική συνεργασία της με το Ιράν δεν θα παρεμποδιστεί από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία.
Την Δευτέρα, ο Λαβρόφ επέμεινε στο αίτημα της Μόσχας λέγοντας στον Ιρανό Υπουργό Εξωτερικών Χοσεΐν Αμιραμπντολαχιάν σε τηλεφωνική συνομιλία ότι η ανανεωμένη πυρηνική συμφωνία δεν πρέπει να επιτρέπει καμία διάκριση μεταξύ των συμμετεχόντων. Διαβάστε περισσότερα
Η Γαλλία προειδοποίησε τη Δευτέρα τη Ρωσία να μην καταφεύγει σε εκβιασμούς για τις προσπάθειες αναβίωσης της συμφωνίας.
Οι τιμές του πετρελαίου έφθασαν στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008 τη Δευτέρα, εν μέσω φόβων για την προσφορά, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανακοίνωσαν ότι εξετάζουν το σενάριο εμπάργκο αγοράς πετρελαίου από τη Ρωσία, ενώ την ίδια στιγμή οι προοπτικές για ταχεία επιστροφή του ιρανικού αργού στις παγκόσμιες αγορές υποχώρησαν.