Σε μια χώρα που οι (αρκετοί) αγροτικοί και κτηνοτροφικοί συνεταιρισμοί έφτασαν να γίνουν συνώνυμα της διαφθοράς και της αποτυχίας, υπάρχουν και συνεταιρισμοί παραδείγματα προς μίμηση, που σφύζουν από υγεία, διαφάνεια, οργάνωση και σωστή ανάπτυξη.
- Από τους εφτά αγρότες το ’63, ο μεγαλύτερος εργοδότης της Ηπείρου
- Τα best practices του Συνεταιρισμού της Πίνδου δείχνουν το δρόμο στον πρωτογενή τομέα
Για πολλά χρόνια και κυρίως από το 1980 και εντεύθεν όταν και μπήκαν οι (πολλές) ευρωπαϊκές επιδοτήσεις στο «κόλπο», άρχισε να διαφθείρεται έως το… μεδούλι ολόκληρος ο συνεταιρικός κλάδος, διαβρώθηκε ολόκληρος ο θεσμός! Τα λεφτά των επιδοτήσεων ήταν όντως πολλά, ενώ η… ιδεολογική «μόδα» της εποχής ήθελε τα πάντα να… πολιτικοποιούνται και να περνούν από κομματικό καθαρτήριο!
Σε μια χώρα που έχει υποστεί ιστορική αποβιομηχάνιση, ενώ ο τομέας του συνεταιρισμού έχει δεχτεί ισχυρότατο πλήγμα τις τρεις τελευταίες δεκαετίες εν μέσω πολλαπλών φαινομένων κακοδιαχείρισης και αδιαφάνειας, η πορεία του ΑΠΣΙ Πίνδος είναι αξιοσημείωτη.
Τα τελευταία χρόνια όμως πολλά έχουν αλλάξει, αρκετοί συνεταιρισμοί στη χώρα μας κρατούν ψηλά τη σημαία της συνεργατικότητας, της συνεργασίας και της σύμπλευσης, δημιουργώντας μεγαλύτερα γκρουπ και πιο υπολογίσιμες δυνάμεις, λίαν ανταγωνιστικές στην ελεύθερη αγορά.
Σ’ αυτούς τους συνεταιρισμούς υπάρχει αξιοκρατία, δεν παρεμβαίνουν κομματικές ή άλλες παράμετροι, ενώ οι επιδοτήσεις και η χρησιμοποίηση αναπτυξιακών νόμων και προγραμμάτων, γίνεται με γνώμονα την ανάπτυξη, τις επενδύσεις και το μεγάλωμα του συνολικού αποτυπώματος.
Ένας κατ’ εξοχήν επιτυχημένος συνεταιρισμός που μάλιστα έχει και πολλές πρωτοπορίες για τη χώρα μας, είναι και ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων Πίνδος (ΑΠΣΙ Πίνδος). Σε μια χώρα που έχει υποστεί ιστορική αποβιομηχάνιση, ενώ ο τομέας του συνεταιρισμού έχει δεχτεί ισχυρότατο πλήγμα τις τρεις τελευταίες δεκαετίες εν μέσω πολλαπλών φαινομένων κακοδιαχείρισης και αδιαφάνειας, η πορεία του ΑΠΣΙ Πίνδος είναι αξιοσημείωτη.
Πριν 63 χρόνια, εφτά αγρότες…
Ιδρύθηκε πριν από 63 χρόνια, το 1958 όταν εφτά αγρότες αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, με την αρχική παραγωγή να φτάνει μόλις τα 500 κοτόπουλα την εβδομάδα. Τώρα, έξι δεκαετίες αργότερα, ο συνεταιρισμός όχι μόνο δεν… διαβρώθηκε, δεν εκμαυλίστηκε και δεν διεφθάρη, αλλά συνεχίζει να αποτελεί πρότυπο λειτουργίας, οργάνωσης και «νοικοκυρεμένης» ανάπτυξης.
Και μόνο ότι αποτελεί το μεγαλύτερο εργοδότη της Ηπείρου, μιας περιοχής με τεράστια ανεργία, λέει πολλά. Πλέον η Πίνδος είναι μακράν ο κορυφαίος συνεταιρισμός της χώρας στον πρωτογενή τομέα και ο μεγαλύτερος στη ΝΑ Ευρώπη. Αποτελεί τη leader πτηνοτροφική μονάδα της χώρας με μερίδιο αγοράς 30%, αλλά και την κορυφαία βιομηχανία στον αγροτοδιατροφικό τομέα, ενώ – βάσει κύκλου εργασιών και εργαζομένων – είναι μέσα στις δέκα κορυφαίες επιχειρήσεις τροφίμων της Ελλάδος.
Σύμφωνα με τη διοίκηση της Πίνδος, η επιτυχία του Συνεταιρισμού οφείλεται στο ότι λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, οι παραγωγοί συμμετέχουν σε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες, κάθε χρόνο γίνονται δύο γενικές συνελεύσεις, ενώ κάθε τέσσερα χρόνια τα μέλη εκλέγουν το 15μελές διοικητικό συμβούλιο.
Σήμερα, η ΑΠΣΙ Πίνδος που εδρεύει στο Ροδοτόπι Ιωαννίνων, με περισσότερα από 500 μέλη – συνεταίρους παραγωγούς πτηνοτρόφους και πάνω από 1.200 εργαζόμενους, παράγει πάνω από 800.000 κοτόπουλα σε εβδομαδιαία βάση. Μάλιστα, το 43% των παραγωγών της Πίνδου είναι γυναίκες.
Καινοτομίες
Πρώτη η Πίνδος έφερε στην Ελλάδα καινοτομίες όπως τα τεμαχισμένα κοτόπουλα, τα κοτόπουλα ελευθέρας βοσκής, τα ψημένα προϊόντα, τα αλλαντικά από κοτόπουλο κ.λπ. Πρώτη προχώρησε σε κατασκευή μονάδας επεξεργασίας λυμάτων, διαθέτει υπερσύγχρονη μονάδα βιολογικού καθαρισμού, ενώ η μονάδα καύσης αδρανοποιημένων αποβλήτων του πτηνοσφαγείου της, για την παραγωγή ενέργειας, είναι μοναδική στην ελληνική πτηνοτροφία.
Επίσης διαθέτει ειδική εργοστασιακή μονάδα που μετατρέπει τα απόβλητα των πτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων σε οργανικό και βιολογικό λίπασμα. Εδώ και χρόνια έχει ενσωματώσει όλες τις σύγχρονες διαδικασίες της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας, λειτουργώντας σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον της Ηπείρου.
Εκτόπισμα
Ο συνεταιρισμός Πίνδος διαθέτει υπερσύγχρονες υποδομές και πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή σε όλα τα επίπεδα, τροφή, εκκόλαψη, μεγάλωμα, σφαγεία, επεξεργασία, τυποποίηση και διανομή. Μάλιστα, από το 1987 ο Συνεταιρισμός έχει καταργήσει τους μεσάζοντες και η διανομή δίνεται με δικό του δίκτυο.
Εκκολάπτει πάνω από 36 εκατ. νεοσσούς ετησίως με δυνατότητα για 50 εκατ., παράγει 65 χιλ. τόνους κοτόπουλο το χρόνο και 60 εκατ. αυγά. Διαθέτει 7.000 σημεία διανομής σ’ όλη την Ελλάδα, 18 κέντρα logistics σε όλη τη χώρα, 250 ιδιότητα φορτηγά και 4.000 τ.μ. ψυκτικές εγκαταστάσεις, ενώ το φυραματοποιείο παράγει 40 μετρικούς τόνους την ώρα.
Πραγματοποιεί πάνω από 4 εκατ. ευρώ εκπαιδευτικά και ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με τα κορυφαία ελληνικά Πανεπιστήμια, ενώ το 43% των μελών – παραγωγών είναι γυναίκες. Το 80% των προϊόντων της Πίνδος διακινούνται μέσα από τα 18 κέντρα διανομής σε όλη την Ελλάδα.
Ο Συνεταιρισμός διαθέτει δικό του μικροβιολογικό εργαστήριο όπου απασχολείται εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό – αναγνωρισμένο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων – που πραγματοποιεί ποιοτικούς ελέγχους σε κάθε στάδιο παραγωγής. Για το λόγο αυτό διαθέτει 52 σύγχρονα εργαστηριακά όργανα, ενώ έχει εναρμονίσει τις λειτουργίες σύμφωνα με τα συστήματα ποιότητας ISO 22000. Επίσης, διατηρεί συνεργασίες με Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα (όπως το Ινστιτούτο Παστέρ) της Ελλάδας και του εξωτερικού, βγάζοντας 1.200 αποτελέσματα κάθε μήνα.
Νέα μονάδα, επένδυση 9,5 εκατ. ευρώ
Το Σάββατο 2 Οκτωβρίου ο συνεταιρισμός Πίνδος εγκαινίασε τη νέα του βιομηχανική μονάδα επεξεργασίας κοτόπουλου με πέντε γραμμές παραγωγής και περίπου πενήντα νέους κωδικούς προϊόντων, μια επένδυση 9,5 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για μια εντελώς καινούρια μονάδα που αφορά πέντε νέες γραμμές παραγωγής με προϊόντα έτοιμα ψημένα, νωπά και κατεψυγμένα. Η νέα μονάδα ενισχύει σημαντικά το προϊοντικό χαρτοφυλάκιο της Πίνδος που πλέον διαθέτει περίπου 250 κωδικούς προϊόντων, ενώ προσθέτει και 100 νέες θέσεις εργασίας στο Συνεταιρισμό.
Το νέο εργοστάσιο περιλαμβάνει γραμμή αποστέωσης κοτόπουλου, γραμμή παραγωγής κατεψυγμένου γύρου και γραμμή παραγωγής μαριναρισμένων προϊόντων κοτόπουλου ενώ μελλοντικά προβλέπεται και η ανάπτυξη μίας νέας ακόμα γραμμής παραγωγής έτοιμων γευμάτων κοτόπουλου.
Όπως τόνισε η διοίκηση της Πίνδος στη διάρκεια των εγκαινίων, η νέα επένδυση μπήκε στον αναπτυξιακό νόμο 4399/2016 στο πλαίσιο του καθεστώτος ενισχύσεων “Γενική Επιχειρηματικότητα” που χρηματοδότησε με 3 εκατ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο της επένδυσης έγινε με ίδια κεφάλαια αλλά και με τραπεζικό δανεισμό. Στον τραπεζικό δανεισμό συμμετείχε η Eurobank, καθώς επίσης οι συνεταιριστικές τράπεζες Ηπείρου και Καρδίτσας.
Στην τελετή των εγκαινίων το παρόν έδωσαν μεταξύ άλλων ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος & Ενέργειας Γιώργος Αμυράς, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Γεώργιος Στύλιος, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης και ο Μητροπολίτης Ιωαννίνων κ. Μάξιμος.
Σημειώνεται ότι ο Συνεταιρισμός υλοποιεί συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα για την πενταετία 2020 – 2024 ύψους 27 εκατ. ευρώ, με νέες γραμμές παραγωγής, αναβάθμιση εγκαταστάσεων, ενίσχυσης του τμήματος έρευνας και τεχνολογίας και μηχανολογικού εξοπλισμού.
Η πορεία μεγεθών την τελευταία πενταετία
Σύμφωνα με το γενικό διευθυντή του συνεταιρισμού Λάζαρο Τσακανίκα, οι πωλήσεις το 8μηνο του 2021 καταγράφουν άνοδο περί το 10% συγκριτικά με το 2020 και κάπως έτσι αναμένεται να κλείσει το σύνολο της φετινής χρήσης. Ο κύκλος εργασιών για το 2021 εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 280 εκατ. ευρώ, με τον κ. Τσακανίκα να σημειώνει πως «αν δεν υπήρχε η κρίση με τον Covid-19 θα είχαμε ήδη ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ τζίρο το χρόνο». Σημειώνεται ότι το 2020 ο κύκλος εργασιών ήταν στα 264 εκατ. ευρώ, ενώ το 2019 ήταν καλύτερη χρήση στην 63χρονη ιστορία της Πίνδου με τζίρο 270 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Τσακανίκας επισημαίνει πως υπάρχει σημαντική αύξηση έως 50% στις πρώτες ύλες απ’ όπου παράγονται οι ζωοτροφές, οπότε γνωστοποιεί πως μέσα στον Οκτώβριο θα υπάρξουν αυξήσεις 6-7% στα προϊόντα του συνεταιρισμού στη λιανική, ενώ περίπου 5% της αύξησης απορρόφησαν οι παραγωγοί.