Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς ο ηγέτης της Αντιπολίτευσης ισχυρίζεται ότι έχει σχηματίσει νέα πλειοψηφία και ότι είναι σε θέση να ρίξει την κυβέρνηση Ζάεφ. Ωστόσο, ο ίδιος δηλώνει ότι θα προσπαθήσει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμα δεν έχει επιτύχει τις πολιτικές συμφωνίες που απαιτούνται για να διαμρφώσει την επόμενη ημέρα.
Προσπάθεια σχηματισμού νέας κυβέρνησης από τον αρχηγό της ανιπολίτευσης Κριστίαν Μιτσκόσκι βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βόρεια Μακεδονία, καθώς ο μικρός κυβενρητικός εταίρος, το αλβανικό κόμμα αυτομόλισε από τον κυβερνητικό συνασπισμό και φαίνεται ότι έχει δεσμευτεί να στηρίξει την αντιπολίτευση του VMRO-DPMNE.
Ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι δήλωσε ότι το κόμμα του, μαζί με το κόμμα «Levica» (Αριστερά) και τα αλβανικά κόμματα «Συμμαχία για τους Αλβανούς» και «BESA» εξασφάλισε κοινοβουλευτική πλειοψηφία 61 βουλευτών η οποία, όπως είπε «εγγυάται πως αυτή η κυβέρνηση υπό το SDSM ανήκει στο παρελθόν».
Για τον σχηματισμό πλειοψηφίας χρειάστηκε πρώτα να συμφωνήσει να αποχωρήσει από την κυβέρνηση το «BESA» που έχει τέσσερις βουλευτές.
Ο Κριστιάν Μιτσκόσκι, πρόεδρος του VMRO -από το οποίο προέρχεται ο Νίκολα Γκρουέφσκι, δήλωσε ότι έχει εξασφαλίσει πλειοψηφία και ότι αναμένει την παραίτηση της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ. Μάλιστσα, σε διαφορετική περίπτωση θα καταθέσει αίτηση μομφής.
Auditor’s note
Ακόμα όμως κι έτσι, όπως δήλωσε ο ίδιος, η πτώση της κυβέρνησης Ζάεφ δεν σημαίνει την άμεση αντικατάστασή της από μια νέα επίκεντρο το VMRO-DMPNE. Ο ίδιος ο Μιτσκόσκι δήλωσε μάλιστα ότι “θα προσπαθήσω -το ξαναλέω- θα προσπαθήσω να σχηματίσω κυβέρνηση”.
Η διατύπωση αυτή δείχνει ότι ακόμα δεν υπάρχουν τα απαραίτητα πολιτικά εχέγγυα για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Το σκηνικό αυτό, βέβαια, δεν είναι πρωτοφανές στη Βόρεια Μακεδονία. Έτσι κατέλαβε αρχικά την κυβέρνηση και ο Ζόραν Ζάεφ, προκαλώντας την αντίδραση του Γκρουέφσκι ο οποίος προκάλεσε την εισβολή στη Βουλή και τα γεγονότα στο Τέτοβο.
Τα γεγονότα αυτά δεν είναι μακρινά, ενώ το πολιτικό σκηνικό παραμένει ρευστό και η κοινωνία σε αναβρασμό. Συνεπώς, τα ρίσκα που απορρέουν από την πολιτική αποσταθεροποίηση της Βόρεια Μακεδονίας είναι πολλά.Ενδεχόμενη κυβερνητική αλλαγή θα μπορούσε να έχει σημαντικές γεωπολιτικές επιπτώσεις, καθώς όπως το εθνικιστικό VMRO-DPMNE είχε αντιτεθεί σφόδρα στη Συμφωνία των Πρεσπών. Επίσης, η εθνικιστική αντιπολίτευση κινείται πιο κοντά στον κύκλο επιρροής του Κρεμλίνου. Τον προβληματισμό εντείνει η αλλαγή στάσης του αλβανικού κόμματος, το οποίο αν και μικρό αντιπροσωπεύει συγκριτικά μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας. Με δεδομένο μάλιστα ότι το BESA επηρεάζεται από την Αλβανία και την Τουρκία, η αλλαγή στάσης του θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη γεωπολιτικών ανακατατάξεων.
Γεωπολιτικες… συμπτώσεις
Υπ αυτό το πρίσμα, δεν είναι τυχαίο ότι η εκδήλωση της πολιτικής κρίσης στη Βόρεια Μακεδονία συμπίπτει με τη χαλάρωση της γερμανικής πυγμής, καθώς το Βερολίνο διανύει περίοδο ενδοσκόπησης και η Άγκελα Μέρκελ βρίσκετια σε αποδρομή.
Την ίδια στιγμή, ρόλο στις εξελίξεις φαίνεται ότι έπαιξε η στάση της Ελλάδας. η κυβέρνηση της ΝΔ θέλοντας να αποφύγει το πολιτικό κόστος, κράτησε σε απόσταση τον Ζόραν Ζάεφ και απαξίωσε διαχειριστικά τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Το μπαλάκι πάει πρώτα στον πρόεδρο
Οι εξελίξεις έρχονται στον ως αποτέλεσμα της βαριάς ήττας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στις δημοτικές εκλογές της περασμένης Κυριακής και τη δήλωση του Ζόραν Ζάεφ ότι θα παραιτηθεί από πρωθυπουργός της χώρας και πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών.
Σε διαδικαστικό επίπεδο, η παραίτηση του Ζόραν Ζάεφ δεν οδηγεί αυτομάτως σε εκλογές. Ο πρόεδρος της χώρας είναι αναγκασμένος να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο επόμενο κόμμα. Έτσι, ο Τιτσκόσκι θα έχει 20 ημέρες να παρουσιάσει στη Βουλή νέο κυβερνητικό συνασπισμό. Αν αποτύχει, όπως είπε ο ίδιος, τότε η προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι μονόδρομος,
Στο δεύτερο σενάριο οι εκλογές μπορούν να διεξαχθούν το συντομότερο σε 180 ημέρες, ήτοι τον Φεβρουάριο. Έως τότε το πολιτικό σκηνικό θα παραμένει ρευστό και τεταμένο και η γεωπολιτική ισορροπία υπό… αναδιαμόρφωση.
Οι δυναμικές που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πολιτικής κινητικότητας, αποτελούν ταυτόχρονα παράγοντα πολιτικού και γεωπολιτκού κινδύνου στην ευρύτερη περιοχή.
