Διαρκείς είναι οι μεταστροφές στο γεωπολιτικό κλίμα στην Ουκρανία. Η αίσθηση σταθεροποίησης που είχε δημιουργηθεί το απόγευμα μετά και τη συνάντηση του Βλάντιμιρ Πούτιν με τον Σεργκέι Λαβρόφ, φάνηκε να διαλύεται με το διάγγελμα Ζελένσκι, αλλά η ουκρανική προεδρία ανασκεύασε σε ειρωνικά τα σχόλια για επικείμενη εισβολή, που αποτελούσαν την επίσημη ενημέρωση των ΗΠΑ.
Περίληψη
- Δηλώσεις που στρώνουν το έδαφος για διάλογο
- Συμφωνία Μόσχας για διεύρυνση του διαλόγου
- αναδίπλωση Ουκρανού πρέσβη στη Μεγάλη Βρετανία
- Διάγγελμα Ζελένσκι για επικείμενη ρωσική εισβολή
- Αναδίπλωση Ζελένσκι
- παρέμβαση Γκουτέρες
- Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής στην ΕΕ
- Οικονομικές επιπτώσεις
Το βράδυ της Δευτέρας 14 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος της Ουκρανίας, που είχε νωρίτερα χαρακτηρίσει υπερβολές που προκαλούν πανικό, τις αμερικανικές αιτιάσεις για επικείμενη εισβολή της Ρωσίας, άλλαξε στάση. Ο Βόλοντμιρ Ζελένσκι με διάγγελμά του φάνηκε να ενστερνίζεται το αμερικανικό σενάριο περί επικείμενης εισβολής της Ρωσίας την Τετάρτη, καθώς κήρυξε ημέρα ενότητας. Αργότερο όμως ανασκεύασε, με ανακοίνωση της προεδρίας, κάνοντας λόγο για ειρωνικά σχόλια.
Νωρίτερα, η πρεσβεία της Ουκρανίας στο Ηνωμένο Βασίλειο είχε ανασκευάσει με ανακοίνωσή τις αρχικές δηλώσεις του πρεσβευτή, περί μη ένταξης στο NATO. Οι δηλώσεις αυτές ενδεχομένως είχαν παίξει ρόλο στην αποφόρτηση του κλίματος με τη Μόσχα.
Οι διακυμάνσεις του γεωπολιτικού σκηνικού στην Ουκρανία αποτυπώνονται πλέον και στις αγορες, με τα Χρημαστήρια να γράφουν βαριές απώλειες υπό το φόβο της σύρραξης. Ωστόσο, η εικόνα αυτή αντιστράφηκε μετά το μεσημέρι και βαθμιαία το κλίμα βελτιώθηκε, με αποτέλεσμα οι αγορές να περιορίσουν τις ζημιές τους, αλλά να κλείσουν στο κόκκινο.
Από την πλευρά της Ρωσίας Πούτιν και Λαβρόφ έστειλαν μήνυμα διεύρυνσης του διαλόγου, ενώ η Ρωσία ολοκλήρωσε και δεν ανανέωσε σειρά στρατιωτικών ασκήσεων, κίνηση που εκτιμάται ότι περιλαμβάνεται στα μέτρα οικοδόμησης εμπστοσύνης.
Το σκηνικό αυτό συνάδει με επιχειρήσεις παραπληροφόρησης, που στόχο έχουν να αναγκάσουν τις αντιπάλους σε λάθη που θα υπονομεύσουν την εικόνα τους στη διεθνή κοινή γνώμη, δικαιολογώντας τα αντίποινα.
Ο δείκτης φόβου
Το αυξημένο ρίσκο και η αβεβαβιότητα στο γεωπολιτικό σκηνικό, σε συνδυασμό με το pre-effect της αύξησης των επιτοκίων εκτοξεύουν τον δείκτη “φόβου” τον VIX στα ύψη.
Διάγγελμα Ζελένσκι
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε τηλεοπτικό διάγγελμα, δήλωσε ότι ενημερώθηκε πως η 16η Φεβρουαρίου θα είναι η μέρα της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία.
Το αιφνιδιαστικό τηλεοπτικό διάγγελμα έγινε αφότου ο πρόεδρος της Ουκρανίας ενημερώθηκε ότι την Τετάρτη θα γίνει η ρωσική εισβολή στη χώρα του.
Τα σχόλια του Ουκρανού ηγέτη, που έγιναν σε μια ομιλία του προς το έθνος του που αναρτήθηκαν στο Facebook, έρχονται εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.
…και υπαναχώρηση
Σε αναδίπλωση της αναφοράς του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για τα περί ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στη χώρα του την ερχόμενη Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου, προχώρησε η ουκρανική προεδρία.
Η κατάσταση
Η Ρωσία έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες κοντά στα ουκρανικά σύνορα. Η συσσώρευση στρατευμάτων είχε εγείρει ανησυχίες μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ ότι η Ρωσία σχεδιάζει μια στρατιωτική εισβολή, αλλά η Μόσχα αρνείται συνεχώς ότι έχει τέτοια σχέδια.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έθεσε σε ετοιμότητα την ουκρανική αστυνομία μέχρι το Σάββατο, ενώ σημείωσε ότι η Τετάρτη θα είναι ημέρα ενότητας και αργία, που σημαίνει ότι θα υψωθεί η ουκρανική σημαία σε όλα τα δημόσια κτήρια.
Έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ την Πέμπτη
Όλα αυτά τη στιγμή που οι εξελίξεις προκαλούν έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη.
Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, η συνεδρίαση ενδέχεται να γίνει στο περιθώριο της συνόδου με τους ομολόγους τους της Αφρικανικής Ένωσης.
Η τελική απόφαση θα ληφθεί από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Με βάση τον ισχύοντα προγραμματισμό, θα γίνει ενημέρωση για τα αποτελέσματα που θα έχει η αυριανή συνάντηση του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν. Μια έκτακτη σύνοδος κορυφής «είναι πιθανή, ανάλογα με τις εξελίξεις» είπε ο αξιωματούχος, που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του.
Η παρέμβαση Γκουτέρες
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες είχε σήμερα ξεχωριστές συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και τον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπός του.
Ο Γκουτέρες εξέφρασε τη «σοβαρή ανησυχία» του στους δύο υπουργούς για την αυξανόμενη ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών, «χαιρέτισε τις τρέχουσες διπλωματικές διαβουλεύσεις για την αποκλιμάκωση της έντασης και υπογράμμισε για ακόμη μια φορά ότι δεν υπάρχει εναλλακτική στη διπλωματία», ανέφερε ο εκπρόσωπος ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ.
Τα μηνύματα από το Κρεμλίνο
Η Ρωσία πρότεινε τη Δευτέρα ότι είναι έτοιμη να συνεχίσει να συνομιλεί με τη Δύση για να προσπαθήσει να εκτονώσει την κρίση ασφαλείας, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες είπαν ότι η Μόσχα αυξάνει τις στρατιωτικές της δυνατότητες μέρα με τη μέρα για μια πιθανή επίθεση στην Ουκρανία.
Η Ρωσία έχει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες συγκεντρωμένους κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία. Αρνείται τις κατηγορίες της Δύσης ότι σχεδιάζει εισβολή, αλλά λέει ότι θα μπορούσε να λάβει απροσδιόριστη «στρατιωτικο-τεχνική» δράση εκτός και αν ικανοποιηθούν μια σειρά από απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού του Κιέβου από την ένταξη στη συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Σε διάλογο με τον υπουργό Εξωτερκών, μπροστά στις κάμερες, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εμφανίστηκε να ρωτά τον Σεργκέι Λαβρόφ, εάν υπάρχει πιθανότητα συμφωνίας για την αντιμετώπιση των ανησυχιών της Ρωσίας για την ασφάλεια ή αν απλώς σύρθηκε σε ταραχώδεις διαπραγματεύσεις.
Ο Λαβρόφ απάντησε: «Έχουμε ήδη προειδοποιήσει πολλές φορές ότι δεν θα επιτρέψουμε ατελείωτες διαπραγματεύσεις για ζητήματα που απαιτούν λύση σήμερα».
Αλλά πρόσθεσε: «Μου φαίνεται ότι οι δυνατότητές μας δεν έχουν εξαντληθεί… Σε αυτό το στάδιο, θα πρότεινα να τις συνεχίσουμε και να τις αναπτύξουμε». Διαβάστε περισσότερα.
Κραυγές από την Ουάσιγκτον
Η Ουάσιγκτον έχει πει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εισβάλει στην Ουκρανία «ανά πάσα μέρα τώρα». Ο Πούτιν προσθέτει περισσότερη στρατιωτική δύναμη και ικανότητα κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας κάθε μέρα, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζον Κίρμπι σε συνέντευξή του στο MSNBC τη Δευτέρα.
«Πρόκειται για έναν στρατό που συνεχίζει να δυναμώνει, συνεχίζει να γίνεται πιο έτοιμος. Ασκούνται, επομένως πιστεύουμε ότι έχει πολλές δυνατότητες και επιλογές στη διάθεσή του εάν θέλει να χρησιμοποιήσει στρατιωτική δύναμη», είπε ο Kirby.
Οι δυτικές χώρες έχουν ήδη υποσχεθεί κυρώσεις σε πρωτοφανή κλίμακα εάν η Ρωσία εισβάλει. Η Ομάδα των Επτά μεγάλων οικονομιών (G7) προειδοποίησε για «οικονομικές και χρηματοοικονομικές κυρώσεις που θα έχουν τεράστιες και άμεσες συνέπειες στη ρωσική οικονομία».
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες μίλησε χωριστά τη Δευτέρα με τους υπουργούς Εξωτερικών της Ρωσίας και της Ουκρανίας και εξακολουθεί να πιστεύει «από τη δική του ανάλυση, τις δικές του ελπίδες» ότι δεν θα υπάρξει σύγκρουση, δήλωσε εκπρόσωπος του ΟΗΕ. Διαβάστε περισσότερα
Η Μόσχα λέει ότι η προσπάθεια της Ουκρανίας να ενταχθεί στη δυτική στρατιωτική συμμαχία αποτελεί απειλή. Ενώ το ΝΑΤΟ δεν έχει άμεσα σχέδια για την αποδοχή της Ουκρανίας, οι δυτικές χώρες λένε ότι δεν μπορούν να διαπραγματευτούν για το δικαίωμα μιας κυρίαρχης χώρας να σχηματίζει συμμαχίες.
Επιπτώσεις
Η Ουκρανία υφίσταται ήδη οικονομική ζημιά από τη στάση. Η άνοδος της τιμής των συμβάσεων ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης 5 ετών σε ουκρανικά κρατικά ομόλογα υποδηλώνει ότι οι αγορές έδωσαν στο Κίεβο 42% πιθανότητα αθέτησης.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Τζέικ Σάλιβαν, είπε στους ηγέτες του Κογκρέσου τη Δευτέρα ότι η Ουάσινγκτον εξετάζει το ενδεχόμενο να προσφέρει στην Ουκρανία έως και 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε κρατικές εγγυήσεις δανείων για να ηρεμήσουν οι αγορές, δήλωσε στο Reuters πηγή που γνωρίζει την κλήση του συμβούλου.
Η Ukraine International Airlines, η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρία της Ουκρανίας, δήλωσε ότι οι ασφαλιστές της είχαν τερματίσει την κάλυψη τουλάχιστον ορισμένων από τα αεροσκάφη της σε πτήσεις στον ουκρανικό εναέριο χώρο. Το υπουργείο Μεταφορών της χώρας συνέστησε fund για την ασφάλιση αεροσκαφών, αεροπορικών εταιριών και εταιριών leasing, έτσι ώστε να μη διακοπούν οι πτήσεις. Ωστόσο, το εγχείρημα αυτό κρίνεται ιδιαίτερα …φιλόδοξο.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είχε συνομιλίες στο Κίεβο με τον Ζελένσκι. Την Τρίτη, ο Scholz πρόκειται να πετάξει στη Μόσχα, ο τελευταίος δυτικός αξιωματούχος που πραγματοποίησε το ταξίδι μετά την επίσκεψη του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron και δύο Βρετανών υπουργών την περασμένη εβδομάδα. Διαβάστε περισσότερα
Ο Scholz είπε ότι δεν βλέπει «καμία λογική δικαιολογία» για τη στρατιωτική δραστηριότητα της Ρωσίας στα σύνορα της Ουκρανίας και ότι «είμαστε έτοιμοι για έναν σοβαρό διάλογο με τη Ρωσία για θέματα ευρωπαϊκής ασφάλειας». Ανακοίνωσε πίστωση 150 εκατομμυρίων ευρώ (170 εκατομμύρια δολάρια) για την Ουκρανία.
