Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται στη Λευκορωσία. Η Μαρία Κολεσνίκοβα, από τους πρωτεργάτες των μαζικών περσινών διαδηλώσεων εναντίον του προέδρου της χώρας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, καταδικάσθηκε σήμερα σε κάθειρξη 11 ετών, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS, αλλά και η Λευκορωσική αντιπολίτευση. Εναντίον της Κολεσνίκοβα και ενός άλλου πολιτικού της αντιπολίτευσης, του Μαξίμ Ζνακ, απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εξτρεμισμό και για παράνομη απόπειρα κατάληψης της εξουσίας.
Αντίδραση της ΕΕ
Μέσω ανακοίνωσης, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) εκφράζει τη λύπη της για τις κατάφορες παραβιάσεις του καθεστώτος Λουκασένκο, χωρίς ούτε να καταδικάσει αλλά ούτε να προβεί σε δήλωση λήψης κάποιου μέτρου ως προς την άσκηση περαιτέρω πίεσης για την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων, εμμένοντας σε γενικολογίες.
Όπως δείχνουν τα δεδομένα, βασικός παράγοντας αποτροπής δυναμικής δράσης αποτελούν οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν και οι εντάσεις γύρω από το προσφυγικό και τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας. Ήδη, όπως έχει αναφέρει και ο Ύπατος Εκπρόσωπος, Ζοζέπ Μπορέλ, η Λευκορωσία εκμεταλλεύεται τα προσφυγικά ρεύματα ώστε να τα προωθεί στα σύνορα της με την ΕΕ, π.χ. Πολωνία, για να ασκήσει πίεση ως προς την άρση των κυρώσεων εις βάρος της. Ο φόβος νέων προσφυγικών ροών σε συνδυασμό με τον ανανεωμένο ρόλο της Ρωσίας στο Αφγανιστάν, φαίνεται να έχει δέσει τα χέρια της ΕΕ, φοβούμενη πως μια πολιτική αντίδραση θα εκτραχύνει τις ήδη τεταμένες σχέσεις τους με θύματα τους πρόσφυγες.
Η ανακοίνωση της ΕΥΕΔ
Η ΕΕ εκφράζει τη λύπη της για τη συνεχή κατάφωρη ασέβεια του καθεστώτος του Μινσκ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες του λαού της Λευκορωσίας. Η ΕΕ επαναλαμβάνει επίσης τα αιτήματά της για την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσία (πλέον αριθμούν περισσότερους από 650), συμπεριλαμβανομένων της κας Κολεσνίκοβα και του Ζνακ, δημοσιογράφων και όλων των ατόμων που έχουν καταδικασθεί για την άσκηση των δικαιωμάτων τους. Η Λευκορωσία πρέπει να τηρήσει τις διεθνείς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του ΟΗΕ και του ΟΑΣΕ. Η ΕΕ θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για την προώθηση της λογοδοσίας ως προς τη βάναυση καταστολή από τις αρχές της Λευκορωσίας.
Ποια είναι η Μαρία Κολεσνίκοβα;
Η Κολεσνίκοβα υπήρξε το βασικό πρόσωπο της αντιπολίτευσης στις διαδηλώσεις μετά την αμφισβητούμενη εκλογική νίκη του Λουκασένκο, πριν από σχεδόν ένα χρόνο, στις 9 Αυγούστου 2020.
Εκτός από την πολιτική δράση, η 39χρονη εργαζόταν ως μουσικός σε διάφορα καλλιτεχνικά πρότζεκτ, ενώ έζησε για πολλά χρόνια στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Στη συνέχεια προσχώρησε στην προεκλογική εκστρατεία του πρώην τραπεζίτη Βίκτορ Μπαμπαρίκο. Ο Μπαμπαρίκο καταδικάστηκε σε 14 χρόνια κάθειρξης τον Ιούλιο, με το καθεστώς Λουκασένκο να χρησιμοποιεί απροκάλυπτα αντιδημοκρατικές πρακτικές για να «εξουδετερώσει» τους αντιπάλους του.
Οι αρχές της Λευκορωσίας προσπάθησαν να εκδιώξουν την Κολέσνικοβα τον Σεπτέμβριο του 2020. Η υπηρεσία ασφαλείας της χώρας την οδήγησε στα σύνορα με την Ουκρανία σε μια προσπάθεια να την απομακρύνει με τη βία από τη χώρα. Ωστόσο, η Κολεσνίκοβα αντιστάθηκε και επέστρεψε στη Λευκορωσία όπου και συνελήφθη.