Σε μπάχαλο εξελίχθηκε η συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, καθώς άπαντες διαμαρτυρήθηκαν για την αστοχία των προβλέψεων των ΗΠΑ και της Συμμαχίας όσον αφορά την αποσταθεροποίηση της χώρας, ενώ ένταση υπήρξε και για το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης. Η συνεδρίαση ήταν τόσο θυελλώδης που ο γενικός γραμματέας αναγκάστηκε να κάνει μνεία στην ενότητα, παρά τα γεγονότα στο Αφγανιστάν.
Επίσης, ο Γενς Στόλτενμπεργκ αναγκάστηκε να αναλάβει ευθύνες και να μιλήσει για ενδελεχή διερεύνηση των λαθών. Ωστόσο, η θητεία του λήγει και το NATO έχει ήδη ανακοινώσει ότι αναζητά διάδοχο. Πιθανότητα, θα τον διαδεχθεί γυναίκα είτε από τη Γερμανία, είτε από την κεντρική Ευρώπη.
Θα κυλίσει αίμα
Στρατηγική διαχείρισης ήττας και περιορισμού των δεδομένων πλέον απωλειών που θα καταγραφούν ακολουθεί το NATO, όπως προκύπτει από την κοινή δήλωση των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά το πέρας της συνεδρίασης το απόγευμα της Παρασκευής, ώρα Ελλάδος.
Καθώς το Αφγανιστάν βυθίζεται στο χάος και οι Ταλιμπάν αδυνατούν να ελέγξουν τις ίδιες τους τις δυνάμεις, οι χώρες-μέλη του NATO επιχειρούν να “σώσουν” οτιδήποτε αν σώζεται, με πρώτο την συνοχή τους και εν συνεχεία τους ανθρώπους τους. Η διεθνής εικόνα των ΗΠΑ και του NATO και το κύρος τους ως αξιόπιστοι σύμμαχοι έχει πληγεί ανεπανόρθωτα, το γόητρο έχει καταρρεύσει και οι κλυδωνισμοί που ήδη γίνονται αισθητοί δεν επιτρέπουν παραισθήσεις.
Ο γενικός γραμματέας του NATO, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, βρισκόμενος σε κατάσταση πανικού αναγνώρισε ευθύνες και αστοχίες και μίλησε, όπως και οι υπουργοί Εξωτερικών για “μαθήματα”. Ο κ. Στόλτενμπεργκ δεν απάντησε σε σειρά σκληρών ερωτήσεων από διεθνή και αμειρκανικά μέσα ενημέρωσης και περιορίστηκε στην αναπαραγωγή της κοινής δήλωσης των ΥΠΕΞ.
Διαφωνίες
Από τα λεγόμενα του γενικού γραμματέα του NATO προκύπτει διαφωνία σε επίπεδο ΥΠΕΞ για το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης που έχουν συμφωνήσει οι ΗΠΑ με τους Ταλιμπάν και το οποίο λήγει στις 23 Αυγούστου. Παρά τα αιτήματα για παράταση ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ κατέστησε σαφή την υφιστάμενη ημερομηνία ως τελική.
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ ευχαρίστησε την Τουρκία, ξεχωριστά και κατά προτεραιότητα από τους άλλους συμμάχους, καθώς όπως δήλωσε, έχει για χρόνια την ευθύνη λειτουργίας του αεροδρομίου της Καμπούλ και η συνεισφοράς της είναι σημαντική.
Απαντώντας σε ερώτηση για την αναγνώριση των Ταλιμπάν ως κυβέρνηση ο Γενς Στόλτενμπεργκ επιχείρησε να διαχωρίσει μεταξύ των επιχειρησιακών και λειτουργικών διαύλων επικοινωνίας και της διπλωματικής αναγνώρισης των Ταλιμπάν, η οποία δεν υφίσταται, όπως είπε. Παράλληλα, παρέπεμωε στα κράτη-μέλη για το ενδεχόμενο αναγνώρισης του νέου καθεστώτος στο Αφγανιστάν, αποκαλύπτοντας ένα ακόμη ρήγμα στη συνοχή της Συμμαχίας.
Αντιφάσεις
Εντύπωση προκαλεί πάντως η διαφορά στις διατυπώσεις του Γενς Στόλτενμπεγκ και της κοινής δήλωσης των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας. Οι ΥΠΕΞ ζητούν από τους Ταλιμπάν σεβασμό δικαιωμάτων, ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην κυβέρνηση, κράτος Δικαίου και να μην αντιστραφεί η κοινωνική πρόοδος. Ο γγ της Συμμαχίας, επιμένει στο κάτω εύρος της διακήρυξης που είναι η διασφάλιση ότι δεν θα αναπτυχθεί τρομοκρατική απειλή από το έδαφος του Αφγανιστάν για τις χώρες της συμμαχίας.
Προτεραιότητες
Όπως αναφέρουν στην κοινή δήλωσή τους οι υπουργοί Εξωτερικών του NATO και επισήμανε ο γενικός γραμματίας της Συμμαχίας έχει καταρτιστή λίστα προτεραιοποίησης για τη διάσωση ανθρώπων, στην οποία προηγούνται
- οι πολίτες χωρών-μελών του NATO, ακολουθούν οι
- συνεργάτες τους και εν τέλει
- οι Αφγανοί που κινδυνεύουν
Auditor’s note
Με δεδομένο ότι ο χρονικός ορίζοντας είναι περιορισμένος και τα αιτήματα παράτασης δεν βρίσκουν απήχηση, η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί άρδην τις προσεχείς ώρες. Το ενδεχόμενο να υπάρξει βία και από τις συμμαχικές δυνάμεις στο αεροδρόμιο της Καμπούλ για την προστασία των συμμαχικών αεροσκαφών και του προσωπικού δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Οι τελευταίες πτήσεις της αποχώρησης αναμένεται ότι θα βρεθούν στο επίκεντρο έντασης και θεωρείται απίθανο ότι εκείνη την ώρα θα υπάρχουν ειδσεογραφικά συνεργεία στο έδαφος για την καταγραφή.
Η δήλωση του Γενς Στόλτενμπεργκ
Οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ μόλις συναντήθηκαν για να συζητήσουν την κατάσταση στο Αφγανιστάν.
Αυτό που είδαμε τις τελευταίες ημέρες είναι μια τραγωδία για τον λαό του Αφγανιστάν. Η κατάσταση παραμένει πολύ δύσκολη και απρόβλεπτη.Οι υπουργοί συζήτησαν διάφορα θέματα.
Πρώτον, η συνεχιζόμενη εκκένωση ανθρώπων από τις συμμαχικές και εταίρες χώρες και των Αφγανών που συνεργάστηκαν μαζί μας.
Αυτή είναι η άμεση προτεραιότητά μας.
Το ΝΑΤΟ εργάστηκε ασταμάτητα για τη διατήρηση εν λειτουργία του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ, επιτρέποντας σε χιλιάδες ανθρώπους να φύγουν. Περίπου 800 πολίτες του ΝΑΤΟ εργάστηκαν για να διατηρήσουν το αεροδρόμιο ανοιχτό.
Παροχή ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας, καυσίμων και επικοινωνιών.
Τους αποδίδω φόρο τιμής καθώς εργάζονται σε πολύ δύσκολες συνθήκες.
Ευχαριστώ επίσης τις στρατιωτικές δυνάμεις των συμμάχων του ΝΑΤΟ,
Ιδίως η Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, και ο εταίρος μας Αζερμπαϊτζάν,
Για τον ζωτικό ρόλο τους στην ασφάλεια του αεροδρομίου.
Και ευχαριστώ όλους τους Συμμάχους που σήμερα δεσμεύτηκαν να δεχτούν Αφγανούς σε κίνδυνο.
Δεύτερον, συζητήσαμε την προσέγγισή μας απέναντι σε αυτούς που είναι στην εξουσία στην Καμπούλ. Τα μάτια του κόσμου είναι στραμμένα στο Αφγανιστάν. Περιμένουμε από τους Ταλιμπάν να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, Και να διασφαλίσει ότι το Αφγανιστάν δεν θα καταστεί ξανά ασφαλές καταφύγιο για τη διεθνή τρομοκρατία.
Οι Ταλιμπάν πρέπει να θέσουν τέλος στη βία σε όλη τη χώρα, και να υπερασπιστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα όλων των Αφγανών πολιτών – ανδρών, γυναικών και παιδιών.
Με τα χρόνια, η παρουσία του ΝΑΤΟ και η υποστήριξη όλης της διεθνούς κοινότητας, επέτρεψαν στους Αφγανούς να σημειώσουν άνευ προηγουμένου κοινωνική, οικονομική και πολιτική πρόοδο.
Κάθε αφγανική κυβέρνηση που επιχειρεί να αναιρέσει αυτή την πρόοδο κινδυνεύει με διεθνή απομόνωση.Τρίτον, οι υπουργοί συμφώνησαν ότι δεν θα επιτρέψουμε στους τρομοκράτες να μας απειλήσουν ξανά από το Αφγανιστάν.
Η δέσμευση του ΝΑΤΟ ήταν ως απάντηση στις τρομοκρατικές επιθέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 11 Σεπτεμβρίου.
Στόχος μας ήταν να αποτρέψουμε τους τρομοκράτες να χρησιμοποιήσουν το Αφγανιστάν ως ασφαλές καταφύγιο για περαιτέρω επιθέσεις εναντίον μας και καμία τρομοκρατική επίθεση στο έδαφος των Συμμάχων δεν έχει οργανωθεί από το Αφγανιστάν τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Αυτά τα κέρδη πρέπει να διατηρηθούν, για τη δική μας ασφάλεια.Τέλος, υπάρχουν δύσκολες ερωτήσεις που πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας για τη συμμετοχή μας στο Αφγανιστάν.
Είχαμε καθαρή εικόνα για τους κινδύνους απόσυρσης των στρατευμάτων μας.
Αλλά η ταχύτητα της κατάρρευσης της αφγανικής πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας και ένοπλων δυνάμεων δεν αναμενόταν.Υπάρχουν πολλά μαθήματα που πρέπει να αντληθούν και σκοπεύω να πραγματοποιήσω μια διεξοδική εκτίμηση της εμπλοκής του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν.
Η Βόρεια Αμερική και η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσουν να είναι μαζί στο ΝΑΤΟ. Τα γεγονότα που εξελίσσονται στο Αφγανιστάν δεν το αλλάζουν αυτό.
Η μεταβαλλόμενη παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων, οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας και την άνοδο της Κίνας, καθιστούν ακόμη πιο σημαντικό να διατηρούμε έναν ισχυρό υπερατλαντικό δεσμό.
Τιμούμε την υπηρεσία των εκατοντάδων χιλιάδων συμμαχικών και συνεργατών στρατιωτικών και αμάχων που υπηρέτησαν στο Αφγανιστάν και όλων των Αφγανών που στάθηκαν μαζί μας.
Η κοινή δήλωση των ΥΠΕΞ
-
Εμείς, οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ, συναντηθήκαμε σήμερα για να συζητήσουμε τη δύσκολη κατάσταση στο Αφγανιστάν.
-
Είμαστε ενωμένοι στη βαθιά μας ανησυχία για τα σοβαρά γεγονότα στο Αφγανιστάν και ζητούμε άμεσο τερματισμό της βίας. Εκφράζουμε επίσης βαθιές ανησυχίες για αναφορές σοβαρών παραβιάσεων και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο το Αφγανιστάν. Επιβεβαιώνουμε τη δέσμευσή μας για τη δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 16 Αυγούστου και καλούμε για τήρηση των διεθνών κανόνων και προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο σε όλες τις συνθήκες.
-
Το άμεσο καθήκον μας είναι τώρα να εκπληρώσουμε τις δεσμεύσεις μας για να συνεχίσουμε την ασφαλή εκκένωση των πολιτών μας, υπηκόων χωρών εταίρων και Αφγανών σε κίνδυνο, ιδίως εκείνων που βοήθησαν τις προσπάθειές μας. Καλούμε όσους έχουν θέσεις αρχής στο Αφγανιστάν να σεβαστούν και να διευκολύνουν την ασφαλή και τακτική αναχώρησή τους, μεταξύ άλλων μέσω του Διεθνούς Αεροδρομίου Hamid Karzai στην Καμπούλ. Όσο συνεχίζονται οι επιχειρήσεις εκκένωσης, θα διατηρούμε τον στενό επιχειρησιακό μας συντονισμό μέσω των συμμαχικών στρατιωτικών μέσων στο Διεθνές Αεροδρόμιο Hamid Karzai.
-
Ο αφγανικός λαός αξίζει να ζει με ασφάλεια, ασφάλεια και αξιοπρέπεια και να βασίζεται στα σημαντικά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά επιτεύγματα που έχουν επιτύχει τα τελευταία είκοσι χρόνια. Είμαστε δίπλα στους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών που πρέπει να είναι σε θέση να συνεχίσουν να παίζουν με ασφάλεια τον ουσιαστικό τους ρόλο στην αφγανική κοινωνία. Καλούμε όλα τα κόμματα στο Αφγανιστάν να εργαστούν με καλή πίστη για να εκλέξουν μια κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς και αντιπροσωπευτική, συμπεριλαμβανομένης της ουσιαστικής συμμετοχής γυναικών και μειονοτικών ομάδων. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, το ΝΑΤΟ ανέστειλε κάθε υποστήριξη προς τις αφγανικές αρχές. Κάθε μελλοντική αφγανική κυβέρνηση πρέπει να τηρήσει τις διεθνείς υποχρεώσεις του Αφγανιστάν.
- Διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Αφγανών,
- ιδιαίτερα των γυναικών, των παιδιών και των μειονοτήτων ·
- Σεβασμό στο κράτος δικαίου ·
- Απρόσκοπτη πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια·
- Και να διασφαλίσουμε ότι το Αφγανιστάν δεν θα λειτουργήσει ποτέ ξανά ως ασφαλές καταφύγιο για τους τρομοκράτες.
-
Τα τελευταία είκοσι χρόνια, αρνηθήκαμε με επιτυχία στους τρομοκράτες ασφαλές καταφύγιο στο Αφγανιστάν από το οποίο θα υποκινούσαν επιθέσεις. Δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν τρομοκράτη να μας απειλήσει. Θα παραμείνουμε αφοσιωμένοι στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας με αποφασιστικότητα, αποφασιστικότητα και αλληλεγγύη.
-
Τιμούμε την υπηρεσία και τη θυσία όλων όσων εργάστηκαν ακούραστα τα τελευταία είκοσι χρόνια για να πραγματοποιήσουν ένα καλύτερο μέλλον για το Αφγανιστάν. Μαζί, θα αντικατοπτρίσουμε πλήρως τη συμμετοχή μας στο Αφγανιστάν και θα αντλήσουμε τα απαραίτητα μαθήματα. Θα συνεχίσουμε να προωθούμε το σταθερό, ευημερεύον Αφγανιστάν που αξίζει ο αφγανικός λαός και θα αντιμετωπίσουμε τα κρίσιμα ζητήματα που αντιμετωπίζει το Αφγανιστάν και η περιοχή, στο άμεσο μέλλον και πέρα από αυτό, μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας μας με περιφερειακούς και διεθνείς εταίρους, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες και τα Ηνωμένα Έθνη.
