Με τοποθέτησή του στο Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε μέσω τηλεδιάσκεψης επανεμφανίστηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αποδίδοντας ευθύνες εκτός κυβέρνησης, αναγνωρίζοντας λάθη συντονισμού εντός και ζητώντας συγνώμη από τους πολίτες.
Συγνώμη, ευχαριστώ, σαφείς ευθύνες εκτός κυβέρνησης, pat on the back και peptalk περιλάμβανε η επανεμφάνιση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, μέσω Υπουργικού Συμβουλίου. Η τοποθέτηση είχε στόχο να κλείσει τον κύκλο φθοράς από την κακοκαιρία με διάχυση της ευθύνης και να εμπεδώσει τη στήριξη του πρωθυπουργό στον Χρήστο Στυλιανίδη και τη δομή του υπουργείου Πολιτικής Προστασίας. Επικοινωνιακά ο κ. Μητσοτάκης κατοχυρώνει τον έλεγχο της ατζέντας, χωρίς κενά και προλαμβάνοντας επερώτηση της αντιπολίτευσης, καθώς παρείχε απαντήσεις σε ερωτήματα, για τα οποία όμως η Δικαιοσύνη δεν έχει ακόμα αποφανθεί.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε για μια ακόμη φορά συγνώμη, αλλά χωρίς να αναλάβει ευθύνη την οποία διέχυσε με σαφήνεια στην Αττική Οδό, με αιχμές στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας και στο υπουργείο Μεταφορών και με ακόμη μεγαλύτερη ασάφεια στον υπόλοιπο κρατικό μηχανισμό. Ο ίδιος, επιχείρησε να καρπωθεί τις αποζημιώσεις -οι οποίες όπως δήλωσε ήταν αποτέλεσμα νόμου που ήταν ήδη σε ισχύ-, τον οποίο χρέωσε στην κυβέρνησή του, αλλά ήταν όμως ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα.
Όσον αφορά τα λάθη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναγνώρισε ευθύνες και στην ΕΜΥ, καθώς δήλωσε ότι οι μετεωρολόγοι έπεσαν έξω στην ώρα της χιονόπτωσης. Ο διευθυντής της ΕΜΥ είχε απριόρι απαντήσει όμως σε αυτό με post στο Twitter και άρθρο στην προσωπική του σελίδα. Η επιλογή της “ώρας” χιονόπτωσης ως σημείο κριτικής έγινε για υπάρξουν όσο το δυνατό λιγότερες τριβές, αλλά για να εξυπηρετηθεί η αίσθηση της απόδοσης ευθυνών στο σύνολο του κρατικού μηχανισμού.
Εντύπωση προκαλεί, πάντως, ότι στην εισαγωγή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε στα κέρδη της Αττικής Οδού, απέφυγε όμως να αναφερθεί τις εταιρίες που απαρτίζουν την κοινοπραξία Αττικές Διαδρομές.
Επίσης, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι η αποζημίωση των 2,000 ευρώ δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την περαιτέρω διεκδίκηση επανορθώσεων από την εταιρία! Η διατύπωση μάλιστα αυτή, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα θα μπορούσε να εκληφθεί και ως παρέμβαση στο έργο της Δικαιοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι τόσο η αποζημίωση όσο και οι δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη ανεβάζουν το ρίσκο για την Αττική Οδό και τους βασικούς της μετόχους, που είναι η Ελλάκτωρ και η JP Άβαξ.
Η τοποθέτηση στο υπουργικό συμβούλιο
Καλημέρα σας. Θέλω να ξεκινήσω ζητώντας μία προσωπική και ειλικρινή συγγνώμη από τους συμπολίτες μας οι οποίοι ταλαιπωρήθηκαν επί πολλές ώρες, μένοντας εγκλωβισμένοι στην Αττική Οδό. Υπάρχουν σαφέστατες ευθύνες στον παραχωρησιούχο για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε αυτή, την τελευταία χιονοθύελλα. Αυτές θα διερευνηθούν πλήρως με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, αλλά και τους όρους που περιλαμβάνονται στις σχετικές συμβάσεις με το Δημόσιο.
Ιδιωτικοί φορείς οι οποίοι διαχειρίζονται, όχι με ευκαταφρόνητο κέρδος, κρίσιμες υποδομές, έχουν υποχρεώσεις. Με πρώτη, να μπορούν να κρατούν το δρόμο ευθύνης τους ανοιχτό. Αυτό έγινε στην Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας. Δυστυχώς, όμως, δεν έγινε στην Αττική Οδό. Για αυτό και η απόφαση να δοθούν άμεσα 2.000 ευρώ στους οδηγούς οι οποίοι δοκιμάστηκαν εκεί. Και, όπως ανακοίνωσε και ο Υπουργός Υποδομών, αποζημίωση θα υπάρξει και για όσους ταξίδεψαν με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ταλαιπωρήθηκαν άδικα.
Σημειώνω ότι είναι η πρώτη φορά που η πολιτεία ενεργοποιείται για να ανακουφιστούν με αυτή τη διαδικασία συμπολίτες μας οι οποίοι υπέστησαν βλάβη. Και θυμίζω, επίσης, ότι με νόμο αυτής της κυβέρνησης έχει προστεθεί πλέον στις συμβάσεις παραχώρησης και η πρόβλεψη αποζημίωσης -το τονίζω αυτό- ανεξάρτητα από τις όποιες ιδιωτικές απαιτήσεις μπορεί να εγερθούν ή από τις ενέργειες που θα ακολουθήσει το Δημόσιο στο θέμα αυτό.
Προβλήματα όμως, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν υπήρξαν μόνο στην Αττική Οδό. Υπήρξαν και σε κεντρικούς δρόμους του λεκανοπεδίου. Είναι σαφές ότι και εκεί τα πράγματα δεν πήγαν καλά και πρέπει να εξετάσουμε τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση και να αναπροσαρμόσουμε τους σχεδιασμούς μας.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ ανήκει σε όλα τα στελέχη της πολιτείας αλλά και στις Ένοπλες Δυνάμεις που έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες να απεγκλωβίσουν οδηγούς, να μην κινδυνεύσουν ζωές. Ήταν μία τιτάνια προσπάθεια σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες. Θέλω να ευχαριστήσω και τους υγειονομικούς μας, τους διασώστες του ΕΚΑΒ, καθώς παρά την πρωτοφανή χιονόπτωση δεν σημειώθηκαν δυσλειτουργίες στο σύστημα υγείας.
Να ευχαριστήσω επίσης και τους εργαζόμενους στον ΔΕΔΔΗΕ για τη δική τους προσπάθεια. Κάθε δέντρο που κόβει μία γραμμή μέσης τάσης ρεύματος είναι μία ξεχωριστή πρόκληση, ειδικά όταν αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να παλέψουν με μισό μέτρο χιόνι. Και για τις ελάχιστες περιοχές που ακόμα δεν έχουν ηλεκτρικό, ζητώ την υπομονή και την κατανόηση των πολιτών. Νομίζω ότι στον τομέα αυτό πήραμε τα μαθήματα της «Μήδειας» και καταφέραμε και αποκαταστήσαμε την ηλεκτροδότηση σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα.
Είναι αλήθεια πως οι υποδομές μιας μεσογειακής χώρας δεν είναι πάντα προσαρμοσμένες σε συνθήκες έντονων χιονοπτώσεων. Αν και παντού στον κόσμο το πολύ χιόνι φέρνει μεγάλα προβλήματα. Είναι εξίσου, όμως, αλήθεια πως ο κρατικός μηχανισμός δεν είναι ακόμα στο σημείο ετοιμότητας που απαιτούν φαινόμενα τόσο μεγάλης έντασης. Και αυτό αφορά πρωτίστως τον συντονισμό μεταξύ των εμπλεκόμενων: κράτος, Αυτοδιοίκησης, Περιφέρειας, Δήμων και ιδιωτών.
Είναι ξεκάθαρο και αν πρέπει να αντλήσουμε ένα μάθημα από τη μη επιτυχημένη διαχείριση αυτής της χιονοθύελλας είναι το γεγονός ότι σε συνθήκες κρίσεων τα κέντρα, οι προϊστάμενοι όλων αυτών των δομών, πρέπει να βρίσκονται μαζί, να αποφασίζουν και να δρουν αμέσως από κοινού. Και θα ακολουθήσουν άμεσα αλλαγές σε αυτή την κατεύθυνση ώστε να έχουμε επιτροπές διαχείρισης κρίσεων που θα φέρουν όλους τους εμπλεκόμενους με πολύ σαφή και ξεκάθαρα πρωτόκολλα στον ίδιο χώρο, ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα ασυνεννοησίας, καθυστέρησης στη λήψη αποφάσεων, αλλά και ενίοτε αποποίησης ευθυνών.
Πράγματι, μέσα σε 30 μήνες δύσκολα λύνονται προβλήματα δεκαετιών και πολύ περισσότερο όταν συνδυάζονται με αλλεπάλληλες και ταυτόχρονες προκλήσεις σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα. Όμως, θα το ξαναπώ, έχουμε βάλει τον πήχη των προσδοκιών ψηλά και η σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται με τις αδυναμίες του χθες, γίνεται με τις ανάγκες του σήμερα. Αντιλαμβάνομαι πάντα τις αιτιολογίες. Ναι, είχαμε μια πρωτοφανή χιονόπτωση, ναι το χιόνι μπορεί να ήρθε λίγο πιο γρήγορα από ότι είχαν προβλέψει οι μετεωρολόγοι, όμως δεν πρόκειται, δεν πρόκειται αυτό να το επικαλεστώ ως δικαιολογία.
Υπήρξαν αστοχίες και ανεπάρκειες οι οποίες πρέπει να διορθωθούν. Και για όλους αυτούς τους λόγους δημιουργήσαμε το νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης. Εγώ θα εξακολουθώ να στηρίζω αυτή την επιλογή, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τις δομές και τις δυνατότητές του. Και φροντίζοντας η λειτουργία του Υπουργείου να γίνει αποτελεσματικότερη με την καλύτερη συνεργασία όλων των άλλων Υπουργείων.
