Ενθαρρυντική είναι σε γενικές γραμμές η έκθεση της Κομισιόν για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας και ιδιαίτερα για τις τράπεζες, όπου επισημαίνει εγνωσμένα προβλήματα και ρίσκα, αλλά παράλληλα “ξεχνάει” άλλα υφέρποντα ζητήματα. Μπορεί all-in-all οι τράπεζες να επιτυγχάνουν στόχους σε επιμέρους ζητήματα, το μείζον ζήτημα όμως της ποιότητας των κεφαλαίων, που επηρεάζει άμεσα την ανθεκτικότητα και την κερδοφορία, συνεχίζει να υποβόσκει και μπορεί σε συνδυασμό με ενδεχόμενη νέα αύξηση NPL’s από την πανδημία και τις φωτιές, να αποδειχθεί νάρκη για το τραπεζικό σύστημα.
Η έκθεση της Κομισιόν, γενικά, αναγνωρίζει την πρόοδο που έχουν επιτύχει οι συστημικές τράπεζες μειώνοντας αισθητά τα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια. Παράλληλα, όμως, επισημαίνει μια σειρά από ανοικτά μέτωπα όπως η υψηλή αναβαλλόμενη φορολογία, ο μεγάλος αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη αλλά και ο αργός ρυθμός αποπληρωμής από το δημόσιο των εγγυήσεων επί δανείων, οι οποίες έχουν καταπέσει.
Βέβαια, αν το δημόσιο επιταχύνει την αποπληρωμή εγγυήσεων για κόκκινα δάνεια τότε θα επιδεινωθούν άλλοι, δημοσιονομικοί, δείκτες. Με δεδομένο μάλιστα ότι υπάρχει πίεση για την καταγραφή των εγγυήσεων στο χρέος, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει το εύθραυστο Debt Sustainability Analysis (DSA) με επιπτώσεις στην ευρύτερη πιστωτική αξιολόγηση.
Εντύπωση προκαλεί πάντως η απουσία αναφοράς στις επιπτώσεις της προτεινόμενης από τη Βασιλεία III επιτάχυνσης της διαδικασίας προσαρμογής στον τρόπο καταγραγής του ρισκου.
Μεγάλη μείωση στα NPL’s
Ειδικόερα, στην έκθεση αναφέρεται ότι ο τραπεζικός κλάδος κατέγραψε ισχυρή μείωση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αν και -επισημαίνει- ότι παραμένουν τρωτά σημεία. Η μείωση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων προήλθε κυρίως από τις τιτλοποιήσεις, οι οποίες οδήγησαν τον δείκτη των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 20,3% τον Ιούνιο του 2021.
Επί του συγκεκριμένου θέματος της τιτλοποίησης και πώλησης των NPL’s αναφέρθηκε προσφάτως ο Γιάννης Στουρνάρας. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος επισήμανε μάλιστα ότι αυτά δεν έχουν εξαφανιστεί, αλλά ότι παραμένουν στο συστημα και απαιτείται αποτελεσματική διαχείριση.
Στην Έκθεση τονίζεται ότι, αφενός, οι τιτλοποιήσεις των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν ως αποτέλεσμα αυξημένες ανάγκες προβλέψεων, οι οποίες επιβαρύνουν την κερδοφορία και την κεφαλαιακή θέση των τραπεζών σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Από την άλλη πλευρά με τιτλοποιήσεις οι τράπεζες μειώνουν το κόστος κινδύνου στο μέλλον και απελευθερώνουν πόρους για νέα δάνεια.
Ποιότητα κεφαλαίων
Όσον αφορα΄στην ποιότητα των κεφαλαίων, η Κομισιόν επισημαίνει ότι η αναλογία των αναβαλλόμενων φορολογικών πιστώσεων στο κεφάλαιο των τραπεζών παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο.αναγνωρίζΕι ότι έχουν πραγματοποιηθεί επιτυχείς ενέργειες κεφαλαικής ενίσχυσης μέσω των ΑΜΚ και προγραμματίζονται αντίστοιχες κινήσεις τους επόμενους μήνες.
Μετά το Moratorium τί;
Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι η επίδραση από τη λήξη των αναστολών πληρωμής δανείων στο πλαίσιο των μέτρων στήριξης που ελήφθησαν στις αρχές της πανδημικής κρίσης είναι όπως φαίνεται διαχειρίσιμη, ωστόσο ο κίνδυνος παραμένει.
Η Κομισιόν αναγνωρίζει τις πολιτικές παρεμβάσεις για την ανάσχεση κινδύνων, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι αυτοί δεν επικρέμονται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τους ισολογισμούς των τραπεζών.
Η Κομισιόν ξέχασε τη Βασιλεία ΙΙΙ
Η Κομισιόν, δεν κάνει αναφορά στις συστάσεις της EBA για την ευθυγράμμιση με τις προβλέψεις της Βασιλείας ΙΙΙ και ιδιαίτερα την ανάγκη ενιαίου risk book. Η προοπτική αυτή αποτελεί το μείζον πρόβλημα για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς μεγάλο μέρος των κεφαλαίων που απελευθερώνονται προέρχεται από την εφαρμογή ιδιότυπων πρακτικών διαχείρισης ρίσκου.
