Σε υψηλό 30 ετών ανέβηκε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Νοέμβριο φτάνοντας στο 4,9%, με την ΕΚΤ να επιμένει ότι πρόκειται για βραχύβιο φαινόμενο, αναγνωρίζοντας όμως ότι θα διαρκέσει περισσότερο απ όσο αρχικά αναμενόταν.
Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη αυξήθηκε τον Νοέμβριο στο ιστορικά υψηλότερο ποσοστό του λόγω της μεγάλης αύξησης του ενεργειακού κόστους, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat. Ο πληθωρισμός είναι πιθανόν να κορυφώθηκε και να αρχίσει να μειώνεται με αργό ρυθμό, παραμένοντας σε σχετικά υψηλά επίπεδα και το επόμενο έτος.
Η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί από την αδυναμία ενιαίας απάντησης στους νέους κινδύνους, τόσο εντός της ΕΕ όσο και διεθνώς. Η ανάληψη διαφορετικών δράσεων για την ανάσχεση και αντιμετώπιση της πανδημίας εντείνει τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, τα οποία αποτελούν κυρίαρχο παράγοντα για την κλιμάκωση και διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων.
Η αύξηση των τιμών καταναλωτή στην Ευρωζώνη επιταχύνθηκε στο 4,9% τον Νοέμβριο – που είναι με διαφορά το υψηλότερο επίπεδο στα 25 χρόνια που καταγράφονται τα σχετικά στοιχεία – από 4,1% τον Οκτώβριο και πάνω από τις προσδοκίες για μία αύξησή τους κατά 4,5%.
Οι τιμές ενέργειας αυξήθηκαν 27% σε ετήσια βάση καθώς οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν. Σημαντικές είναι άλλωστε και οι πληθωριστικές πιέσεις στις υπηρεσίες και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά προϊόντα, τα οποία κατέγραψαν άνοδο πάνω από 2%.
Αν και ο πληθωρισμός τρέχει με υπερδιπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τον στόχο της ΕΚΤ που είναι2%, είναι απίθανο να οδηγήσει στην ανάληψη κάποιας δράσης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ακόμη και αν τα στοιχεία εντείνουν τις πολιτικέ πιέσεις.
Αντιπαράθεση για τον πληθωρισμό
Η ΕΚΤ υποστηρίζει από καιρό ότι η εκτίναξη του πληθωρισμού είναι προσωρινή, προκαλείται από μία σειρά εφάπαξ παραγόντων και ότι θα υποχωρήσει με το πέρασμα του χρόνου, σημειώνοντας ότι η ανάληψη δράσης τώρα θα ήταν αναποτελεσματική καθώς θα έπληττε την οικονομική ανάκαμψη όταν ο πληθωρισμός θα μειωνόταν από μόνος του.
Αν και ορισμένοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι ο υψηλός πληθωρισμός, ακόμη και αν είναι προσωρινός, μπορεί να προκαλέσει μία μεγάλη αύξηση των μισθών, η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Φίλιπ Λέιν έχουν απορρίψει το επιχείρημα αυτό, λέγοντας ότι η αύξηση των μισθών παραμένει αναιμική και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι επιχειρήσεις μεταβάλλουν μόνιμα τη μισθολογική πολιτική τους.
Η ΕΚΤ έχει δεσμευθεί ότι θα συνεχίσει τη στήριξη με αγορές ομολόγων και χαμηλά επιτόκια – ρεκόρ όλο το 2022, παρά το ότι πολλές κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο έχουν ήδη αρχίσει να συσφίγγουν την πολιτική τους.
Το πιθανό πρόβλημα είναι ότι ο πληθωρισμός θα χρειασθεί τώρα μήνες για να εκτονωθεί και να υποχωρήσει και μπορεί να παραμείνει πάνω από τον στόχο της ΕΚΤ έως το δεύτερο εξάμηνο του 2022, κάτι που θα δυσκολέψει την επικοινωνιακή πολιτική για μία τράπεζα που αντιμετώπιζε χαμηλό πληθωρισμό επί μία δεκαετία και έχει μικρή εμπειρία με την αύξηση των τιμών περισσότερο από τον στόχο.
Ο δομικός πληθωρισμός, στον οποίο εστιάζουν οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ, καθώς δεν περιλαμβάνει τις ευμετάβλητες τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, αυξήθηκε επίσης σημαντικά στο 2,6% έναντι προβλέψεων για αύξηση 2,3%.
Η συμπεριφορά των αγορών στην εμφάνιση της παραλλαγής Omicron, πάντως, δείχνει ότι αν και τα χρηματιστήρια έχουν αναπτύξει ένα επίπεδο ανοσίας και DNA διαχείρισης κρίσεων, εν τούτοις πάντα εκπλήσσονται από τους πτωτικούς κινδύνους, ιδιαίτερα όταν αυτοί συνδυάζονται με την προοπτική απόσυρσης των μέτρων στήριξης.
