Τον πήχη για την παγκόσμια ανάπτυξη κατεβάζει με νέο report το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αναγνωρίζοντας το νέο εχθρικό για την ανάπτυξη περιβάλλον που δημιουργείται από τη μεταδοτικότητα της παραλλαγής Όμικρον, τον υψηλό πληθωρισμό, τις προβλέψεις για τον οποίο επίσης αναθεωρεί αλλά υψηλότερα. Επίσης, το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι τα προβλήματα στην αλυσίδα τροφοδοσίας θα παραμείνουν.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υποβάθμισε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία, λόγω της μεταδοτικότητας της μετάλλαξης Όμικρον, της ενεργειακής κρίσης και της αύξησης του πληθωρισμού. Πλέον προβλέπει πως η παγκόσμια οικονομία το 2022 θα αναπτυχθεί κατά 4,4%, μισή μονάδα κάτω από την πρόβλεψη του Οκτωβρίου.
Η παγκόσμια ανάπτυξη θα υποχωρήσει από το 5,9% του 2021 κατά μιάμιση ποσοστιαία μονάδα. Ειδικότερα για την Ευρωζώνη προβλέπεται ανάπτυξη 3,9%, 0,4% χαμηλότερα από τον Οκτώβριο ενώ για το 2023 η ανάπτυξη υπολογίζεται πως θα είναι στο 2,5%.
Το 2021 η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη είχε φτάσει στο 5,2%, συνεπώς εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις θα πρόκειται για μείωση της τάξης του 1,3%.
Παρόμοια μείωση ανακοινώθηκε και για την αμερικανική οικονομία, όπου από το 5,2% του Οκτωβρίου, το ΔΝΤ εκτιμά πως η ανάπτυξη θα είναι 4%.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπει ανάπτυξη 4,8% για την Κίνα. Για την Ιαπωνία τα πράγματα είναι σαφώς καλύτερα, καθώς σύμφωνα με τις προβλέψεις η ανάπτυξη θα επιταχυνθεί στο 3,3% από 1,6% πέρσι, λόγω της συνεχούς στήριξης από την κυβέρνηση.
Η έκθεση
Η συνεχιζόμενη παγκόσμια ανάκαμψη αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις καθώς η πανδημία μπαίνει στον τρίτο χρόνο της. Η ταχεία εξάπλωση της παραλλαγής Omicron οδήγησε σε ανανεωμένους περιορισμούς κινητικότητας σε πολλές χώρες και σε αυξημένες ελλείψεις εργατικού δυναμικού. Οι διαταραχές του εφοδιασμού εξακολουθούν να επιβαρύνουν τη δραστηριότητα και συμβάλλουν σε υψηλότερο πληθωρισμό,
προσθέτοντας τις πιέσεις από την ισχυρή ζήτηση και τις αυξημένες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας. Επιπλέον, το χρέος ρεκόρ και ο αυξανόμενος πληθωρισμός περιορίζουν την ικανότητα πολλών χωρών να αντιμετωπίσουν τις ανανεωμένες διαταραχές.
Ορισμένες προκλήσεις, ωστόσο, θα μπορούσαν να είναι πιο σύντομες από άλλες. Η νέα παραλλαγή φαίνεται να σχετίζεται με λιγότερο σοβαρή ασθένεια από την παραλλαγή Delta, και η αύξηση ρεκόρ των λοιμώξεων αναμένεται να μειωθεί σχετικά γρήγορα. Ως εκ τούτου, το τελευταίο World Economic Outlook του ΔΝΤ προβλέπει ότι ενώ η Omicron θα επιβαρύνει τη δραστηριότητα το πρώτο τρίμηνο του 2022, αυτή η επίδραση θα εξασθενίσει ξεκινώντας από το δεύτερο τρίμηνο.
Άλλες προκλήσεις και άξονες πολιτικής, αναμένεται να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις προοπτικές. Προβλέπουμε την παγκόσμια ανάπτυξη φέτος στο 4,4%, 0,5 ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερη από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως, κυρίως λόγω της επί τα χείρω επανεκτίμησης της δυναμικής για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα. Στην περίπτωση των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτό αντικατοπτρίζει χαμηλότερες προοπτικές νομοθετικής ρύθμισης του δημοσιονομικού πακέτου Build Back Better, μια προηγούμενη απόσυρση έκτακτων νομισματικών προσαρμογών και συνεχείς διακοπές εφοδιασμού. Η υποβάθμιση της Κίνας αντανακλά τη συνεχιζόμενη μείωση του τομέα των ακινήτων και μια ασθενέστερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι διακοπές του εφοδιασμού οδήγησαν σε περικοπές και σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία.
Το ΔΝΤ αναμένει ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 3,8% το 2023. Αυτό είναι 0,2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από ό,τι στο WEO του Οκτωβρίου 2021 και αντανακλά σε μεγάλο βαθμό μια ανάκαμψη μετά από τις τρέχουσες καθυστερήσεις στην ανάπτυξη.
Οι αναλυτές του Ταμείου έχουν αναθεωρήσει τις προβλέψεις για τον πληθωρισμό για το 2022 τόσο για τις προηγμένες όσο και για τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, με αυξημένες πιέσεις τιμών που αναμένεται να διατηρηθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι ανισορροπίες προσφοράς-ζήτησης θεωρείται ότι θα μειωθούν το 2022 με βάση τις προσδοκίες του κλάδου για βελτιωμένη προσφορά, καθώς η ζήτηση επανισορροπείται σταδιακά από αγαθά στις υπηρεσίες και αποσύρεται η έκτακτη πολιτική στήριξη. Εξάλλου, οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων αναμένεται να αυξηθούν με πιο ήπιους ρυθμούς το 2022, σύμφωνα με τις αγορές μελλοντικής εκπλήρωσης. Αν υποθέσουμε ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σταθερές, ο πληθωρισμός αναμένεται επομένως να υποχωρήσει το 2023.
Ακόμη και καθώς συνεχίζεται η ανάκμψη, η ανησυχητική απόκλιση στις προοπτικές μεταξύ των χωρών παραμένει. Ενώ οι προηγμένες οικονομίες προβλέπεται να επιστρέψουν στην προ-πανδημική τάση φέτος, αρκετές αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες προβλέπεται να έχουν σημαντικές απώλειες παραγωγής μεσοπρόθεσμα.
Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας εκτιμάται ότι ήταν περίπου 70 εκατομμύρια υψηλότερος από τις προ-πανδημικές τάσεις το 2021, καθυστερώντας την πρόοδο στη μείωση της φτώχειας κατά αρκετά χρόνια.
Οι προβλέψεις υπόκεινται σε υψηλή αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι συνολικά είναι προς τα κάτω. Η εμφάνιση πιο θανατηφόρων παραλλαγών θα μπορούσε να παρατείνει την κρίση. Η στρατηγική της Κίνας για μηδενικό COVID-19 θα μπορούσε να επιδεινώσει τις διαταραχές του παγκόσμιου εφοδιασμού, και εάν το χρηματοοικονομικό στρες στον τομέα των ακινήτων της χώρας εξαπλωθεί στην ευρύτερη οικονομία, οι επιπτώσεις θα γίνουν ευρέως αισθητές. Οι υψηλότερες εκπλήξεις για τον πληθωρισμό στις Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να προκαλέσουν επιθετική νομισματική σύσφιξη από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και να σφίξουν απότομα τις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες.
Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις και οι κοινωνικές αναταραχές ενέχουν επίσης κινδύνους για τις προοπτικές.
Για να αντιμετωπιστούν πολλές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, είναι ζωτικής σημασίας να αρθούν οι περιορισμοί εξαιτίας της πανδημίας.
Παγκόσμιες Προσπάθειες
Για να αντιμετωπιστούν πολλές από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία, είναι ζωτικής σημασίας να σπάσει ο έλεγχος της πανδημίας.
Αυτό θα απαιτήσει μια παγκόσμια προσπάθεια για τη διασφάλιση εκτεταμένου εμβολιασμού, δοκιμών και πρόσβασης σε θεραπευτικά μέσα, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατα αναπτυγμένων αντι-ιικών φαρμάκων. Μέχρι στιγμής, μόνο το 4 τοις εκατό του πληθυσμού των χωρών χαμηλού εισοδήματος είναι πλήρως εμβολιασμένο έναντι του 70 τοις εκατό στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Εκτός από τη διασφάλιση προβλέψιμου εφοδιασμού εμβολίων για τις αναπτυσσόμενες χώρες χαμηλού εισοδήματος, θα πρέπει να παρέχεται βοήθεια για την ενίσχυση της απορροφητικής ικανότητας και τη βελτίωση των υποδομών υγείας. Είναι επείγον να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό των 23,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την πρόσβαση στον COVID-19 Tools (ACT) Επιταχυντής και παροχή κινήτρων για τεχνολογικές μεταφορές για να επιταχυνθεί η διαφοροποίηση της παγκόσμιας παραγωγής κρίσιμων ιατρικών εργαλείων, ειδικά στην Αφρική.
Σε εθνικό επίπεδο, οι πολιτικές πρέπει να παραμείνουν προσαρμοσμένες στις ειδικές συνθήκες της χώρας, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού ανάκαμψης, των υποκείμενων πληθωριστικών πιέσεων,
και διαθέσιμος χώρος πολιτικής. Τόσο η δημοσιονομική όσο και η νομισματική πολιτική θα πρέπει να λειτουργήσουν παράλληλα για την επίτευξη οικονομικών στόχων. Δεδομένου του υψηλού επιπέδου αβεβαιότητας, οι πολιτικές πρέπει επίσης να παραμείνουν ευέλικτες και να προσαρμοστούν στα εισερχόμενα οικονομικά δεδομένα.
Με τον χώρο πολιτικής να μειώνεται σε πολλές οικονομίες και να σημειώνονται ισχυρές ανακάμψεις σε άλλες,
Τα δημοσιονομικά ελλείμματα στις περισσότερες χώρες προβλέπεται να συρρικνωθούν φέτος. Η δημοσιονομική προτεραιότητα θα πρέπει να συνεχίσει να είναι ο τομέας της υγείας και οι μεταβιβάσεις, όπου χρειάζεται, θα πρέπει να στοχεύουν αποτελεσματικά σε αυτούς που πλήττονται περισσότερο. Όλες οι πρωτοβουλίες θα πρέπει να ενσωματωθούν σε μακροπρόθεσμα δημοσιονομικά πλαίσια που χαράσσουν μια αξιόπιστη διαδρομή για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους.
Η νομισματική πολιτική βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή στις περισσότερες χώρες. Όταν ο πληθωρισμός βασίζεται σε ευρεία βάση παράλληλα με μια ισχυρή ανάκαμψη, όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή ο υψηλός πληθωρισμός διατρέχει τον κίνδυνο να παγιωθεί, όπως σε ορισμένες αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες και προηγμένες οικονομίες, η έκτακτη στήριξη της νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να αποσυρθεί. Αρκετές κεντρικές τράπεζες έχουν ήδη αρχίσει να αυξάνουν τα επιτόκια για να προλάβουν τις πιέσεις των τιμών. Είναι βασικό να γνωστοποιηθεί καλά η μετάβαση της πολιτικής προς μια αυστηρότερη στάση για να διασφαλιστεί η ομαλή αντίδραση της αγοράς.
Όπου οι βασικές πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν υποτονικές και οι ανακτήσεις ελλιπείς, η νομισματική πολιτική μπορεί να παραμείνει διευκολυντική.
Καθώς η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής σφίγγει ευρύτερα φέτος, οι οικονομίες θα πρέπει να προσαρμοστούν σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον υψηλότερων επιτοκίων.
Οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες με μεγάλο δανεισμό σε ξένο νόμισμα και ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης θα πρέπει να προετοιμαστούν για πιθανές αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές επεκτείνοντας τη λήξη του χρέους όσο είναι εφικτό και περιορίζοντας τις αναντιστοιχίες νομισμάτων. Η ευελιξία των συναλλαγματικών ισοτιμιών μπορεί να βοηθήσει στην απαιτούμενη μακροοικονομική προσαρμογή.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστούν παρέμβαση σε συνάλλαγμα και προσωρινά μέτρα διαχείρισης της ροής κεφαλαίων για να δοθεί στη νομισματική πολιτική ο χώρος να επικεντρωθεί στις εγχώριες συνθήκες.
Με τα επιτόκια να αυξάνονται, οι χώρες χαμηλού εισοδήματος, από τις οποίες το 60 τοις εκατό βρίσκονται ήδη εντός ή διατρέχουν υψηλό κίνδυνο κρίσης χρέους, θα δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.
Το κοινό πλαίσιο της G20 πρέπει να ανανεωθεί για να αποδώσει ταχύτερα την αναδιάρθρωση του χρέους και οι πιστωτές της G20 και οι ιδιώτες πιστωτές θα πρέπει να αναστείλουν την εξυπηρέτηση του χρέους ενώ οι αναδιαρθρώσεις βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση.
Στην αρχή του τρίτου έτους της πανδημίας, ο παγκόσμιος αριθμός θανάτων έχει αυξηθεί στους 5.
5 εκατομμύρια θάνατοι και οι συνοδευτικές οικονομικές απώλειες αναμένεται να είναι κοντά στα 13,8 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2024 σε σχέση με τις προβλέψεις πριν από την πανδημία. Αυτοί οι αριθμοί θα ήταν πολύ χειρότεροι αν δεν υπήρχε η εξαιρετική δουλειά των επιστημόνων, της ιατρικής κοινότητας και οι γρήγορες και επιθετικές πολιτικές απαντήσεις σε όλο τον κόσμο.
Ωστόσο, σύμφωνα με το ΔΝΤ, απομένει πολύ δουλειά για να διασφαλιστεί ο περιορισμός των ζημιών και να μειωθούν οι μεγάλες διαφορές στις προοπτικές ανάκαμψης μεταξύ των χωρών. Χρειάζονται πρωτοβουλίες πολιτικής για να αντιστραφούν οι μεγάλες μαθησιακές απώλειες που υφίστανται τα παιδιά, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Κατά μέσο όρο, οι μαθητές σε χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος είχαν 93 περισσότερες ημέρες σε εθνικό επίπεδο εκτεταμένο κλείσιμο σχολείων από εκείνα στις χώρες υψηλού εισοδήματος. Όσον αφορά το κλίμα, απαιτείται μεγαλύτερη ώθηση για να φτάσουμε σε καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050, με μηχανισμούς τιμολόγησης άνθρακα, επενδύσεις σε πράσινες υποδομές, επιδοτήσεις έρευνας και χρηματοδοτικές πρωτοβουλίες, ώστε όλες οι χώρες να μπορούν να επενδύσουν σε μέτρα μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.
Τα τελευταία δύο χρόνια επιβεβαιώνουν ότι αυτή η κρίση και η συνεχιζόμενη ανάκαμψη δεν μοιάζει με καμία άλλη. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να παρακολουθούν με εγρήγορση ένα ευρύ φάσμα εισερχόμενων οικονομικών δεδομένων, να προετοιμάζονται για απρόβλεπτα και να είναι έτοιμοι να επικοινωνήσουν και να εκτελέσουν αλλαγές πολιτικής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, τολμηρή,
και η αποτελεσματική διεθνής συνεργασία θα πρέπει να διασφαλίσει ότι αυτή είναι η χρονιά που ο κόσμος θα ξεφύγει από τη λαβή της πανδημίας.
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ
