Στον παγκόσμιο και βιομηχανικό πόλεμο, αναδύεται ένα νέο μέτωπο: αυτό της πληροφορίας. Αυτό το μέτωπο είναι δύσκολο να εντοπιστεί, επομένως και να ελεγχεί, επειδή σχετίζεται τόσο με την πληροφορία ως άυλη παραγωγή – από τραπεζικές συναλλαγές έως διανομή αλληλογραφίας.
Τα δεδομένα είναι το πετρέλαιο του 21ου αιώνα. Αυτή η πρόταση επαναλαμβάνεται τόσο συχνά που δεν αμφισβητείται πλέον η συνάφειά της. Είναι μάλιστα τόσο κρίσιμης σημασίας τα δεδομένα για το 2021, που η επιβράδυνση ή διακοπή της ροής ευαίσθητων δεδομένων σε παγκόσμιο επίπεδο θα διαταράξει σε μια στιγμή τα επιχειρηματικά μοντέλα που βασίζονται στις ελεύθερες ροές δεδομένων, με σημαντικότερα τις τράπεζες, παραλύοντας έτσι την οικονομία σε ένα…δευτερόλεπτο.
Πέρα από τη σύλληψή τους, αυτό που έχει σημασία είναι η επεξεργασία και η διατήρησή τους. Πάνω σε αυτό το επίπεδο διεξάγεται ένας νέος οικονομικός πόλεμος. Και το προωθημένο μέτωπο βρίσκεται στην Κίνα.
Πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας σε νέα διάσταση
Μέχρι σήμερα, οι ΗΠΑ κυριαρχούσαν σε αυτόν το χώρο πολιτικά και οικονομικά, επωφελούμενοι από το να είναι η χώρα στην οποία εφευρέθηκε το διαδίκτυο και όπου γεννήθηκαν τα κύρια μεγαθήρια του τεχνολογικού τομέα. Ωστόσο αυτή η υπεροχή αμφισβητείται όλο και περισσότερο, ειδικά από την Κίνα, η οποία δημιούργησε τεχνολογικούς γίγαντες, προστατευόμενοι από το μεγάλο ψηφιακό της τοίχο, ο οποίος δεν μπορεί να σπάσει εξαιτίας της δυσκολίας δημιουργίας ενός παγκόσμιου νομοθετικού πλαισίου. Παράλληλα, η Κίνα αναβαθμίζει τις δυνατότητες της, επενδύοντας σε μεγάλο βαθμό στις τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης, η ανάπτυξη των οποίων εξαρτάται ακριβώς από την ποσότητα διαθέσιμων δεδομένων.
Τα δεδομένα θα αποτελέσουν σημαντικό πεδίο μάχης στον τεχνολογικό ψυχρό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας, ο οποίος συνεχίζεται και υπό την προεδρία Μπάιντεν. Η προσπάθεια της Κίνας για έλεγχο της ροής των ψηφιακών πληροφοριών αποτελεί πλέον τον κανόνα της πολιτικής της στο πλαίσιο του πολέμου μέσω data. Μάλιστα,το Πεκίνο επιταχύνει την προσπάθειά του για τη λεγόμενη «κυριαρχία δεδομένων» ,καθώς μειώνει την εξάρτησή του από την αμερικανική τεχνολογία και αντιστέκεται στο άνοιγμα των αγορών του σε αμερικανικές εταιρείες σε τομείς όπως το cloud και τα social media.
Από την άλλη, οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι οι προσωπικές πληροφορίες των Αμερικανών και τα δεδομένα που παράγονται και συνδέονται με συστήματα μεταφοράς και άλλες κρίσιμες υποδομές, δεν θα περνούν από εξοπλισμό που θα μπορούσε να ελεγχθεί από εταιρείες υπό την επιρροή του Πεκίνου, όπως η Huawei.
Το μονοπώλιο των τραπεζών χάνεται
Ο αυξανόμενος προστατευτισμός και κυριαρχία δεδομένων θα επεκταθεί και φέτος στα ψηφιακά νομίσματα. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να τροφοδοτήσει ανησυχίες στις Βρυξέλλες, την Ουάσινγκτον και τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, όπως το ΔΝΤ, σχετικά με την απώλεια του χρηματοπισωτικού μονοπωλίου τους.
Εδώ έγκειται το ζήτημα του ότι η καινοτομία ξεπερνά τους κανονισμούς και οι κυβερνήσεις αντιδρούν έντονα για να αποφύγουν να χάσουν τον έλεγχο του μονοπωλίου τους στα δεδομένα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι σφοδρές αντιδράσεις αναμένεται να επιδεινωθούν από την ιεράρχηση της Κίνας σε αυτούς τους τομείς με πιθανό στόχο ακόμη και να παρακάμψει το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ, χρησιμοποιώντας το ψηφιακό νόμισμα για να πρωτοπορήσει σε εναλλακτικές λύσεις προς τον νέο δρόμο του μεταξιού. Τέλος, μια τέτοια εξέλιξη θα αμφισβητήσει τον έλεγχο των οικονομικών δεδομένων της κυβέρνησης των ΗΠΑ, δημιουργώντας αντίστροφη πίεση.
Δημοκρατία υπό έλεγχο: Κυβερνοχώρος και δραστηριότητες υπό επίβλεψη
Οι συγκρούσεις στο λεγόμενο κυβερνοχώρο δεν είναι μόνο οικονομικές και δεν θέτουν σε αντίθεση μόνο την Ουάσιγκτον και το Πεκίνο.
Προσφέροντας μια σειρά από ποικίλες επιθέσεις (κατασκοπεία, καταστροφή, προπαγάνδα, κλπ.), δαπανηρές μεν, αλλά σπάνια ακολουθούνται από αντίποινα καθότι είναι τρομερά δύσκολο να αποδοθούν κατηγορίες, το διαδίκτυο έχει γίνει καθρέφτης παγκόσμιων εντάσεων και ένας παράγοντας αναδιάρθρωσης των διεθνών σχέσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εμφάνιση υβριδικών επιθέσεων, με την απόπειρα ρωσικής επέμβασης στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016, στις οποίες οι ίδιες πληροφορίες και τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για την αποσταθεροποίηση ολόκληρων κοινωνιών.
Ωστόσο, κρίσιμο ζήτημα αποτελούν οι προσπάθειες ελέγχου δεδομένων της πρώην αμερικανικής κυβέρνησης Τραμπ να απαγορεύσει τις δημοφιλείς κινεζικές εφαρμογές όπως το TikTok και WeChat, δημιουργώντας μια επιζήμια τάση για τα σύγχρονα δημοκρατικά συστήματα. Όταν η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου και η πολυπληθέστερη δημοκρατία παράλληλα, οι ΗΠΑ, σκέφτονται να απαγορεύσουν τη χρήση ευρείων εφαρμογών στους πολίτες τους, ενθαρρύνει άλλες χώρες να κάνουν το ίδιο, κατά αρκετά λιγότερο δημοκρατικές. Αναδύεται λοιπόν το καίριο ζήτημα της διασφάλισης των δημοκρατικών ελευθεριών για χάρη του εμπορικού ανταγωνισμού, το οποίο θα απασχολήσει όλο και περισσότερο τους αναλυτές στο μέλλον.
