Μπορεί να έχουν συμπληρωθεί 76 χρόνια από το τέλος του καταστροφικότερου πολέμου της σύγχρονης ιστορίας, του Δευτέρου Παγκοσμίου, εντούτοις, οι συγκρούσεις συνεχίζονται. Αυτή τη φορά όμως, αποκτούν τη μορφή εμφυλίων πολέμων, με τους διεθνείς δρώντες να αναλαμβάνουν έμμεσο ρόλο σε ένα παίγνιο proxy-wars.
Παρά τη προσπάθεια των τότε ηγετών να αποκηρύξουν τον πόλεμο ως μορφή λύσης των διαφορών, φτάνουμε στο 2021 το οποίο αποτελεί νέο σημείο καμπής δεκάδων συγκρούσεων σε Μέση Ανατολή, Ασία και Καύκασο, καθώς και Λατινική Αμερική, με διαφορετική όμως οπτική.
Ως συνέπεια, οι σημερινές συγκρούσεις δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με ευκολία, ειδικά από τη στιγμή που στην πλειοψηφία τους εμπλέκονται εσωτερικές έριδες, σε συνδυασμό με τη χρήση νέων τεχνολογιών και νέων οργανωμένων μορφών οργάνωσης όπως οι τρομοκράτες. Πέρα από τις «φανερές» συγκρούσεις που απασχολούν διακαώς το διεθνές γίγνεσθαι όπως το Αφγανιστάν, υπάρχουν και άλλες που δεν έχουν σταματήσει όπως η ουκρανική κρίση, που κυριολεκτικά καταστρέφει την περιοχή Ντονμπάς, έχοντας συνολικό απολογισμό άνω των 13 χιλιάδων ανθρώπων. Αυτό από μόνο του, σε συνδυασμό με τα γεγονότα σε Αφγανιστάν, Λίβανο, Υεμένη, ακόμη και Λατινική Αμερική δείχνει πως οι σημερινές συγκρούσεις, δεν έχουν καμία σχέση με τις συγκρούσεις των ηγετών της διεθνούς κοινότητα, κοντά 80 χρόνια πίσω.
Αυτα τα στοιχεία συνδυαστικά με την πανδημία του κορονοϊού, δημιουργούν ένα άκρως έυφλεκτο σκηνικό το οποίο αναμένεται να επηρεάσει άρδην τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, όσο και σε όλους τους τομείς.
Τα στοιχεία
Όπως δείχνει η εκτεταμένη συλλογή δεδομένων από το Project Conflict Location & Event Data Project (ACLED), ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη εξακολουθεί να ταλαιπωρείται από κάποια μορφή σύγκρουσης. Σύμφωνα με το διάγραμμα του Stastista, στην πλειοψηφία των κρατών στα οποία υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις, συμμετέχουν κρατικές δυνάμεις ή/και ομάδες ανταρτών.
Σε αντίθεση με την κατάσταση στο Ντονμπάς και τη Συρία, για παράδειγμα, δεν ταιριάζουν όλες οι συγκρούσεις στην εικόνα που μπορεί να έχουμε στο μυαλό μας όταν σκεφτόμαστε τον πόλεμο. Στο Μεξικό για παράδειγμα, η ACLED έχει καταγράψει 4 ένοπλες συγκρούσεις στις οποίες συμμετέχουν κρατικές δυνάμεις εναντίον της πάταξης της εγκληματικότητας, όπως αντίστοιχα και στο Ελ Σαλβαδόρ. Το καθένα όμως ήταν μια μάχη μεταξύ διαφορετικών φορέων επιβολής του νόμου – παρέχοντας ένα στιγμιότυπο της τρέχουσας μάχης κατά της διαφθοράς της αστυνομίας και της βαθιάς επιρροής του οργανωμένου εγκλήματος.
Οι προτεραιότητες των ΗΠΑ
Κακά τα ψέμματα, η διεθνής πραγματικότητα μεταβάλλεται ανά τους αιώνες με γνώμονα τα συμφέροντα του ισχυρού. Στην προκειμένη, σε μεγάλο βαθμό η διαβάθμιση των προτεραιοτήτων των ΗΠΑ ως προς τα πεδία διαμάχης, επηρεάζουν και τις προτεραιότητες του συνόλου. Αρκεί να παρατηρηθεί έστω και επιδερμικά ο χάρτης του αμερικανικού Council of Foreign Relations για να γίνει αντιληπτή αυτή η σκέψη.
Όπως φαίνεται και από τον χάρτη, οι περιοχές με κόκκινο όπως Ιράν, Αφγανιστάν, Βόρεια Κορέα και Νότια Σινική θάλασσα, αποτελούν τα κρίσιμα σημεία αμερικανικού ενδιαφοντος, αποδεικνύοντας την κατεύθυνση και της διεθνούς κοινότητας ως προς τις εξελίξεις. Αντιθετα, οι συγκρούσεις στην Αφρική, αποτελούν πλέον τις λιγότερο «κρίσιμες» διαμάχες, παρά τα τρομακτικά τους αποτελέσματα.