Σκληρό, πολυεπίπεδο και όχι πάντα ορατό είναι το σκάκι στο Αφγανιστάν, ενώ οι ερμηνείες που δίδονται από τα τοπικά και διεθνή media αποκλίνουν μεταξύ τους καταδεικνύοντας τις διαφορετικές αναγνώσεις της κατάστασης και συσκοτίζοντας έτι περαιτέρω. Οι σύμμαχοι αντιμετωπίζουν κυρίως προβλήματα συνεργασίας μεταξύ τους και λιγότερο με τους Ταλιμπάν, οι οποίοι παραμένουν αστάθμητος παράγοντας ωστόσο.
Οι Ταλιμπάν ανακοίνωσαν την επιμονή τους στην ολοκλήρωση της αποχώρησης των ξένων στρατευμάτων στις 31 Αυγούστου, ήτοι την αρχική ημερομηνία που είχαν συμφωνήσει με τις ΗΠΑ. Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται από πολλούς ως σκλήρυνση της στάσης των Ταλιμπάν, αν και γεγονός είναι ότι αυτό επιτάσσει η συμφωνία την οποία διαπραγματεύτηκαν Τραμπ και Μπάιντεν. Εκπρόσωπός τους όμως διευκρίνισε ότι ότι καμία δυτική κυβέρνηση ή αξιωματούχος δεν έχει τους προσεγγίσει σχετικά με ενδεχόμενη παράταση της προθεσμίας.
Η κατάσταση είναι πραγματικά εκτός ελέγχου. Ομάδες αντι-Ταλιμπάν σχηματίζονται στη χώρα, οι Ταλιμπάν εδραιώνουν την κυριαρχία τους
Blame game
Οι συμμαχικές δυνάμεις είναι προφανώς δυσαρεστημένες από αυτή την εξέλιξη, την οποία όμως γνώριζαν απριόρι, όταν ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν απέρριψε σχετικό αίτημα παράτασης που κατέθεσαν Γερμανία και Βρετανία στη σύνοδο των ΥΠΕΞ του NATO. Η συνεδρίαση ήταν θυελλώδης και οι σύμμαχοι απέδιδαν ευθύνες στην Ουάσιγκτον. Εν τέλει έγινε προσπάθεια συμβιβασμού, με τις ΗΠΑ να επιχειρούν να επιβάλλουν μονομερώς διεύρυνση των προσώπων που θα αποχωρήσουν με πτήσεις και δια της χερσαίας οδού από το Αφγανιστάν. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή συνάντηση αντικειμενικά και τεχνικά εμπόδια. Αποτέλεσμα ήταν να παγώσει η διαδικασία απομάκρυνσης για σχεδόν 24 ώρες.
Πολλά media προέβαλαν την επιμονή των Ταλιμπάν ως σκλήρυνση της στάσης, κάτι που δεν ισχύει και καταδεικνύει το επίπεδο της παραπληροφόρησης. Οι Ταλιμπάν φαίνεται όντως να υιοθετούν σχετικά σκληρή στάση, καθώς επιδιώκουν να παρεμποδίσουν την έξοδο υψηλόβαθμων αξιωματούχων που είτε τους χρεώνουν ευθύνες, είτε έχουν κλειδιά και προσβάσεις από κρίσιμες υποδομές και δίκτυα.
Για το λόγο αυτό ΗΠΑ και Γερμανία διεξάγουν επιχειρήσεις απομάκρυνσης με ελικόπτερα και στρατό σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων περιμετρικά του αεροδρομίου της Καμπούλ και της αμερικανικής πρεσβείας. Κομβικό ρόλο διαδραματίζει επίσης και η πρεσβεία της Τουρκίας, η οποία απολαμβάνει της προστασίας των Ταλιμπάν…
Η Γερμανία μάλιστα έστειλε τις τελευταίες ημέρες στο Αφγανιστάν 600 στρατιώτες ειδικών δυνάμεων και δύο μεταγωγικά ελικόπτερα για να εντείνει τον ρυθμό μεταφοράς προσώπων.
Η σύνοδος; των G7
Φαίνεται πάντως, πως αντίστοιχο θα είναι και το αίτημα του Βρετανού πρωθυπουργού, Μπόρις Τζόνσον, κατά τη διάρκεια της έκτακτης Συνόδου των G7, ενώ θα ζητήσει και την επιβολή κυρώσεων στους Ταλιμπάν. Ήδη, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ομάδας των Επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά κρατών του κόσμου συνεδρίασαν την Πέμπτη και απαίτησαν οι Ταλιμπάν να εγγυηθούν «την ασφάλεια» των ξένων και των αφγανών πολιτών που θέλουν να φύγουν από τη χώρα, ενώ υπογράμμισαν την «ανάγκη» τα μέρη στο Αφγανιστάν «να τηρήσουν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο».
Ανταλλαγή πυρών στο αεροδρόμιο – Ένας νεκρός
Εν τω μεταξύ Αμερικανοί και Γερμανοί στρατιώτες ενεπλάκησαν σήμερα σε ανταλλαγή πυρών με αγνώστους στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπου ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ενδέχεται να δεχθεί να παραμείνουν στρατεύματα πέραν της ημερομηνίας της 31ης Αυγούστου που έχει προβλεφθεί για την αποχώρησή τους.
Ένας Αφγανός φρουρός σκοτώθηκε και τρεις τραυματίσθηκαν σε σύγκρουση με άγνωστους επιτιθέμενους νωρίς το πρωί στο αεροδρόμιο και γερμανοί και αμερικανοί στρατιώτες πήραν μέρος «σε μετέπειτα ανταλλαγές πυρών», ανακοίνωσε ο γερμανικός στρατός μέσω του Twitter.
To CNN μετέδωσε πως ένας ελεύθερος σκοπευτής έξω από το αεροδρόμιο άνοιξε πυρ εναντίον Αφγανών φρουρών που βρίσκονταν μέσα στην εγκατάσταση και αυτοί απάντησαν στα πυρά, όμως αμερικανικές δυνάμεις απάντησαν πυροβολώντας εναντίον των Αφγανών φρουρών.
Δύο αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ στο αεροδρόμιο είπαν στο Reuters πως η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο και όλες οι πύλες του αεροδρομίου έχουν κλείσει.
Auditor’s note: Κίνδυνος για… προβοκάτσιες
Η πραγματικότητα είναι ότι άπαντες βρίσκονται σε πανικό. Οι αμερικανικές και τουρκικές δυνάμεις που έχουν αναλάβει τη φρούρηση του αεροδρομίου δεν έχουν εμπειρία, το δίκτυο πληροφοριών της CIA έχει καταρρεύσει και η συνεργασία των συμμάχων σε επίπεδο NATO είναι περιορισμένη. Πληροφορίες για κινδύνους, προβλήματα και επιχειρησιακή εικόνα την κατάστασης υπάρχουν ad hoc και σε πολύ υψηλό επίπεδο, Αντιθέτως, οι Ταλιμπάν έχουν τη χρήση του δικτύου πληροφοριών και του Πακιστάν και διαθέτουν αρκετά καλή εικόνα της κατάστασης ακόμα και στην πλευρά των συμμάχων.
Η κατάσταση, υπ αυτές τις συνθήκες, μπορεί τυχαία ή από προβοκάτσιες να εκτραχυνθεί. Στόχος των Ταλιμπάν φαίνεται να είναι η έναρξη διαπραγματεύσεων για αναγνώριση και οικονομική βοήθεια όσο διαρκεί η απομάκρυνση προσωπικού, καθώς τώρα διαθέτουν μεγάλη δυνατότητα άσκησης πίεσης.
