Μάχη με τον χρόνο και την προσβασιμότητα σε ορυκτά καύσιμα δίνει η Ευρώπη αναζητώντας τρόπους για την ανάσχεση του ράλι στο φυσικό αέριο. Η εξάρτηση της Ευρώπης από συγκεκριμένες πηγές ενέργειας, στο πλαίσιο του σχεδίου ενεργειακής μετάβασης έχει δημιουργήσει προφανείς ευαλωτότητες, οι οποίες τώρα υπονομεύουν την αναπτυξιακή δυναμική και μπορεί να αναγκάσουν το χέρι της ΕΚΤ σε αλλαγή πολιτικής.
- Στα ύψη οι τιμές του φυσικού αερίου
- Γεωπολιτικά παιχνίδια πίσω από τις ελλείψεις
- Κίνα και Ασία απορροφούν μεγάλες ποσότητες LNG και άνθρακα
- Οι OPEC+ θα αυξήσουν την παραγωγή από τον Νέμβριο
- Αναμένεται πολύ σκληρός χειμώνας
Διαδοχικά ρεκόρ σημειώνουν οι τιμές της ενέργειας παγκοσμίως και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, καθώς πετρέλαιο και LNG έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Βέβαια, την ίδια στιγμή οι τιμές του φυσικού αερίου μέσω των αγωγών της Ρωσίας παραμένουν συγκριτικά σταθερές και πολύ χαμηλότερες, κάτι που ανέδειξε άλλωστε και ο Βλάντιμιρ Πούτιν κατά τη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Οι τιμές της ενέργειας φαίνεται ότι έχουν πέσει αποτελούν το όπλο ευκαιρίας στο νέο γεωπολιτικό ανταγωνισμό που έχει πυροδοτηθεί παγκοσμίως και ενώ οικονομίες και κοινωνίες επιχειρούν να επανακάμψουν μετά τα lockdown και μεσούσης της έξαρσης νέου κύματος της πανδημίας του κορονοϊού.
Η έκρηξη των τιμών του φυσικού αερίου αποτελεί ένδειξη ακόμα μεγαλύτερου gap προσφοράς. Τα στοιχεία αυτά προμηνύουν ακόμα πιο δύσκολο χειμώνα, κάτι που έχει προβλέπει και ο Ευάγγελος Μυτιληναίος σε ενημέρωση των αναλυτών. Την ίδια στιγμή, η Κριστίν Λαγκάρντ επιμένει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι παροδικές ότι η ΕΚΤ δεν πρέπει να κάνει δυσανάλογα μεγάλες κινήσεις για τον έλεγχο του.
Η οξύτητα της κρίσης είναι τέτοια που έχει πυροδοτήσει μαζικά λουκέτα σε εταιρίες προμήθειας και εμπορίας ενέργειας, ιδιαίτερα σε όσους δεν είναι παραγωγοί και δεν έχουν επενδύσει επαρκώς στην αντιστάθμιση κινδύνου.
Auditor’ note
Η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Τα πυρηνικά εργοστάσια στη Βόρεια Ευρώπη δεν είναι επαρκώς συντηρημένα και η δυναμικότητά τους έχει μειωθεί. Την ίδια στιγμή οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν μπορούν να παράξουν σταθερά, ούτε σε επαρκές δυναμικό για να καλύψουν τα κενά και να περιορίσουν τη ζήτηση. Με το Ιράν αποκλεισμένο από τις αμερικανικές κυρώσεις, τη Βενεζουέλα το ίδιο και τη Ρωσία σε πλήρη συνεργασία με τον OPEC στο σχήμα OPEC+, η Ευρώπη εξαρτάται πλήρως από μια σειρά παραγόντων που δεν μπορεί εύκολα να προσδιορίσει. Με τη Γερμανία σε διαδικασία μετάβασης, ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα εκμεταλλεύονται το κενό εξουσίας για να εξαναγκάσουν ad hoc συμφωνία και να διασπάσουν το ενιαίο μέτωπο.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι τιμές του ρώσικου φυσικού προς τον τερματικό σταθμό Mallnow της Γερμανίας υποχώρησαν, μετριάζοντας την έξαρση. Ο όγκος μέσω της κύριας διαδρομής διέλευσης είναι περίπου 30% μικρότερος από τις αρχές της εβδομάδας. Την ίδια στιγμή οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας αναζητούν να αγοράσουν περισσότερο άνθρακα από τη Ρωσία. Η προοπτική αυτή όμως δεν αναμένεται να ευοδωθεί, περιορίζοντας τη δυνατότητα της ΕΕ να διαφοροποιήσει το ενεργειακό της μίγμα για να ελέγξει τις τιμές.
Όμηρος προβλημάτων εφοδιασμού η αγορά
«Δεν είχαμε προβλέψει ότι θα έρθουν αυτές οι τιμές», δήλωσε ο Alex Grant, ανώτερος αντιπρόεδρος της Equinor ASA, σε συνέδριο στο Λονδίνο. «Στις τιμές υπάρχει ένα ασφάλιστρο κινδύνου για το τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον και ο κίνδυνος εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την παροχή φυσικού αερίου».
Η αγορά είναι όμηρος των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα, την ώρα που οι χώρες πρόκειται να αρχίσουν να μειώνουν το φυσικό αέριο που αποθηκεύεται. Τα ευρωπαϊκά αποθέματα είναι σε χαμηλό δεκαετίας για αυτή την εποχή.
Εν τω μεταξύ, ο Γάλλος πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ έχει προγραμματίσει να ανακοινώσει μέτρα που σκοπεύει να εφαρμόσει η κυβέρνηση για να μετριάσει την αύξηση των τιμών της ενέργειας, σήμερα το βράδυ.
Οι εισροές φυσικού αερίου ως LNG στην Ευρώπη θα συνεχίσουν να έχουν προβλήματα λόγω του ανταγωνισμού από την Ασία, σύμφωνα με έκθεση της Inspired Energy.
Σε αυτή τη φάση η Κίνα και άλλες ασιατικές χώρες απορροφούν LNG και άνθρακα με ταχύτερο ρυθμό και μεγάλα φορτία, περιορίζοντας έτι περαιτέρω τη διαθεσιμότητα της προσφοράς.
Η επόμενη ημέρα
Οι ενδείξεις για την επόμενη ημέρα δεν είναι ευοίωνες. Τα συμβόλαια επόμενου μήνα για το ολλανδικό φυσικό αέριο καταγράφουν ραγδαία άνοδο, όπως και τα futures του ηλεκτρικού ρεύματος σε Γερμανία και Γαλλία.
Ειδικότερα, το ολλανδικό φυσικό αέριο για τον επόμενο μήνα, ο ευρωπαϊκός δείκτης αναφοράς, γράφει κέρδη έως και 13,4%, σκαρφαλώνοντας στα 98,23 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Τα βρετανικά συμβόλαια έχουν ανατιμηθεί κατά 17,4%, γράφοντας νέο υψηλό στις 252,53 πένες. Αμφότερα τα futures καταγράφουν κέρδη άνω του 100% τον τελευταίο μήνα.
Τα συμβόλαια ενέργειας για το επόμενο έτος στη Γερμανία ενισχύονται περίπου κατά 12% στα 132 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ στη Γαλλία είναι στο +10,3% στα 135,50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, επίπεδα που συνιστούν ιστορικά ρεκόρ.
Ράλι στον άνθρακα
Νέο ιστορικό ρεκόρ σημείωσαν τα futures του άνθρακα σκαρφαλώνοντας στα 212 δολάρια ανά μετρικό τόνο στα τέλη Σεπτεμβρίου. Σε μηνιαία βάση η τιμή του κάρβουνου ενισχύεται σχεδόν 20% και σε ετήσια σχεδόν 160%.
Σειρά παραγόντων ώθησαν τις τιμές του άνθρακα, συμπεριλαμβανομένης της περιορισμένης προσφοράς στην Κίνα καθώς η χώρα δεσμεύεται να επιτύχει πρότυπα εκπομπών και να φτάσει στην ουδετερότητα του άνθρακα έως το 2060.
- Η έλλειψη επενδύσεων σε ορυχεία, αντανακλά την πίεση των επενδυτών με κοινωνική συνείδηση
- Οι περιορισμοί στις εισαγωγές λόγω κορονοϊού και
- αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου εν μέσω προοπτικών έλλειψης αποθεμάτων, ειδικά στην Ευρώπη.
Η κρίση ενέργειας είναι πιθανό να έχει διάρκεια δεδομένου ότι οι περιβαλλοντικές πολιτικές έχουν αποτρέψει τις εταιρίες άνθρακα να επενδύσουν σε νέα ορυχεία για να αυξήσουν την προσφορά.
Σύμφωνα μάλιστα με τις προβλέψεις αναμένεται μια ασυνήθιστα κρύα χειμερινή περίοδος.
Η πορεία της τιμής του άνθρακα
Πάει για 90 δολάρια το Brent
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αργού πετρελαίου μπρεντ υποχώρησαν κάτω από τα 78 δολάρια το βαρέλι την Πέμπτη, τρίτη συνεχόμενη ημέρα ζημιών από το υψηλό τριών ετών στα 80,75 δολάρια, όπου αναρριχήθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Την ανοδική κίνηση ανέκοψε η απροσδόκητη αύξηση των αμερικανικών αποθεμάτων και οι ανησυχίες για τον ρυθμό ανάκαμψης της Κίνας. Τα στοιχεία της IEA έδειξαν ότι τα αποθέματα αργού των ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 4,6 εκατομμύρια βαρέλια την περασμένη εβδομάδα, αψηφώντας τις προσδοκίες της αγοράς για πτώση 1,7 εκατομμυρίων βαρελιών.
Ταυτόχρονα, η κρίση ισχύος στην Κίνα, παράλληλα με τα στοιχεία PMI που δείχνουν τη συνεχιζόμενη αδυναμία στον μεταποιητικό τομέα, ενέτεινε τις ανησυχίες των επενδυτών. Την επόμενη εβδομάδα, που συνεδριάζει ο OPEC+ αναμένεται να επαναβεβαιώσει τη συμφωνία για αύξηση της παραγωγής κατά 400.000 βαρελιών ημερησίως (bpd) από τον Νοέμβριο.
Η πορεία της τιμής του Brent
