Νέες ενδείξεις αναζωπύρωσης εντάσεων καταγράφονται στα ελληνοτουρκικά και συμπίπτουν μάλιστα με την EU MEd 9. Η Άγκυρα αντιδρώντας σε ανακοίνωση ερευνών της Ελλάδας Νότια Κρήτης και Κάσου εξέδωσε NAVTEX με την οποία θέτει ζήτημα τουρκικής υφαλοκρηπίδας, η οποία απορρέει από το τουρκολυβικό Μνημόνιο.
Ειδικότερα, η Τουρκική Navtex από το σταθμό της Αττάλειας επισημαίνει ότι κομμάτια της περιοχής αυτής ανήκουν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, όπως δηλώθηκε στα Ηνωμένα Έθνη τον Μάρτιο του 2020. Η Ελλάδα, νωρίτερα, είχε ανακοινώσει επιστημονικές έρευνες ανατολικά της Κρήτης και Κάσου.
Η Τουρκία έχει καταθέσει στον ΟΗΕ, όπου και έχουν δημοσιευθεί συντεταγμένες για την οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Λιβύη. Το Λιβυκό Κοινοβούλιο όμως δεν έχει κυρώσει τη συνθήκη ακόμα. Στη συνέχεια η Ελλάδα ανακήρυξε ΑΟΖ με την Αίγυπτο, σε περιοχή που δεν αλληλεπικαλύπτει αυτή του τουκολυβικού Μνημονίου, αλλά εφάπτεται.
Τώρα, η Τουρκία επικαλείται ζήτημα τουρκικής υφαλοκρηπίδας επιμένοντας στον ισχυρισμό της ότι τα νησιά δεν διαθέτουν ΑΟΖ και ως εκ τούτου δεν υφίσταται το Καστελόριζο.
Auditor’s note
Η πλειονότητα των media στην Ελλάδα, αντιλαμβάνονται το θέμα ως νέα έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, διαμορφώνοντας κλίμα στο εσωτερικό της χώρας. Η κατάσταση όμως δεν είναι ακριβώς έτσι. Διεθνώς οι κινήσεις των δύο χωρών επί της ίδιας περιοχής γίνονται αντιληπτές ισότιμα. Αυτό υποδηλώνει ενδεχομένως ότι κάποιες ζώνες έχουν de facto καταστεί γκρίζες, η πραγματικότητα είναι ότι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είναι συναινετική.
Η πρωτοβουλία της Ελλάδας να ανακοινώσει επιστημονικές έρευνες ανατολικά της Κρήτης και της Κάσου αντιβαίνει τη δέσμευση της Αθήνας για εξομάλυνση των σχέσεων και αποφυγή μονομερών ή και προκλητικών ενεργειών σε ευαίσθητες περιοχές. Αυτές οι δεσμεύσεις είχαν αναληφθεί στο Βερολίνο κατά τη συνάντηση Σουρανή – Καλίν και αποτέλεσαν τη βάση επανέναρξης των διερευνητικών επαφών.
Σε αυτή τη φάση, η αναζωπύρωση εντάσεων σε αυτό το επίπεδο αποτελεί απόρροια της προφανούς εμπλοκής στις διερευνητικές επαφές. Τα κλιμάκια των δύο πλευρών δεν έχουν συναντηθεί από τον Ιούνιο, ενώ και το υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι δεν επιδιώκει συνάντηση Δένδια – Τσαβούσογλου στη Νέα Υόρκη στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Υπ αυτό το πρίσμα, η αντιπαράθεση με τις NAVTEX αποτελεί ένα πρώτο βήμα κλιμάκωσης της έντασης στις διμερείς σχέσεις. Η εκδήλωση της αντιπαράθεσης παράλληλα με την EU MED 9 καταδεικνύει πρόθεση για άμεση αναβάθμιση του θέματος σε διεθνές επίπεδο. Δεν είναι σαφές ωστόσο αν η βούληση είναι μονομερής ή αμφίπλευρη.