Σε τροχιά αύξησης πολιτικού ρίσκου βρίσκεται η Ελλάδα, καθώς η συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή εξελίχθηκε στην πρώτη ουσιαστική μετωπική σύγκρουση της κυβέρνησης με την αντιπολίτευση, με τον Αλέξη Τσίπρα να ζητά για πρώτη φορά μετά από 27 μήνες εκλογές και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιμένει στον οδικό χάρτη για κάλπες στο τέλος της τετραετίας.
Η απόφαση του Αλέξη Τσίπρα να θέσει ζήτημα εκλογών τώρα δεν είναι τυχαία, αλλά στρατηγική και υπολογισμένη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην απάντησή του εστίασε στην πολιτική σταθερότητα, διακύβευμα που έχει επίσης τη δική του σημειολογική και οικονομική αξία.
Μπορεί η σύγκρουση των πολιτικών αρχηγών να έγινε στο πλαίσιο του προϋπολογισμού, είχε όμως έναυσμα και βασικό πεδίο την πανδημία. Ο Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να καταδείξει το συνολικά impact της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και να χρεώσει στον ίδιο την επιδείνωση κάθε μιας από τις αλληλεπικαλυπτόμενες κρίσεις. Ο αρχηγός τη αξιωματικής αντιπολίτευσης όμως δεν έπαιξε όλα τα χαρτιά που είχε στη διάθεσή του, αλλά κράτησε πολλά και κομβικά για τον επόμενο γύρο.
Προφανώς, ο Αλέξης Τσίπρας δεν περίμενε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να υπαναχωρήσει να δεχθεί την αποτυχία και να προκαλέσει πρόωρες εκλογές. Το αίτημα του ηγέτη της αντιπολίτευσης για πρόωρες εκλογές ακολουθεί την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, την εμπέδωση της αλλαγής του πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία και συμπίπτει με την εκτράχυνση των κρίσεων στο εσωτερικό.
Η στρατηγική του Τσίπρα
Πολιτικά, το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα για πρόωρες εκλογές έρχεται μετά τις εκλογές στο Κίνημα Αλλαγής, τη διαγραφή Κουρουμπλή σηματοδοτεί το τέλος της περιόδου εσωτερικής αναζήτησης και εσωστρέφειας ακόμα και χωρίς το πολυπόθητο συνέδριο. Ο Αλέξης Τσίπρας καθιστά σαφές ότι πλέον θα αρχίσει να κεφαλαιοποιεί τα ολισθήματα και τις αποτυχίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη και παράλληλα δίνει στίγμα συσπείρωσης και ετοιμότητας στο εσωτερικό.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, δεν δέχθηκε το αίτημα του γενικού γραμματέα του ΜέΡΑ 25 για την κατάθεση πρότασης μομφής, επιλέγοντας έτσι να έχει τη πρωτοβουλία των κινήσεων και κινούμενος σε τροχιά πολιτικής κλιμάκωσης, αντίστοιχη με την ωρίμανσή τους στην κοινωνία. Επίσης, με δεδομένο ότι ο κεντρώος χώρος παραμένει υπό διεκδίκηση ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα ήθελε να δείξει ότι ταυτίζεται με τον Γιάνη Βαρουφάκη, καθώς έτσι θα επέτρεπε στον Νίκο Ανδρουλάκη να του χρεώσει πολιτικές πρακτικές και θεωρίες από τις οποίες θέλει να αποστασιοποιηθεί.
Η διαγραφή του Παναγιώτη Κουρουμπλή για τις δηλώσεις περί “δολοφονιών” αποτελεί επίσης μήνυμα και μάλιστα προπομπό του αιτήματος εκλογών. Ο Αλέξης Τσίπρας θέλει με κάθε τρόπο να ξεκαθαρίσει ότι ο ίδιος θέτει τους τόνους, ενώ παράλληλα αποτελεί μήνυμα τόσο προς τον Παύλο Πολάκη όσο και προς την “ομπρέλα”. Με άλλα λόγια ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να ένα μπαράζ κινήσεων να επιδείξει ηγετικό προφίλ, συσπειρώνοντας γύρω από κοινό στόχο και μακιαβελική αρετή για την επίτευξή του.
Μάλιστα, ο Αλέξης Τσίπρας πριν από το μπαράζ ηχηρών και υποδόριων πολιτικών μηνυμάτων είχε πραγματοποιήσει διεθνείς επαφές. Έτσι, δημιουργείται στο εσωτερικό η εντύπωση ότι έχουν γνώση οι φύλακες και στο εξωτερικό ότι διαθέτει την πολιτική βούληση για να πετύχει τα όσα άφησε να εννοηθούν.
Άνοιγμα στο κέντρο
Ο Αλέξης Τσίπρας προσπάθησε να εμφανιστεί ως ηγέτης της κεντροαριστεράς, θέλοντας έτσι να προλάβει αντιδράσεις από το ΚΙΝ.ΑΛ και να περιορίσει τα περιθώρια σιωπής. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε μάλιστα σε δηλώσεις της Φώφης Γεννηματά, θέλοντας να δώσει το στίγμα συνέχισης της πολιτικής της παρακαταθήκης. Έτσι, στην Κουμουνδούρου εκτιμούν ότι στήνουν παγίδα στον Νίκο Ανδρουλάκη, ο οποίος θα πρέπει είτε να συνταχθεί σε ενιαίο προοδευτικό μέτωπο, είτε να φανεί ότι επιχειρεί δεξιά στροφή, την ώρα μάλιστα που ο Κυριάκος Μητσοτάκης καίει πολιτικό κεφάλαιο.
Ειδικότερα, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε ότι:
Μπορεί η κοινωνία να περιμένει κάτι καλύτερο από εσάς; Όχι. Δεν υπάρχει καμία ελπίδα ότι θα αλλάξετε. Έχουμε χρέος να μην σας αφήσουμε να συνεχίσετε το “Μαξίμου ΑΕ” όπως είχε πει η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά. Αποδειχθήκατε ανίκανοι και επικίνδυνοι. Και δεν μπορείτε και δεν θέλετε. Στις Δημοκρατίες όμως δεν υπάρχουν αδιέξοδα. Παραιτηθείτε και προκηρύξετε εκλογές, η προοδευτική παράταξη θα κάνει πάλι το καθήκον της απέναντι στη χώρα, κατέληξε.
Η απάντηση Μητσοτάκη
Ο πρωθυπουργός επιχείρησε να υποβαθμίσει την αντιπαράθεση σε μικροπολιτικό επίπεδο, καταδεικνύοντας την πολιτική του υπεροχή ως μείζον όπλο και επιδεικνύοντας την επάρκεια πολιτικού κεφαλαίου για να αντέξει στις κλιμακούμενες πιέσεις.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανήλθε στο αφήγημα της κυβερνητικής αντιπολίτευσης κατηγορώντας τον ΣΥΡΙΖΑ για την κατάσταση που παρέλαβε. Αντιπαρήλθε την έρευνα υποβαθμίζοντας τα ευρήματα και την κριτική για το πινγκ πονγκ ευθυνών αναφέροντας ότι δεν την είχε, αλλά ότι την είχε ζητήσει.
Προβολή αυτοπεποίθησης
Ο Αλ. Τσίπρας αποφάσισε μετά από 27 μήνες να ζητήσει εκλογές. Αν υπάρχει ένας που θα είχε ουσιαστικό όφελος από πρόωρες εκλογές δεν θα ήσασταν εσείς αλλά εγώ, δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας στον επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ.
Πρέπει να σας πω ότι και στο παρελθόν υπήρξαν πολιτικές ευκαιρίες που θα μου επέτρεπαν να είχα προκηρύξει εκλογές με μεγάλη βεβαιότητα ότι θα είχαμε πολύ καλύτερο αποτέλεσμα από το 2019, συμπλήρωσε. Αναφέρω την περίοδο Μαϊου και Ιουνίου που είχαμε ποσοστά αποδοχής «στρατοσφαιρικά». Δεν το έκανα γιατί δεν είμαστε το ίδιο. «Μας χωρίζει μια άβυσσος ευθύνης».
Θα ήταν μεγάλη πρόκληση να προκηρύξω εκλογές για να δω τον πανικό στα μάτια σας αν το έκανα, συμπλήρωσε.
Ζητάτε εκλογές γιατί φοβάστε ότι μπορεί αν καθυστερήσουν να είστε τελικά τρίτο κόμμα, εκτίμησε.
Θεωρία των άκρων (όχι μόνο των δύο)
Ο πρωθυπουργός επέκρινε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι έχει τις ίδιες ακραίες απόψεις με «όλους αυτούς τους Θεματοφύλακες του Συντάγματος» λέγοντας «είστε ακόμη μία φορά στο περιθώριο της κοινωνίας» και προσέθεσε: «Εάν εσείς θέλετε να οδηγήσετε την χώρα σε εξάρσεις και ανένδοτους, έχετε το δικαίωμα να το κάνετε, εσείς θα καταδικαστείτε από την ετυμηγορία του ελληνικού λαού»
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα επικαλούμενος τον πρώτο που δήλωσε ότι το εμβόλιο είναι η μοναδική λύση. Δυστυχώς το ΕΣΥ είναι δυο ταχυτήτων, είπε.
Τα δεδομένα πρώτος εγώ επικαλούμαι εδώ και πολλούς μήνες, πολύ νωρίτερα από την παράδοση της μελέτης στην κυβέρνηση, όχι στο Μέγαρο Μαξίμου. Την μελέτη δεν την πήραμε εμείς στα χέρια μας, όμως την είχαμε συζητήσει συμπλήρωσε.
Ο Κ. Μητσοτάκης είπε ότι τον Φεβρουάριο του 2020 έλεγε ότι «υπάρχει πράγματι, και το εντόπισα στα περιφερειακά νοσοκομεία. Δεν είμασταν μόνο εμείς που αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα αυτό, αλλά και άλλες χώρες. Προφανώς είναι δύσκολο να έχει ένα περιφερειακό νοσοκομείο την εξειδίκευση ενός Αθηναϊκού».
«Δεν περίμενα καμία μελέτη κανενός καθηγητή για να ενισχύσω το σύστημα υγείας», είπε. Γνωρίζαμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μας παρέδωσε τραγική κατάσταση στον τομέα των ΜΕΘ, δήλωσε και γι’ αυτό ενισχύσουμε το ΕΣΥ.
Περνώντας στο θέμα του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2022, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι η ελληνική οικονομία έχει καταγράψει ανάπτυξη 9,3% στο 9μηνο, την τρίτη καλύτερη στην Ευρωζώνη, σημειώνοντας ότι «κατέρρευσε η αντιπολίτευση της καταστροφής» και τόνισε: «Η πολιτική μας μετέτρεψε τις δυσκολίες σε ευκαιρίες και ξεπέρασε τις προσδοκίες. Πράγματι η κυβέρνηση έπεσε έξω στους υπολογισμούς της, άλλα έπεσε έξω προς τα πάνω, με ένα αναπτυξιακό άλμα, που δεν προέκυψε τυχαία, αλλά ήλθε ως αποτέλεσμα μιας πολιτικής, που μετέτρεψε τις δυσκολίες σε ευκαιρίες και έτσι ξεπέρασε τις προσδοκίες».
