Πρόσκληση για τον 64ο γύρο διερευνητικών επαφών αναμένεται να αποστείλει η Αθήνα τις επόμενες ημέρες στην Άγυρα, την ώρα που η Τουρκία ανεβάζει τους τόνους σε όλα τα επίπεδα, με αποκορύφωμα τις δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου για την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών.
Τη σκληρή γραμμή επαναφέρει η Άγκυρα λίγο πριν το νέο γύρο διερευνητικών επαφών, μαξιιμαλίζοντας, καθώς φαίνεται να επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την αναγνώριση της γεωπολιτικής της αξίας, στο πλαίσιο της ουκρανικής κρίσης.
Έτσι, λίγο πριν ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών ανακοινώσει την επικείμενη αποστολή πρόσκλησης για τον 64ο γύρο διερευνητικών επαφών, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών να θέτει εκ νέου θέμα αποστρατιωτικοποίησης των Νήσων. Το ζήτημα όμως δεν έμεινε εκεί, καθώς η Άγκυρα ήταν προετοιμασμένη και έτσι, στο θέμα τοποθετήθηκε και το τουρκικό υπουργηείο Άμυνας. Των πολιτικών προκλήσεων είχαν προηγηθεί υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικό έδαφος, προλειαίνοντας το έδαφος για την αμφισβήτηση.
Η ανάδειξη του σχεδιασμο αυτού ενόψει των διερευνητικών επαφών δεν αποτελεί ζήτημα εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά διαπραγματευτικό δόγμα. Ως τέτοιο, όμως, αποδεικνύει αυτό που ο διευθυντής της Καθημερινής έχει από καιρό αναγνωρίσει: Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει αναγκαστεί να συνθηκολογήσει το με το βαθύ κράτος και πλέον δεν ελέγχει τη γραμμή.
Ταυτόχρονα, αδύναμος να δημιουργήσει προοπτική ουσιαστικού διαλόγου φαίνεται και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, το πολιτικό κεφάλαιο του οποίου φθείρεται, με αποτέλεσμα να στρέφει το σύνολο των δυνάμεων και διαθέσιμων πόρων του στην εσωτερική σκηνή.
Συνδυαστικά, η προοπτική ουσιαστικών αποτελεσμάτων από τις διερευνητικές επαφές είναι μάλλον ανύπαρκτη. Ωστόσο, οι δύο χώρες εμπλέοκονται σε αυτές επιχειρώντας να διατηρήσουν την έξωθεν καλή μαρτυρία, ενώ χρησιμοποιούν τους μαξιμαλισμούς και τις συγκρούσεις για να ενισχύσουν το ακροδεξιό τους προφίλ στο εσωτερικό.
Την ίδια στιγμή όμως, τόσο η ελληνική όσο και η τουρκική διπλωματία επιμένουν σε έναν αγώνα δρόμου στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, επιδιώκοντας να προωθήσουν την ατζέντα τους με οποπιοδήποτε κόστος, παίζοντας επικίνδυνα παιχνίδια με τη σταθερότητα, ενώ βρίσκοενται στο μικροσκόπιο του διεθνούς παράγοντα.
Η απάντηση του ελληνικού ΥΠΕΞ
«Τις απορρίπτουμε εν τω συνόλω τους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, αναφερόμενος στις τουρκικές αιτιάσεις για το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου, οι οποίες «όχι μόνο δεν συνάδουν με βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου αλλά ξεφεύγουν και της απλής λογικής» όπως είπε.
«Αναφορικά με τις πλέον πρόσφατες αιτιάσεις Τούρκων αξιωματούχων για το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου τις απορρίπτουμε εν τω συνόλω τους. Οι εν λόγω αιτιάσεις όχι μόνο δεν συνάδουν με βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, αλλά ξεφεύγουν και της απλής λογικής. Η Ελληνική θέση αναφορικά με το ζήτημα αυτό έχει εκφρασθεί επανειλημμένα και δημόσια. Σχετική επιστολή έχει αποσταλεί από την Μόνιμη Αντιπρόσωπο της Ελλάδας στον ΟΗΕ προς τον Γενικό Γραμματέα του Οργανισμού αυτού. Ομοίως, η Ελλάδα απορρίπτει τις τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο, αιτιάσεις, οι οποίες αγνοούν, για μια ακόμα φορά, τους θεμελιώδεις κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, και ιδιαίτερα του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Οι αιτιάσεις αυτές, συν τοις άλλοις, στηρίζονται σε ένα ανυπόστατο, άκυρο και παράνομο “μνημόνιο”. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και είναι πρόθυμη να διεξάγει εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία, στη βάση των αρχών αυτών.»
Δηλώσεις Τσαβούσογλου
Ο κ. Τσαβούσογλου ανέφερε επιπλέον ότι «η Ελλάδα δεν αμφισβητεί πως τα στρατιωτικοποιεί, όμως ισχυρίζεται ότι υπάρχει απειλή από την Τουρκία. Υπάρχει αυτό στις συνθήκες; Όχι. Τι δηλαδή, θα καταφέρεις να σταματήσεις αυτή την απειλή με λίγα όπλα και με μερικούς στρατιώτες που τοποθετείς στα νησιά; Ούτε αυτό είναι ρεαλιστικό. Όπως κάνουν σε κάθε θέμα, δεν λένε την αλήθεια».
Σε ερώτηση του δημοσιογράφου, αν η Τουρκία θα ξεκινήσει διεθνή εκστρατεία ανοίγοντας τη συζήτηση για το καθεστώς κυριαρχίας των νησιών στην περίπτωση που η Ελλάδα «δεν ανταποκριθεί και συνεχίσει να έχει τα νησιά στρατιωτικοποιημένα, ή φέρει και άλλα όπλα», ο κ. Τσαβούσογλου απάντησε: «Φυσικά θα ξεκινήσουμε, υπάρχουν τα μέρη που έχουν υπογράψει τις Συνθήκες αυτές. Και τη Συνθήκη της Λωζάννης και των Παρισίων.Θα ξεκινήσουμε τη συζήτηση αυτή στα διεθνή φόρα».
Υπουργείο Άμυνας Τουρκίας
Αναφερόμενο στο ίδιο ζήτημα, το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας ανέφερε ότι «η Ελλάδα το 2022 με εναέριο και θαλάσσια μέσα παραβίασε 229 φορές το καθεστώς των αποστρατιωτικοποιημένων νησιών».
Tουρκικές υπερπτήσεις
Υπερπτήσεις πάνω από τη νήσο Παναγιά πραγματοποίησαν δύο τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη F-16 την Τετάρτη. Ειδικότερα, στις 13:59 το ζεύγος των τουρκικών αεροσκαφών πέταξε πάνω από τη νήσο Παναγιά στα 10.000 πόδια.
Τα τουρκικά F-16 αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν από ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες κατά πάγια τακτική.
Την Κυριακή, τουρκικό drone πραγματοποίησε υπερπτήσεις πάνω από τη νήσο Κανδελιούσσα, δυτικά της Νισύρου, καθώς και πάνω από τη νήσο Αστακίδα, βόρεια της Κάσου.