Οι αστυνομικοί της ΔΙ.ΑΣ μόλις ξεκίνησαν τη μετεκπαίδευση στο νέο πρόγραμμα που εισήγαγε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη στον απόηχο των περιστατικών αστυνομικής βίας και αδιαφορίας που προκάλεσαν έντονες πολιτικές αντιδράσεις και περιορισμένης κλίμακας κοινωνικές αναταρραχές.
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης των μάχιμων μονάδων της αστυνομίας, που εισήγαγε ο Τάκης Θεοδωρικάκος για αντιμετωπίσει φαινόμενα κακής αστυνομικής πρακτικής. Μπορεί στη σχολή ο υπουργός να εμφανίστηκε μόνο για τα εγκαίνια, αλλά παραδίδει πολιτικά μαθήματα διαχείρισης κρίσεων.
Ο Τάκης Θεοδωρικάκος ανέλαβε ένα καυτό υπουργείο μια ιδιαίτερα περίεργη περίοδο. Τη στιγμή δηλαδή που εκτός από το οργανωμένο έγκλημα, παρατηρείται αύξηση των γυναικοκτονιών, της αστυνομικής βίας και της μικροεγκληματικότητας. Όλα αυτά συμπίπτουν με την προσπάθεια της αντιπολίτευσης να ανεβάσει τους τόνους και να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τις αστοχίες της κυβέρνησης και ιδιαίτερα σε ζητήματα που αναδεικνύουν την ατζέντα της.
Σκηνικό κρίσης
Η επικίνδυνη συγκυρία έγινε γρήγορα εκρηκτική: Οργανωμένο έγκλημα, τα επεισόδια με τους αστυνομικούς εκτός ελέγχου, τα χαμηλά επίπεδα εμβολιασμού, οι γυναικοκτονίες και η βία έναντι βουλευτών είναι μόνο μερικά από περιστατικά που θα μπορούσαν να θέσουν τον υπουργό εκτός… τροχιάς.,. Αντ αυτού, όπως φαίνεται ο Τάκης Θεοδωρικάκος ανέτρεψε το σκηνικό: Δεν προσέτρεξε στη φυσική ηγεσία για ευθύνες και βοήθεια, ώστε να ποδηγετηθεί σε συμβιβασμούς. Αντ αυτού, στήριξε -με πολιτικό κόστος- τους επιχειρησιακούς, καρατόμησε αξιωματικούς που έδειξαν να εκμεταλλεύονται θέσεις και προσβάσεις και παρέκαμψε τη φυσική ηγεσία.
Μετά το περιστατικό στο Πέραμα με τη δολοφονία του Ρομά, ο Τάκης Θεοδωρικάκος διέταξε έρευνα εξπρες. Απομάκρινε την ηγεσία της Άμεσης Δράσης για διαρροές και δεν έθεσε σε διαθεσιμότητα -αλλά απομόνωσε- τους εμπλεκόμενους. Ταυτόχρονα ανακοίνωσε πρόγραμμα εκπαίδευσης εισάγοντας νέα κουλτούρα.
Στο μεταξύ, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, είχε επισκεφθεί αστυνομικά τμήματα για να αποκτήσει εικόνα της κατάστασης από πρώτο χέρι και να στείλει μηνύματα. Έτσι εδραίωσε απευθείςα διαύλους επικοινωνίας από το γραφείο του, αποκτώντας τακτική και επιχειρησιακή εικόνα σε real time. Έπαιξε και το εποικοινωνιακό χαρτί καθώς με διαρροές εξασφάλισε προβολή στο… “θετικό” έργο της Αστυνομία ςκαι ο ίδιος βράβευσε “ήρωες” αστυνομικούς.
Τίμιος συμβιβασμός
Όπως φαίνεται ο υπουργός είτε έπεισε, είτε τρόμαξε την αντιπολίτευση, η οποία αποφάσισε να εστιάσει σε άλλα πεδία και να κατεβάσει τους τόνους στα θέματα ασφαλείας. Τουλάχιστον,ο Τάκης Θεοδωρικάκος κατάφερε να επιβάλλει την ατζέντα του σε λειτουργικό και επικονωνιακό επίπεδο, αποκτώντας έτσι την πρωτοβουλία των κινήσεων εντός του υπουργείου και της Βουλής.
Αποτελεσματικότητα
Έτσι, την ώρα που έχει ξεκινήσει να αλλάζει η δυναμική, ένα νέο περιστατικό με Ρομά, αυτή τη φορά στο Μενίδι, έρχεται να αποδείξει του λόγου το αληθές: Οι αστυνικοί της ΔΙ.ΑΣ που ενεπλάκησαν αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν όπλο. όμως και εκφοβισμό και έριξαν προειδοποιητικές βολές. Το περιστατικό έρχεται να εδραιώσει ένα νέο πρωτόκολλο εμπλοκής. Νομικά, η αστυνομία δεν μπορεί να επιτεθεί, μπορεί μόνο να αμυνθεί. Έτσι, για να πυροβολήσιε θα πρέπει πρώτα να έχει βληθεί. Επιχειρησιακά, αυτό έτεινε να αλλάξει οδεύοντας προς… αμερικανοποίηση. Τώρα, η παρέμβαση Θεοδωρικάκου φαίνεται ότι αποτελεί το τη χρυσή τομή. Έτσι, αφού απικραθούν άπανες θα συμφωνήσουν ότι πρόκειται για την καλύτερη μη-λύση, για έναν τίμιο συμβιβασμό.
Νωρίτερα αποκαλύφθηκε κύκλωμα μέσα στην ΕΛ.ΑΣ το οποίο ξέπλενε ποινικούς και τους παρέδιδε με νέα χαρτιά στην ανυποψίαστη κοινωνία. Πρόκειτα για πλήγμα το οποίο είναι αναγκασμένη να χειροκροτήσει και η αντιπολίτευση. Η επικοινωνιακή στόχευση μάλιστα στον διοικητή του τμήματος ασφσαλείας, δείχνει την πρόθεση του υπουργού να εκμεταλλευτεί το θέμα εσωτερικά στις επικείμενες κρίσεις και ενδεχομένως νωρίτερα.
Στα διοικητικά δεν….
Στα διοικητικά ζητήματα δεν ήταν τόσο ρηξικέλευθος. Το μισθολόγιο και οι κανονισμοί προαγωγών και ευθυνών δεν ικανοποίησαν παρά λίγους. Όταν εντάσσονται στη συνολική δυναμική, δίνουν αέρα εκ βάθρων ανακατατάξεων, αίσθημα που αναδεικνύει το έργο του.
Έχοντας λάβει πληθώρα πρωτοβουλιών σε καίριες στιγμές, ο Τάκης Θεοδωρικάκος ζήτησε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να απομακρύνει -στις επερχόμενες κρίσεις- την ηγεσία της ΕΛ.ΑΣ, δεσμευόμενος να κρατήσει και να χρησιμοποιεί ενεργά τον υφυπουργό Λευτέρη Οικονόμου.
Οι πολυεπίπεδες κινήσεις Θεοδωρικάκου και ο φόβος για ενδεχόμενο πολιτικό κόστος ανάγκασαν την αντιπολίτευση να περιορίσει γρήγορα την κριτική της στα πολιτικά ζητήματα και να μην υπεισέρχεται στα επιχειρησιακά. Ετσι, ατόνησε η κριτική και μαζί της και τα υπό διαμόρφωση κοινωνικά κινήματα.
Η εκπαίδευση
Μαθήματα ποινικού δικαίου, κανόνες αστυνομικής λειτουργίας και χρήσης όπλων, αλλά και ρατσισμού και ανθρώπινων δικαιωμάτων, που αφορούν ειδικά δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ και κοινότητες Ρομά, μέχρι μαθήματα συμπεριφοράς, ιδιαίτερα απέναντι σε άτομα με ειδικές ανάγκες, διαχείριση θυμού, διαχείριση βίας και ειδικών θεμάτων ψυχολογίας και επικοινωνίας, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα μετεκπαίδευσης των υπηρετούντων στην Ομάδα ΔΙ.ΑΣ, της Άμεσης Δράσης Αττικής, που ξεκινάει αύριο, Δευτέρα, το πρωί.
Πρόκειται για ένα μέτρο που είχε εξαγγείλει ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος, αμέσως μετά από το αιματηρό επεισόδιο και το θάνατο του νεαρού Ρομά από τις δεκάδες σφαίρες των αστυνομικών στο Πέραμα, το οποίο μπαίνει πλέον σε εφαρμογή για την αναμόρφωση της Άμεσης Δράσης και της Ομάδας ΔΙ.ΑΣ, μετά τις αλλαγές στο κέντρο επιχειρήσεων και τις αντικαταστάσεις που έγιναν στην ηγεσία της υπηρεσίας.
Σύμφωνα με σχετική διαταγή, στη μετεκπαίδευση θα συμμετάσχει το σύνολο των αστυνομικών και ειδικών φρουρών που στελεχώνουν την ομάδα ΔΙ.ΑΣ. της Διεύθυνσης Άμεσης Δράσης Αττικής, δηλαδή 2.000 άτομα, με ημερομηνία έναρξης την 29-11-2021, σε 25 εκπαιδευτικές σειρές των 100 ατόμων εκάστη, διάρκειας 6 ημερών, κατά το χρονικό διάστημα από 29-11-2021 έως 16-07-2022.
Σημειώνεται ότι ύστερα από κάθε διδακτική ενότητα, όπου θα διδάσκουν καθηγητές Πανεπιστημίου, πτυχιούχοι και εξειδικευμένοι αξιωματικοί της ΕΛ.ΑΣ., οι εκπαιδευόμενοι θα υποβάλλονται σε αξιολόγηση και γραπτές εξετάσεις και όποιος αποτύχει θα κρίνεται… μετεξεταστέος και θα επαναλαμβάνει μαθήματα και τεστ, μέχρι να περάσει.
Τα δύο σκέλη της μετεκπαίδευσης
Η μετεκπαίδευση θα έχει δύο σκέλη, το θεωρητικό και το πρακτικό.
Στην πρακτική εκπαίδευση περιλαμβάνονται κυρίως μαθήματα που αφορούν στη λειτουργία και χρήση των όπλων, τεχνικές σύλληψης, σωματικές έρευνες, μπλόκα, καταδιώξεις και εξομοίωση ένοπλων συμπλοκών, καθώς και πρώτες βοήθειες στο πεδίο της μάχης.
Ενδιαφέρον όμως έχουν τα μαθήματα της θεωρητικής εκπαίδευσης, καθώς περιλαμβάνουν κανόνες του Ποινικού Δικαίου, που σχετίζονται μεταξύ άλλων με την άμυνα, υπέρβαση της άμυνας, τους κανόνες σύλληψης, τους νόμους και τις αποφάσεις που διέπουν τα παραπάνω θέματα, κ.λπ.
Ανθρώπινα δικαιώματα
Το κεφάλαιο «Ανθρώπινα δικαιώματα- Ρατσισμός- Ξενοφοβία- Διεθνής Προστασία»,περιλαμβάνει ενότητες όπως η αξία του ανθρώπου και το δικαίωμα της ζωής, η αρχή της ισότητας, η προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, η απαγόρευση των βασανιστηρίων, η θρησκευτική ελευθερία, η ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι, το άσυλο κατοικίας και η προστασία της ιδιοκτησίας, αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου κατά της Ελλάδας και τέλος: Ρατσισμός- ξενοφοβία, δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ και κοινότητες Ρομά.
Η μετεκπαίδευση περιλαμβάνει και θέματα ψυχολογίας, που σχετίζονται κυρίως και το αστυνομικό έργο στο δρόμο, όπως είναι η δυναμική της ομάδας, ο έλεγχος της ομάδας, η διαχείριση του εργασιακού στρες, η διαχείριση του θυμού και της βίας και το μετατραυματικό στρες.
Τέλος, το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με μαθήματα που αφορούν στην επαγγελματική αγωγή, κανόνες δεοντολογίας και στοιχεία επικοινωνίας. Σε αυτά έχουν σημαντική θέση οι γενικοί κανόνες επαγγελματικής αγωγής και συμπεριφοράς των αστυνομικών, η συμπεριφορά του αστυνομικού κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του, αλλά και εκτός αυτής, παράγοντες που επηρεάζουν τις σχέσεις αστυνομικού και πολίτη και τρόποι επικοινωνίας, συμπεριφοράς και ελέγχου ατόμων με ειδικές ανάγκες.