Το Facebook είναι αδιαμφισβήτητα “μηχανή κοπής χρήματος”, παράλληλα όμως φαίνεται ότι παράγει σκάνδαλα ρυθμό… πολυβόλου. Την τελευταία 10ετία τα έσοδα και η αποτίμηση της εταιρίας εκτινάχθηκαν, μαζί όμως και οι υποθέσεις φοροδιαφυγής, παραβίασης προσωπικών δεδομένων και εσχάτως… προσπάθειας καταστολής των καταγγελιών.
Από την ίδρυση του έως σήμερα το Facebook συνέβαλλε καθοριστικά στην αναδιαμόρφωση της πραγματικότητας όπως τη γνωρίζουμε. Η τεράστια διεισδυτικότητα του μέσου στην καθημερινότητα και η δυνατότητα το Ζάκερμπεργκ να μετουσιώσει την απήχηση σε έσοδα οδήγησαν την εταιρία στη Wall Street, κάνοντας τον ιδρυτή της έναν από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο.
Η κατάσταση όμως που επικρατεί μέσα στην εταιρία κάθε άλλο παρά ρόδινη είναι. Οι εργαζόμενοι δηλώνουν, σε αυξανόμενο βαθμό, ότι αγνοούνται, ότι προβλήματα αποκρύπτονται και ότι η διαφθορά έχει καταστεί η βασική επιχειρηματική κουλτούρα του Facebook. Με τα σκάνδαλα διαδέχονται το ένα το άλλο ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ έχει αναγκαστεί να δαπανά τα περισσότερα κεφάλαια από οποιαδήποτε τεχνολογική εταιρία για lobbying στις ΗΠΑ. Στην Ευρώπη τα ποσά αυτά δεν είναι δημόσια, βέβαια, αλλά με δεδομένο ότι οι ανοιχτοί λογαριασμοί με την Κομισιόν είναι αρκετών δισεκατομμυρίων, μπορεί κανείς να υποθέσει τί συμβαίνει.
Η μετοχή της εταιρίας προσφάτως καταποντίστηκε συμπαρασύροντας ολόκληρη τη Wall Street καθώς από τα αποτελέσματα διαφάνηκε ότι ολοκληρώθηκε ο high growth κύκλος της εταιρίας. Αυτό όμως δεν είναι το μείζον πρόβλημα του Ζάκερμπεργκ.
Ο ιδρυτής του Facebook έχει κάνει τη μια αποτυχημένη κίνηση πάνω στην άλλη, σπαταλώντας δεκάδες δισεκατομμύρια από τα λεφτά της εταιρίας, όπως το project Metaverse που έχει στοιχήσει πάνω από 10 δισ. μέχρι τώρα. Παράλληλα, έχει διαρρήξει σχέσεις με καίριους παράγοντες της επιτυχίας, μεταξύ των οποίων το ζευγάρι που δημιούργησε το Instagram, καθώς ο Ζάκερμπεργκ παραβίασε τη συμφωνία αυτόνομης ανάπτυξης των δύο εφαρμογών.
Αυτά όμως είναι απλά… λάθη. Ο “Ζούκι” έχει εμπλέξει την εταιρία σε σειρά σκανδάλων και έχει κάνει ακόμα περισσότερα προσπαθώντας να τα μαζέψει… Ειδικότερα, συνολικά το Facebook -πλέον Meta- έχει εμπλακεί σε 16 μεγάλα σκάνδαλα.
Τα σκάνδαλα
1. Το 2013, ένας χάκερ whitehat προσπάθησε να αναφέρει ένα σφάλμα ασφαλείας στο Facebook. Όταν κανείς δεν απάντησε, χάκαρε τον λογαριασμό του Mark Zuckerberg και δημοσίευσε το σφάλμα στον τοίχο του.
Πηγή: Washington Post
2. Το 2014, το Facebook αντιμετώπισε κριτική για τη διεξαγωγή ψυχολογικών τεστ σε 70.000 μη συναινούντες συμμετέχοντες το 2012, αφαιρώντας ορισμένες λέξεις από τα newsfeed των χρηστών για να ελέγξει πώς αυτό επηρέαζε τις αντιδράσεις τους στις αναρτήσεις.
Η COO του Facebook, Sheryl Sandberg, δήλωσε τότε: “Αυτό ήταν μέρος της συνεχούς έρευνας που κάνουν οι εταιρίες για να δοκιμάσουν διαφορετικά προϊόντα, και αυτό ήταν. Η επικοινωνία δεν ήταν καλή. Και για αυτήν την επικοινωνία, ζητάμε συγγνώμη. Δεν θέλαμε ποτέ να σας στενοχωρήσουμε.”
Πηγή: The Guardian
3. Η εταιρία αντιμετώπισε έντονες επικρίσεις για παραπληροφόρηση σχετικά με τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ του 2016, ειδικά μετά από ένα ρεπορτάζ του Buzzfeed που έδειξε ότι οι ψευδείς ειδήσεις ξεπέρασαν τις πραγματικές ειδήσεις. Ο Mark Zuckerberg δημοσίευσε στο Facebook μια συγγνώμη και είπε ότι η εταιρία σκοπεύει να βελτιώσει. τον αλγόριθμο
Πηγή: Facebook, Buzzfeed
4.Το 2018, όταν κυκλοφόρησε η είδηση για το σκάνδαλο της Cambridge Analytica αποκαλύφθηκε ότι η εταιρία ανάλυσης δεδομένων συγκέντρωνε για χρόνια παράνομα δεδομένα από δεκάδες εκατομμύρια χρήστες του Facebook για στόχευση διαφημίσεων κατά τις εκλογές του 2016.
Πηγή: Business Insider
4. Ο Zuckerberg κατέθεσε ενώπιον του Κογκρέσου σε μια έντονη ακρόαση τον Απρίλιο του 2018. Τότε, ο συνιδρυτής του WhatsApp, Brian Acton, πυροδότησε επίσης το κίνημα #deletefacebook.
Πηγή: The Guardian
5. Το 2018 σηματοδότησε επίσης μια από τις πιο σκοτεινές στιγμές στην ιστορία του Facebook, καθώς οι δημοσιεύματα αποκάλυψαν ότι το κοινωνικό δίκτυο χρησιμοποιήθηκε για την υποκίνηση γενοκτονίας κατά της μουσουλμανικής μειονότητας Ροχίνγκια στη Μιανμάρ από στρατιωτικούς αξιωματούχους της χώρας.
Ο επικεφαλής του τμήματος κυβερνοασφάλειας του Facebook είπε στους New York Times ότι διαπίστωσε «σαφείς και σκόπιμες προσπάθειες για κρυφή διάδοση προπαγάνδας που συνδέονταν άμεσα με τον στρατό της Μιανμάρ». Τα Ηνωμένα Έθνη χαρακτήρισαν την κατάσταση «ένα κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης».
Το Facebook ανακοίνωσε ότι θα έπρεπε να είχε κάνει περισσότερα για να το σταματήσει.
Πηγή: New York Times
6. Το 2019, η FTC επέβαλε στο Facebook πρόστιμο 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για παραβιάσεις του απορρήτου των χρηστών, το οποίο ήταν πρόστιμο ρεκόρ για μια εταιρεία τεχνολογίας.
Πηγή: Business Insider
7. Το Facebook ανακοίνωσε επίσης τα σχέδιά του να κυκλοφορήσει ένα κρυπτονόμισμα που ονομάζεται Libra και τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ο Zuckerberg κατέθεσε για άλλη μια φορά ενώπιον επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων σχετικά με τις οικονομικές επιπτώσεις και τους κανονισμούς σχετικά με το κρυπτονόμισμα.
Πηγή: Business Insider
8. Τον Νοέμβριο του 2019, περισσότερες από 4.000 σελίδες εσωτερικών εγγράφων του Facebook διέρρευσαν από μια αγωγή από έναν προγραμματιστή. Τα έγγραφα αποκάλυψαν πώς η εταιρία έκοψε την πρόσβαση των προγραμματιστών στα δεδομένα, σχεδίαζε να παρακολουθεί τις τοποθεσίες των χρηστών Android και εξέταζε το ενδεχόμενο να χρεώνει τους προγραμματιστές για την πρόσβαση στα δεδομένα χρήστη, μεταξύ άλλων.
Πηγή: Business Insider
9. Τον ίδιο μήνα, το BuzzFeed και το Bloomberg αποκάλυψαν ότι το Facebook προσπαθούσε το δεύτερο εξάμηνο του 2016 προσπαθώντας να αγοράσει τον προκάτοχο του TikTok, Musical.ly. Το ενδιαφέρον της εταιρίας για την εφαρμογή με έδρα την Κίνα προκάλεσε έλεγχο από τις αρχές και επικρίσεις από την κοινωνία των πολιτών.
Πηγή: Business Insider
10. Το Facebook ανακοίνωσε τον Ιανουάριο του 2020 ότι δεν θα ελέγχει τις διαφημίσεις πολιτικών στις πλατφόρμες του, επιτρέποντάς τους να δημοσιεύουν αναρτήσεις που θα μπορούσαν να περιέχουν παραπληροφόρηση. Η εξέλιξη αυτή είχε αρνητικές επιπτώσεις καθώς το μέσο μετατράπηκε σε εμπόλεμη ζώνη με αθρόα χρήση προπαγάνδας. Το Twitter απαγόρευσε τις πολιτικές διαφημίσεις.
11. Ο Ζάκερμπεργκ ανακοίνωσε ότι δεν θα αφαιρέσει την ανάρτηση του τότε προέδρου Τραμπ που έγραφε «όταν αρχίσουν οι λεηλασίες, αρχίζουν οι πυροβολισμοί», καθώς η εταιρία ασπάζεται την πολιτική της να εξαιρεί αξιοσημείωτα στοιχεία από τους κανόνες περιεχομένου. Η κίνηση οδηγεί σε διαφημιστικό μποϋκοτάζ του Facebook.
Εντείνεται ο έλεγχος του τρόπου με τον οποίο το Facebook χειρίζεται το περιεχόμενο σε σχέση με την ολοένα και πιο πολιτικοποιημένη πανδημία COVID-19, τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από την αστυνομία και τις επερχόμενες προεδρικές εκλογές του 2020.
Πηγή: Business Insider
12. Ο Ζούκερμπεργκ παρουσιάζεται σε ακρόαση για παράβαση της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας στο Κογκρέσο τον Ιούλιο του 2020 μαζί με τους CEO της Amazon, της Apple και της Google της Alphabet. Οι βουλευτέςε καταλήγουν αργότερα στο συμπέρασμα ότι και οι τέσσερις εταιρίες είναι μονοπώλια και πρέπει να ρυθμιστούν.
Πηγή: Business Insider
13. Μια αναλύτρια δεδομένων του Facebook, η Sophie Zhang, που έγινε πληροφοριοδότης, εμφανίζεται τον Σεπτέμβριο του 2020 κατηγορώντας την εταιρία ότι απέτυχε να σταματήσει την πολιτική χειραγώγηση από ξένες κυβερνήσεις.
Αργότερα θα καταθέσει ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής στη Βουλή των Κοινοτήτων στη Βρετανία.
Πηγή: Business Insider
14. Οι δράστες της εξέγερσης του Καπιτωλίου των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου 2021, βρέθηκε να έχουν οργανωθεί στο Facebook πριν από την εκδήλωση, καθώς και σε άλλες πλατφόρμες. Ο Zuckerberg και οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Google και του Twitter θα καταθέσουν αργότερα ενώπιον του Κογκρέσου για παραπληροφόρηση.
Το Facebook μπλόκαρε τον Ντόναλντ Τραμπ λίγο μετά τις 6 Ιανουαρίου, λόγω του αντιληπτού ρόλου του στην υποκίνηση βίας σε σχέση με την εξέγερση.
Πηγή: Business Insider
15. Το Εποπτικό Συμβούλιο του Facebook επικρίνει την εταιρία τον Μάιο του 2021 επειδή απέφυγε τις ευθύνες της για την αναστολή του Τραμπ και την έκδοση «αυθαίρετης ποινής».
Ένα από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου παραδέχθηκε, για λογαριασμό του Facebook ότι υπήρξε νωχελικότητα στην ανάληψη δράσης.
Πηγή: Business Insider
16. Σε εκεί που τα σκάνδαλα είχαν αρχίσει να… ξεφτίζουν, ένα ακόμη και πιθανώς μεγαλύτερο -σε όρους PR- από την Cambrige Analytica έρχεται στο προσκήνιο. Πρώην υπάλληλος του Facebook που έγινε πληροφοριοδότης δημοσίου συμφέροντος παρέδωσε έγγραφα στη Wall Street Journal τον Σεπτέμβριο του 2021. Τα έγγραφα υπογραμμίζουν την ανησυχία των εργαζομένων για τις επιχειρηματικές πρακτικές της εταιρίας και απραξία της διοίκησης, στο βωμό της επίτευξης των οικονομικών στόχων.
