Φαίνεται πως η ΕΕ δεν μαθαίνει από τις προηγούμενες κρίσεις της. Όπως το 2008 έτσι και από το 2019 με την πανδημία, η ΕΕ αντιμετωπίζει τα ίδια θεσμικά προβλήματα ως προς την ικανότητα διαχείρισης κρίσεων.
Τα ερωτηματικά που γεννώνται είναι ποικίλα: ποιος φταίει, είναι εφικτή μια συνεκτική πολιτική διαχείρισης κρίσεων και εάν ναι έχει διάρκεια, μπορεί η ΕΕ να ξεφύγει από την αιχμαλωσία της πολυσυλλεκτικότητας και της διάσπασης των κρατών; Αυτά αποτελούν μερικά από τα βασικά ερωτήματα τα οποία όπως δείχνουν τα στοιχεία, είναι αρκετά πιο περίπλοκη η απάντησή τους από όσο φαίνεται.
Όσον αφορά τις οικονομικές κρίσεις στην ΕΕ, η πραγματικότητα είναι πως σχεδόν ποτέ δεν υπήρξε η εφαρμογή πολιτικής χωρίς αντιφάσεις και γκρίνια. Ακόμη και οι κρίσεις οικονομικής φύσης όπως η κρίση του 2008, απέδειξε πως η ΕΕ δεν διαθέτει τα κατάλληλα αντανακλαστικά, παραμένοντας έρμαιο των πολιτικών των ισχυρών κρατών, έναντι των αντίστοιχων φτωχών. Σίγουρα το γεγονός ότι ο ευρωπαϊκός νότος αντιμετωπίζει συνεχώς προβλήματα υπάγεται στα εσωτερικά του ζητήματα. Ωστόσο δεν φταίει μόνο αυτό, αλλά και η αδυναμία της ΕΕ να στηρίξει οικονομικά και δημοσιονομικά αυτά τα κράτη, δίνοντας τη σκυτάλη στο ΔΝΤ για να κάνει τη βρώμικη δουλειά.
Από μόνο του το γεγονός ότι η οικονομική πολιτική της ΕΕ -και δη της ευρωζώνης- ενώ αποτελεί θεσμικά την πρώτη και πιο ανεξάρτητη πολιτική, υπόκειται στις διακρατικές συγκρούσεις και συμφέροντα των εκάστοτε οικονομιών, δεν αποτελεί θετικό σημάδι για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της σημερινής οικονομικής κρίσης λόγω του κορονοϊού. Το φταίξιμο δεν μπορεί να ριχτεί σε μία μόνο πλευρά, αλλά το βασικό πρόβλημα είναι πως η ΕΕ αποτελεί περισσότερο αιχμάλωτος των κρατών-μελών της, παρά μια συνεκτική οντότητα που μπορεί να επιβληθεί σε αυτά.
Πανδημία: Τι μέλλει γενέσθαι
Mε τις εκστρατείες εμβολιασμού των κρατών μελών της ΕΕ να αποκτούν, έπειτα από πολλά ευτράπελα κοινό ρυθμό, η ανάκαμψη με βάσει τα στοιχεία βρίσκεται σε καλό δρόμο, λόγω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής και του μεγαλεπήβολου πακέτου ανάπτυξης. Αυτό αποτελεί το θετικό σενάριο. Ωστόσο, ακόμη και εκεί η ΕΕ δεν διαθέτει την συνεκτικότητα που απαιτείται σε τέτοιες κρίσιμες περιπτώσεις. Ορισμένες κυβερνήσεις, κυρίως της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, και δη η Γερμανία και η Ολλανδία, ήταν κάθετα αντίθετες προς τη δημιουργία του περιβόητου ταμείου βιάζονται να επανέλθουν στα προπανδημικά επίπεδα. Συγκεκριμένα, κάποιες από αυτές τις χώρες εξετάζουν την κατάργηση ορισμένων προγραμμάτων ανεργίας σε συνδυασμό με την παράλληλη αύξηση των φόρων που είχαν μειωθεί προηγουμένως για να διατηρηθεί η κατανάλωση.
Οι κινήσεις όμως αυτές σε συνδυασμό με τις αβεβαιότητες που συνδέονται με την εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα και τα τρομακτικά σενάρια περί νέων lockdown μπορεί να εμποδίσουν ή ακόμη και να αντιστρέψουν τις αισιόδοξες οικονομικές προβλέψεις. Οπότε, το μάθημα της κρίσης του 2008 εάν γίνει πάθημα σήμερα, οι συνέπειες πιθανότατα να είναι πολλαπλές και δραματικές.
Οικονομική ανάπτυξη και ποσοστό εργαζομένων στην ευρωζώνη
