Οι γερμανικές εκλογές και οι συσχετισμοί που διαμορφώνουν το γερμανικό κυβερνητικό σκηνικό είναι πάντοτε καθοριστικές όσον αφορά την κατεύθυνση της Ευρώπης, ιδιαίτερα σε οικονομικό, κοινωνικό και γεωπολιτικό επίπεδο.
Μετά από μια ισχυρή και σταθερή κυβερνητική εξουσία 16 χρόνων, η απουσία της Α. Μέρκελ δημιουργεί μια νέα και σίγουρα πιο ασταθή τάξη στην εσωτερική γερμανική πολιτική σκηνή. Αυτή η νέα κατάσταση επιδρά με τη σειρά της στην ήδη ρευστή παγκόσμια γεωπολιτική πραγματικότητα, έχει συνέπειες όσον αφορά στην πορεία του ευρωπαικού εγχειρήματος, ενώ ενδεχομένως σε ένα βαθμό να μεταβάλει της στάση της Γερμανίας έναντι της Ελλάδας και τις Eλληνογερμανικές σχέσεις εν συνόλω.
Το εκλογικό αποτέλεσμα, η ανακατανομή δηλαδή ποσοστών μεταξύ σοσιαλιαδημοκρατών-χριστιανοδημοκρατών, που δίνει στους πρώτους την σχετική διαφορά αλλά και την πολιτική πρωτοβουλία των κινήσεων, δεν μπορεί να σκεπάσει και να ξεπεράσει τις βαθύτερες διεργασίες του γερμανικού πολιτικού συστήματος.
Κατακερματισμός, ρευστότητα
Κατακερματισμός του πολιτικού σκηνικού με συνεχή απομείωση του κυρίαρχου πάλαι ποτέ δικομματισμού και των μεγάλων πολυσυλλεκτικών κομμάτων, αβεβαιότητα, αναζήτηση και διαρκής εναλλαγή προτιμήσεων του εκλογικού σώματος κατά την προεκλογική περίοδο με παράλληλη ανάδειξη του ρόλου και της συμπεριφοράς των ηγετικών προσώπων έναντι της διαρκούς υποχώρησης των κομματικών ταυτοτήτων.
Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο, θα πρέπει να τονίσουμε δυο στοιχεία:
- Αφ’ενός την θετική διάσταση της πιθανότητας συμμετοχής των Πρασίνων στον οποιοδήποτε συνασπισμό εξουσίας διαμορφωθεί, γεγονός που σταθεροποιεί τις δεσμεύσεις και επιλογές της νέας γερμανικής κυβέρνησης αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης στο μέγα ζήτημα αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και της πράσινης μετάβασης.
- Αφ’ετέρου την αρνητική διάσταση της πιθανής συμμετοχής των φιλελευθέρων στον επικείμενο κυβερνητικό συνασπισμό, η οποία μπορεί να δημιουργήσει κωλύματα στη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης λόγω της σκληρής επιμονής του κόμματος στην υλοποίηση αυστηρών δημοσιονομικών πολιτικών.
Θα είχε όμως ιδιαίτερο πολιτικό νόημα να αναζητήσουμε και να επικεντρωθούμε στο πεδίο – κλειδί της γερμανικής εκλογής, το οποίο θα επηρεάσει και τα υπόλοιπα, θα σημαδέψει και θα σημαδευτεί από την νέα γερμανική διοίκηση.
Βαρύτητα των προσωπικών ρόλων και στάσεων
Επιχειρώντας λοιπόν μια προκαταβολική εκτίμηση, θα πούμε ότι η επιλογή του νέου Γερμανού Καγκελάριου όπως και του νέου συνασπισμού εξουσίας θα κριθεί κυρίως από την πολιτική του αποτελεσματικότητα στην προώθηση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, που αποτελεί και τον βασικό κρίκο στην αλυσίδα των αλληλεπιδράσεων.
Είναι δε αξιοπερίεργο, ότι από γερμανική σκοπιά η μεγάλη μάχη για την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής πορείας δεν θα δοθεί μεταξύ πολιτικών ιδεολογιών και κομμάτων, εντός και εκτός της νέας κυβέρνησης, αλλά από το γερμανικό πολιτικό σύστημα συνολικά, που παρουσιάζεται και είναι στην συντριπτική του πλειοψηφία φιλοευρωπαϊκό και αντίθετο στις υποβόσκουσες και εντεινόμενες ευρωπαϊκές αναστολές της γερμανικής κοινωνίας. Μάχη λοιπόν σοβαρή για την θετική επανεκκίνηση της Γερμανίας, στο πεδίο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Γιατί πρέπει να επισημάνουμε ότι πέρα από τις διαχρονικές και πάγιες γερμανικές συστολές, το τελευταίο διάστημα υποχωρεί διαρκώς στην γερμανική κοινωνία, το άλλοτε υψηλό αίσθημα της ευρωπαϊκής αισιοδοξίας.
Γεωπολιτική αναγκαιότητα
Και όμως, η σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα, με τις γεωπολιτικές ανατροπές που επιφέρει, καθιστά το ευρωπαϊκό εγχείρημα περισσότερο επιτακτικό από ποτέ.
Ο πρώτος λόγος αφορά την ίδια την ευρωπαϊκή επιβίωση και προοπτική αλλά και την δυναμική των κρατών – μελών της στον αναδυόμενο, δύσκολο και πολύπλοκο, πολυπολικό κόσμο.
Ο δεύτερος λόγος, εξίσου ισχυρός, αφορά το σύνολο της Δυτικής παγκόσμιας παρουσίας μετά την εμφανή αμερικάνικη υποχώρηση από κοινά ευρωατλαντικά πεδία και τον αναπροσανατολισμό της σε νέα επείγοντα γι’ αυτήν μέτωπα, ταυτόχρονα με την ανάγκη ν’ ασχοληθεί κυρίως με τα οίκου της.
Έτσι η επιτακτική ανάγκη της δυτικής ανασυγκρότησης, επιβάλλει την ένταση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και μάλιστα με όρους στρατηγικής αυτονομίας, παράλληλα μ’ ένα νέο θετικό επανακαθορισμό ρόλων και επιλογών στις διατλαντικές σχέσεις.
Η ευρωπαϊκή διάσταση
Η ευρωπαϊκή διάσταση των γερμανικών εκλογών παραμένει, έτσι, πρωτεύουσα για την ίδια την Δυτική Αναγέννηση και τις νέες διατλαντικές σχέσεις, για την συνεργασία και την ειρήνη μεταξύ Δύσης και Ανατολής, για την ανάπτυξη και εξέλιξη της γερμανικής κοινωνίας, αλλά βεβαίως σε ότι αφορά ειδικότερα και την πατρίδα μας, την ανάληψη εκ μέρους της Ευρώπης του περιφερειακού αποτρεπτικού της ρόλου απέναντι σε επιθετικά αναδυόμενες αναθεωρητικές δυνάμεις, όπως η Τουρκία.
Αδιαμφισβήτητα λοιπόν, το πεδίο κρίσης και της νέας γερμανικής πολιτικής παραμένει το ευρωπαϊκό. Οι προκλήσεις γνωστές και πολυεπίπεδες: στην οικονομία ενοποιώντας δημοσιονομικά την ήπειρο, στην κοινωνία επιταχύνοντας τις εθνικές και περιφερειακές συγκλίσεις, στην πολιτική ενισχύοντας τους ομοσπονδιακούς απέναντι στους διακυβερνητικούς θεσμούς, στην γεωπολιτική προωθώντας την στρατηγική αυτονομία με περαιτέρω θεσμοποίηση της κοινής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας.
Καταληκτικά, το εκλογικό αποτέλεσμα αλλά και ο όποιος κυβερνητικός συνασπισμός και αν διαμορφωθεί, δεν θα μας δώσει άμεση και σαφή απάντηση της γερμανικής συμβολής επί του πολύπλοκου ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Ο βαθμός επιτυχίας θα αξιολογηθεί και θα κριθεί στην πορεία.
Η ελπίδα όμως των πολιτών που πιστεύουν στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, όσο και αν στέκονται κριτικά απέναντι στις εκάστοτε ηγεσίες τους, συνεχίζει να παραμένει δυνατή έχοντας με το μέρος της, πρωτίστως την πραγματικότητα και τα διακυβεύματα που θέτει μπροστά.
