Σε τουρκικό παζάρι φαίνεται να εξελίσσεται η σχέση της Τουρκίας με τους Ταλιμπάν, με μήλον της έριδος το αεροδρόμιο της Καμπούλ, δημιουργώντας ποικίλλες γεωπολιτικές εξελίξεις.
Σε ένα ατέρμονο παζάρι αναμένεται να εξελιχθούν οι παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τους βασικούς δρώντες στο Αφγανιστάν με διττό στόχο: από την μία, τον έλεγχο των προσφυγικών ροών μέσω του αεροδρομίου, την παραμονή τουρκικών στρατευμάτων. Από την άλλη, αποκτάει γεωπολιτικό έρεισμα στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας, για πρώτη φορά εκτός ΝΑΤΟ, τουλάχιστον όχι άμεσα…
Το αίτημα των…Ταλιμπάν
Αυτό το «παράδοξο» αίτημα των Ταλιμπάν, οι οποίοι επέστρεψαν στην εξουσία του Αφγανιστάν έπειτα από την 20ετή παρουσία των νατοϊκών στρατευμάτων, δημιουργεί στην Άγκυρα σίγουρα μια δελεαστική πρόταση σχετικά με μια τέτοιας φύσης συνεργασία. Παράλληλα, η πρόταση αυτή πιθανότατα να οδηγήσει σε μια σκληρή διαπραγμάτευση για την παραμονή τουρκικών στρατευμάτων στην Καμπούλ, εάν επιθυμούν οι Ταλιμπάν να συνεργαστούν.
Να σημειωθεί μάλιστα πως η πρόταση των Ταλιμπάν έχει έρθει στο τραπέζι μετά την αντίστοιχη πρόταση των Τούρκων στις ΗΠΑ, αλλά και την συζήτηση που είχε ο επικεφαλής της CIA, Γουίλιαμ Μπερνς, με τους Ταλιμπάν, γνωρίζοντας πως οι ΗΠΑ συνεργάζονταν με την Τουρκία στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ για τη διατήρηση της ασφάλειας του αεροδρομίου.
Βέβαια, το σενάριο αποδοχής της πρότασης μόνο απίθανο δεν είναι. Αντίθετα, δια μέσω στόματος τους Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υπάρχει το ενδεχόμενο διατήρησης της στρατιωτικής τους παρουσίας στο αεροδρόμιο, εάν ζητηθεί. Αφού οι Ταλιμπάν κατέλαβαν τον έλεγχο της χώρας, η Τουρκία προσέφερε τεχνική βοήθεια και ασφάλεια στο αεροδρόμιο.
Αυτές οι εξελίξεις, θα έχουν σαφώς άμεση επίδραση στο γεωπολιτικό παίγνιο της περιοχής και προφανώς και για την Ελλάδα. Από τη στιγμή που η Τουρκία αποτελεί πολύτιμος σύμμαχος των δυτικών για τη συγκράτηση των προσφυγικών ροών για την ΕΕ, αλλά και τη «διατήρηση της σταθερότητας» για τις ΗΠΑ, απέναντι στην άμεση επέμβαση ρωσικών και κινεζικών πρωτοβουλιών, η Ελλάδα θα χρειαστεί πιθανότατα τη χρήση μεγάλου διπλωματικού κεφαλαίου για να λειτουργήσει ως ένας ικανός σύμμαχος ΕΕ και ΝΑΤΟ, κυρίως ως προς τη προσφυγική κρίση.
Οι δηλώσεις
Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, οι Ταλιμπάν ζήτησαν από την Τουρκία τεχνική βοήθεια για τη λειτουργία του Διεθνούς Αεροδρομίου Καμπούλ «Χαμίντ Καρζάι» μετά την αναχώρηση των νατοϊκών δυνάμεων. Παρόλα αυτά, οι Ταλιμπάν επιμένουν ότι ο στρατός της Άγκυρας πρέπει αποσυρθεί, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Άμυνας, αλλά και του ίδιου του Χουλουσί Ακάρ.
Όπως δήλωσε ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος:
«Οι Ταλιμπάν υπέβαλαν αίτημα για τεχνική υποστήριξη στη λειτουργία του αεροδρομίου της Καμπούλ»
προσθέτοντας ωστόσο ότι το αίτημα των Ταλιμπάν να φύγουν όλα τα τουρκικά στρατεύματα θα περιπλέξει κάθε μελλοντική αποστολή και συνεργασία μεταξύ τους!
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ δήλωσε την Τρίτη ότι η οργάνωση επιδιώκει καλούς δεσμούς με την Άγκυρα.
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Θέλουμε καλές σχέσεις με την Τουρκία, την τουρκική κυβέρνηση και τον μουσουλμανικό λαό του τουρκικού έθνους. Όσον αφορά τις τουρκικές δυνάμεις που βρίσκονται στο Αφγανιστάν, δεν τις χρειαζόμαστε στη χώρα μας και μόλις ολοκληρωθεί η εκκένωση θα εξασφαλίσουμε το αεροδρόμιο μέχρι τον εαυτό μας».
Να τονισθεί ότι η Τουρκία ήταν υπεύθυνη για την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ στο πλαίσιο της ανάπτυξης του ΝΑΤΟ και συμμετείχε στις προσπάθειες εκκένωσης τις τελευταίες δύο εβδομάδες.
Από την πλευρά τους, οι ΗΠΑ δηλώνουν πως συντονίζονται με τους περιφερειακούς εταίρους, καθώς και τους Ταλιμπάν, για τη μελλοντική λειτουργία του αεροδρομίου της Καμπούλ.
Όπως δήλωσε τη Δευτέρα ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις:
«Ένα λειτουργικό κράτος, μια λειτουργική οικονομία, μια κυβέρνηση που έχει κάποια σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο, χρειάζεται ένα λειτουργικό εμπορικό αεροδρόμιο»