Διχασμένη μπροστά στις νέες ροές προσφύγων από το Αφγανιστάν εμφανίζεται η κοινή γνώμη στη Μεγάλη Βρετανία, σύμφωνα με νέα έρευνα του YouGov. Το μείζον θέμα επικεντρώνεται στο ηθικό και πρακτικό δίλλημμα της παροχής ασύλου σε Αφγανούς πρόσφυγες, οι οποίοι είναι αποτέλεσμα και της αποτυχημένης βρετανικής εκστρατείας -στο πλαίσιο του NATO- στη χώρα.
Με τις συνέπειες της αμφιλεγόμενης στρατιωτικής αποχώρησης από το Αφγανιστάν να βρίσκονται σε ταχεία ανάπτυξη, η πίεση στις εμπλεκόμενες χώρες να προστατεύσουν τους Αφγανούς από τους Ταλιμπάν ολοένα και εντείνονται, πιέζοντας την εκάστοτε πολιτική ηγεσία και κοινωνία.
Βασικό ζήτημα των δυτικών κοινωνιών, ιδίως των ευρωπαϊκών οι οποίες επωμίζονται το μεγάλο βάρος των προσφυγικών ροών εξ ανατολάς, είναι ο φόβος τρομοκρατικών χτυπημάτων, ανάλογων του 2015. Παράλληλα, αρκετοί Ευρωπαίοι πολίτες εμφορούνται από την πεποίθηση πως οι μουσουλμανικές κοινότητες είναι αρκετά δύσκολο να ενταχθούν στον δυτικό τρόπο ζωής. Κατ επέκταση ότι θα ενταθεί ο υποβόσκον ανταγωνισμός πολιτισμών και θρησκειών, συνθήκες που θα οδηγήσουν σε κοινωνικές διαταραχές.
Στην περίπτωση της Βρετανίας πάντως, φαίνεται να ισχύει ένα παράδοξο δίπτυχο: Από τη μία οι ενοχές για την αποτυχία των δυνάμεών τους να προστατεύσει τους Αφγανούς πολίτες από την επάνοδο των Ταλιμπάν. Και από την άλλη η πάγια φοβική προσέγγιση των προσφύγων, που έχει ενισχυθεί ιδιαίτερα από την εκστρατεία του Brexit και εντεύθεν. Σε αυτή τη λογική, bottom line είναι «η προστασία του ατόμου (ευατού τους)». Αυτό το δίπτυχο ειδικότερα, δείχνει να βρίσκει απήχηση και έκφραση σε επίπεδο πολιτικών κομμάτων. Εργατικοί και Συντηρητικοί που συνδυαστικά ελέγχουν τα δύο τρία του Κοινοβουλίου, βρίσκονται σε τεράστια απόκλιση μεταξύ τους.
Auditor’s note
Όπερ σημαίνει ότι καθώς οι πρόσφυγες θα φτάνουν, το πολιτικό θερμόμετρο θα ανεβαίνει και οι κοινωνικές εντάσεις αντίστοιχα. Σε ένα τέτοιο κλίμα το ενδεχόμενο κοινωνικών εκρήξεων, έστω σε τοπική βάση, δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, είναι υποστηρικτής της πολιτικής υποδοχής προσφύγων, καθώς αντιλαμβάνεται τις γεωπολιτικές επιπλοκές μιας αρνητικής στάσης, δεδομένων των ευθυνών της Μεγάλης Βρετανίας στην υποστήριξη των αμερικανικών πολιτικών. Βέβαια, η Βρετανία έχει στο DNA της την πολυπολιισμικότητα, καθώς ως αυτοκρατορία είχε γαλουχηθεί έτσι.
Ωστόσο, το κόμμα του Τζόνσον, οι Συντηρητικοί, είναι βαθιά διχασμένοι, ενώ πολλοί άγονται από καθαρά μικροποτλιτικά κριτήρια και επιλέγουν να εκφράσουν και να διογκώσουν ανησυχίες προκειμένου να ευχαριστήσουν την πολιτική τους βάση.
Τα στοιχεία
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, στον γενικό βρετανικό πληθυσμό, το 48% θεωρεί πως έχει την υποχρέωση να βοηθήσει τους αφγανούς πρόσφυγες, σε σχέση με το υψηλό μεν 36%, δίνοντας την εικόνα μιας σχετικά διχασμένης κοινωνίας ως προς τη φιλοξενία Αφγανών προσφύγων. Όσον αφορά τώρα τις διαφορές ανάμεσα στους ψηφοφόρους των δύο κύριων πολιτικών κομμάτων, ήτοι το συντηρητικό και εργατικό κόμμα, οι αποκλίσεις είναι αρκετά μεγάλες.
Αναλυτικά, στους συντηριτικούς υπάρχει απόκλιση ως προς τη μη υποχρέωση, εντούτοις υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό που είναι υπέρ της αρωγής των Αφγανών το οποίο μειώνει τη ψαλίδα. Συγκεκριμένα, το 52% δεν συμφωνεί με την ηθική υποχρέωση παροχής βοήθειας στους Αφγανούς, με το 37% να έχει αντίθετη άποψη.
Από την άλλη ωστόσο, οι εργατικοί έχουν μια ξεκάθαρα οπτική υπέρ της αρωγής των Αφγανών προσφύγων σε ποσοστό ρεκόρ του 67%, έναντι μόλις 18%.
Τζόσον: «Είναι χρέος μας»
Σε πνεύμα ενότητας και αλληλεγγύης εμφανίζεται η κυβέρνηση Τζόνσον, ανακοινώνοντας εκτεταμένο σχέδιο επανεγκατάστασης έως και 2.000 προσφύγων σε βάθος πενταετίας, δίνοντας προτεραιότητα στις γυναίκες και τα παιδιά και γενικά τις μειονότητες.
Παρά την κριτική από ορισμένα μέρη, ειδικά από τους συντηρητικούς ότι το σχέδιο δεν θα προχωρήσει, ο πρωθυπουργός του ΗΒ, Μπόρις Τζόνσον, δήλωσε ότι η χώρα οφείλει να βοηθήσει όσους Αφγανούς συνεργάστηκαν με τα βρετανικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο Αφγανιστάν.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Είναι χρέος μας για την ευγνωμοσύνη σε όλους εκείνους που συνεργάστηκαν μαζί μας για να κάνουν το Αφγανιστάν ένα καλύτερο μέρος τα τελευταία 20 χρόνια».
Προσθέτοντας:
«Πολλά εξ αυτών, ιδιαίτερα οι γυναίκες, χρειάζονται επειγόντως τη βοήθειά μας».