Την ώρα που η διεθνής κοινότητα κλείνει πόρτες, αεροδρόμια και σύνορα με τη Νότια Αφρική και άλλες γειτνιάζουσες χώρες και καθώς η Αιθιοπία διολισθαίνει στο χάος, η Κίνα φαίνεται έτοιμη να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να εδραιώσει έτι περαιτέρω την παρουσία και επιρροή της στην περιοχή.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, επενδύοντας -για ακόμη μια φορά- στη disaster diplomacy και ιδιαίτερα στην διπλωματία των εμβολίων, δεσμεύτηκε να προμηθεύσει άλλες 1 δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίων στις αφρικανικές χώρες, καθώς η φτωχότερη ήπειρος του κόσμου αντιμετωπίζει την εμφάνιση μιας νέας και δυνητικά πιο μεταδοτικής παραλλαγής του Covid-19. Με τον τρόπο αυτό ο Σι ενισχύει τη θέση της Κίνας στην περιοχή, ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται στο κάλεσμα του ΠΟΥ για ισόρροπη φιάθεση των εμβολίων για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας.
Ο Σι δήλωσε ότι 600 εκατομμύρια δόσεις θα δοθούν ενώ οι υπόλοιπες θα παραχθούν από κοινού από κινεζικές επιχειρήσεις και αφρικανικές χώρες, χωρίς να δώσει λεπτομέρειες. Τις δηλώσεις έκανε μέσω βίντεο στο όγδοο τριετές Φόρουμ για τη Συνεργασία Κίνας-Αφρικής στην πόλη Διαμνιάδιο της Σενεγάλης τη Δευτέρα.
Η Κίνα έχει ήδη πουλήσει 136 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων στην Αφρική και έχει υποσχεθεί να δωρίσει επιπλέον 19 εκατομμύρια, σύμφωνα με τη Bridge Consulting, η οποία καταγράφει τις παραδόσεις μέσω κυβερνητικών δελτίων τύπου και ειδήσεων. Το Πεκίνο έχει παραδώσει 107 εκατομμύρια από αυτές τις δόσεις και άλλα 11,6 εκατομμύρια μέσω της πρωτοβουλίας Covax, ανακοίνωσε τη Δευτέρα η εταιρία.
Οικονομικές εξαρτήσεις
Επίσης, ο Σι ανακοίνωσε ότι το Πεκίνο θα προσφέρει σε αφρικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πιστωτική γραμμή 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων και θα ενθαρρύνει κινεζικές εταιρίες να επενδύσουν τουλάχιστον 10 δισεκατομμύρια δολάρια στην ήπειρο τα επόμενα τρία χρόνια. Ο Κινέζος πρόεδρος σημείωσε ότι θα παράσχει επίσης 10 δισεκατομμύρια δολάρια σε εμπορική χρηματοδότηση για τη στήριξη των αφρικανικών εξαγωγών προς την Κίνα που θα ανέλθουν στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια σε τρία χρόνια,
και να διαθέσει 10 δισεκατομμύρια δολάρια από τα ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου της χώρας — ένα διεθνές αποθεματικό ενεργητικό — σε αφρικανικές χώρες.
Οι οικονομικές δεσμεύσεις της Κίνας προς την Αφρική αυξήθηκαν σε κάθε FOCAC από το 2006 έως το 2018
Η διήμερη διάσκεψη λαμβάνει χώρα καθώς οι αφρικανικές χώρες αντιμετωπίζουν τις καταστροφικές συνέπειες της πανδημίας, η οποία κινδυνεύει να επιδεινωθεί από την ανίχνευση του στελέχους omicron. Η Κίνα ως ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αφρικής έχει να παίξει σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη της ηπείρου.
Από το 2006, η Κίνα διπλασίαζε την επενδυτική της δέσμευση στην Αφρική κάθε τρία χρόνια στη σύνοδο κορυφής FOCAC, το οποίο αποτελεί το κύριο όχημα του Πεκίνου για τη διαχείριση της σχέσης του με την ήπειρο. Αυτό σταμάτησε το 2018, όταν ο Σι ανταποκρίθηκε στην προηγούμενη δέσμευση της Κίνας για 60 δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου δέχθηκε πυρά οτι επιβαρύνει τις αναπτυσσόμενες χώρες με μη βιώσιμα επίπεδα χρέους.
Δύσκολες σχέσεις
Παρά τη διαρκή επέλαση της Κίνας στην Αφρική και τις σημαντικές επενδύσεις, οι περισσόροι ηγέτες χωρών της περιοχής απήχαν από τη διάσκεψη, με εξαίρεση την πολιτική ηγεσία της Νοτίου Αφρικής, η οποία αναζητά εναγωνίως στηρίγματα για να ανταπεξέλθει στην εντεινόμενη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση στο εσωτερικό. Διάγγελμα στη Σύνοδο απηύθυνε και ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αλ Σίσι, ο οποίος διατηρεί ανοιχτούς διαύλους με το Πεκίνο και διατηρεί ερείσματα σε μεγάλο μέρος της ηπείρου.
Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σι Ζινπίνγκ δεν έχει βγει από την Κίνα για 681 ημέρες, επενδύοντας στα video calls για την διαχείριση των διπλωματικών του υποχρεώσεων. Η πρακτική αυτή έχει περιορίσει τη δυνατότητά του να ασκεί ουσιαστική πολιτική με άλλους ηγέτες. Ο Σι επικρίθηκε για την αποχή του και από το COP26 στη Βρετανία, αν και τελικά κατάφερε να πετύχει τεχνική συμφωνία με τις ΗΠΑ για μια σειρά από ζητήματα.