Μπροστά σε νέο κύκλο πολιτικής αστάθειας και με το φόβο κοινωνικών αναταραχών να ελλοχεύει βρίσκεται η Βόρεια Μακεδονία, καθώς η μείζονα αντιπολίτευση συγκέντρωσε υπογραφές και κατέθεσε πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ, η οποία αρνείται να παραιτηθεί και να παραδόσει την εξουσία.
Το Κοινοβούλιο της Βόρειας Μακεδονίας καλείται τώρα να ψηφίσει, την Πέμπτη, για την άρση της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση του παραιτηθέντως πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ.
Η κατάσταση είναι πολύ πιο σύνθετη απ ότι φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού. Η πρωτοβουλία του υπερθνικιστικού VMRO-DPMNE συγκέντρωσε ετερόκλητες πολιτικά και εθνικά δυνάμεις, οι οποίες όμως δεν φαίνονται διατεθειμένες να συναινέσουν σε μια κυβέρνηση όλων πλην… Σοσιαδληδμοκρατών.
Κατ αρχήν στόχος των μικρότερων αλβανικών κομμάτων δεν ήταν η πτώση της κυβέρνησης Ζάεφ, αλλά η εκπαραθύρωση του βασικού αλβανικού κόμματος του DUI, που συγκυβέρνησε τόσο με το VMRO όσο και με το SDSM. Μεταξύ των αλβανικών κομμάτων υπάρχουν πολλές έριδες, ενώ μεγάλες αποστάσεις χωρίζουν τα περισσότερα αλβανικά κόμματα και με το VMRO.
Οι μνήμες της εξέγερσης του 2021 και της ανακωχής της Οχρίδας παραμένουν ζωντανές. Καθοριστικός αναμένεται να είναι και ο ρόλος τρίτων δυνάμεων που διαθέτουν ισχυρά ερείσματα στη χώρα, τόσο σε πολτικό όσο και σε εθνικό, θρησκευτικό και κοινωνικό επίπεδο.
Πολιτικές εξισώσεις
Η εξίσωση της πτώσης της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ δεν θα είναι απλή. Το ενδεχόμενο να λάβει εκ νέου ψήφο εμπιστοσύνης δεν μπορεί να αποκλειστεί. Αυτό που φαίνεται πιο σίγουρο, είναι η διαφοροποίηση της κυβερνητικής πλεοψηφίας.
Υπ αυτό το πρίσμα, η παραίτηση Ζάεφ και η πρόταση δυσπιστίας από τον Μιτσκόσκι φαίνεται αποτέλεσαν εφαλτήριο για νέες πολιτικές διεργασίες μεταξύ των αλβανικών κομμάτων, τα οποία θα διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους σε νέο κυβερνητικό σχήμα.
Έτσι, αναμένεται να υπάρξουν ευρείες διαπραγματεύσεις με όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες τις προσεχείς εβδομάδες. Κατ επέκταση το ενδεχόμενο σχηματισμού κυβέρνησης Σοσιαλδημοκρατικώ με όλα τα αλβανικά κόμματα εξαιρουμένου του DUI βρίσκεται επί τάπητος και είναι πιθανότερο από αυτό τηςσυγκυβέρνησης τους με το VMRO-DPMNE.
ο αρχγηγός του VMRO-DPMNE Χριστιάν Μιτσκότσκι συνεχίζει τις διερφασίες για τη διαμόρφωση νέας πλειοψηφίας, η οποία παραμένει εξαιρετικά αμφίβολη. Ακόμα και αν πέσει η κυβέρνηση Ζάεφ την Πέμπτη το πρωί, ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης παραμένει στοίχημα.
Όλα τα αλβανικά κόμματα που δείχνουν τώρα υποστήριξη για μια νέα πλειοψηφία λένε ότι το κύριο κίνητρό τους είναι να εκδιώξουν το κατώτερο κυβερνών DUI του Αλί Αχμέτι, ο οποίος είναι μέρος των κυβερνήσεων για 12 χρόνια, και του οποίου το DUI παραμένει το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη χώρα.
Τη Δευτέρα, ο Arben Taravari, Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας για τους Αλβανούς και επιβεβαιωμένος δήμαρχος του δήμου του Gostivar με την πλειοψηφία των Αλβανών, προέβλεψε ότι το DUI θα οδηγηθεί στην αντιπολίτευση εντός «δύο ή τριών εβδομάδων».
«Η πλειοψηφία των κομμάτων που αποτελούν μέρος του υπουργικού συμβουλίου [Zaev] ενδιαφέρεται να δημιουργήσει μια νέα πλειοψηφία, ειδικά χωρίς το DUI. Μια νέα ελπίδα θα προκύψει, ειδικά μεταξύ των Αλβανών, στην αποστολή αυτού του κόμματος στην αντιπολίτευση», είπε ο Ταράβαρι.