Νέες μάχες έχουν ξεσπάσει στον τελευταίο θύλακα της αντίστασης κατά των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, στην κοιλάδα Παντσίρ. Η Δύση, από την πλευρά της, φοβάται αλυσιδωτές εκρήξεις και αν και κρατά τους Ταλιμπάν σε οικονομική ασφυξία, αναζητά διόδους επικοινωνίας με το νέο καθεστώς του Αφγανιστάν.
Σύμφωνα με τους ανταποκριτές Reuters και BBC οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για το μέλλον της αντίστασης κατά των Ταλιμπάν. Παράλληλα, εντείνονται οι προσπάθειες για τη διαμόρφωση λειτουργικών σχέσεων με τους Ταλιμπάν, με τη Δύση να θέλει πάση θυσία να σώσει τα προσχήματα.
Μάχες για το τελευταίο οχυρό
Η αντίσταση – η οποία περιλαμβάνει πρώην μέλη της αφγανικής δύναμης ασφαλείας και τοπικές πολιτοφυλακές – ηγείται του τοπικού φυλετικού ηγέτη Αχμάντ Μασούντ. Ο πατέρας του πολέμησε με επιτυχία τους Σοβιετικούς που εισέβαλαν στη δεκαετία του 1980 και τους Ταλιμπάν τη δεκαετία του 1990.
Οι Ταλιμπάν που ελέγχουν πλέον τις υποδοχές της χώρας κόβουν νερό, ρεύμα και τηλέφωνα εξουθενώνοντας μια ολόκληρη περιφέρεια.
Την ίδια στιγμή η Δύση να χτίζει διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν, το Πακιστάν στέλνει τον επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών στην Καμπούλ, Κίνα και Ρωσία να απέχουν από το ψήφισμα στον ΟΗΕ και το Ιράν να παρέχει πετρέλαιο σε αντάλλαγμα για αμερικανικό στρατιωτικό υλικό.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον που η κυριαρχία των Ταλιμπάν εμπεδώνεται με ταχείς ρυθμούς, είναι δύσκολο να παρασχεθεί η απαραίτητη στήριξη σε ομάδες αντίστασης ώστε να διασφαλίσουν την οικοδόμηση μόνιμα ελεύθερου θύλακα.
Στρατηγικά, οι Ταλιμπάν θέλουν να ολοκληρώσουν την επέλασή τους στη χώρα -συμπεριλαμβανομένης και της κοιλάδας Παντσίρ, πριν ανακοινώσουν τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης και την έναρξη διαβουλεύσεων με το διεθνή παράγοντα. Έτσι, το ζήτημα της αντι-ταλιμπάν αντίστασης δεν θα περιλαμβάνεται στην ατζέντα και το νέο καθεστώς θα έχει λιγότερα σημεία πίεσης.
Τανγκό με τους Ταλιμπάν
Καθώς οι Ταλιμπάν αναμένεται να ανακοινώσουν νέα κυβέρνηση τις επόμενες ημέρες, οι ξένες δυνάμεις προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα.
Ο επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών του Πακιστάν, Φαίζ Χαμέντ, βρίσκεται στην Καμπούλ για συνομιλίες. Σύμφωνα με το Reuters το Πακιστάν θα μπορούσε να παράσχει υποστήριξη στους Ταλιμπάν ώστε να αναδιοργανώσουν τον αφγανικό στρατό.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν μεταβαίνει σήμερα, Κυριακή, στο Κατάρ. Η χώρα διαδραματίζει βασικό διαμεσολαβητικό ρόλο στο Αφγανιστάν. Ωστόσο, δεν αναμένεται να συναντήσει κανέναν από τους Ταλιμπάν.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο την Παρασκευή προσχώρησαν στη γραμμή των ΗΠΑ λέγοντας ότι θα ανοίξουν διαύλους επικοινωνίας με τους Ταλιμπάν, αλλά δεν θα τους αναγνωρίσουν ως κυβέρνηση του Αφγανιστάν.
Auditor’s note
Η επικεφαλής διεθνής ανταποκριτής του BBC, Lyse Doucet, που βρίσκεται στην Καμπούλ, λέει ότι ενώ οι Ταλιμπάν επιδιώκουν διεθνή αποδοχή, το επιδιώκουν με τους όρους τους. Αν η Δύση δεν μπορέσει να υπερβεί τα ηθικά της διλήμματα, τότε υπάρχουν άλλοι πρόθυμοι να εγκολπώσουν το νέο καθεστώς του Αφγανιστάν.Άλλωστε το Ιράν, που αντιμετωπίζει αμερικανικές κυρώσεις, ήταν η πρώτη χώρα που προσέφερε ανοιχτά πετρέλαιο στους Ταλιμπάν. Νεότερες πληροφορίες και φωτογραφίες, αναφέρουν ότι σε αντάλλαγμα για τα καύσιμα το Ιράν αποκτά αμερικανικό στρατιωτικό υλικό.
Εκτός από το Ιράν, Ρωσία και Κίνα -μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ- απείχαν από το ψήφισμα που καλούσε τους Ταλιμπάν να σεβαστούν και να τηρήσουν τα συμπεφωνημένα. Στόχος της κίνησης αυτής είναι να διαμορφώσουν ισχυρούς και αυτόνομους διαύλους επικοινωνίας με το νέο καθεστώς. Πριν την αποχώρηση των ΗΠΑ και του NATO από το Αφγανιστάν αντιπροσωπεία των Ταλιμπάν είχαν μεταβεί στο Πεκίνο για διαβουλεύσεις.
Στο μεταξύ, οι Ταλιμπάν διόρισαν κεντρικό τραπεζίτη, ο οποίος αν και δεν διαθέτει τα τυπικά προσόντα εκτιμάται ότι έχει μεγάλη εμπειρία στα κρυπτονομίσματα,το ξέπλυμα χρήματος και διαύλους επικοινωνίας με πολλές χώρες. Ο φόβος πλέον είναι η ασύμμετρη αύξηση του συστημικού κινδύνου, που συνιστά το “Αφγανιστάν”. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πραγματωθεί με τη μετεξέλιξη της χώρας σε κέντρο mining κρυπτονομισμάτων και σε σημείο off the grid ανταλλαγών παράνομων αγαθών και δη στρατιωτικού εξοπλισμού.
Βέβαια, ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα έχουν κλείσει τις στρόφιγγες στη χώρα, αλλά αν η Δύση δεν βρει σύντομα βηματισμό χρηματοδοτικές λύσεις μπορούν να προσφέρουν οι BRICS και τραπεζικές η Ρωσία, μέσω του νέου παράλληλου τραπεζικού software που προσφέρει.
