Μαζικοποιείται η προσπάθεια Αφγανών να εγκαταλείψουν τη χώρα, καθώς οι Ταλιμπάν έχουν ξεκινήσει τα πογκρόμ -που δεσμεύθηκαν ότι δεν θα κάνουν- και ενώ η διεθνής κοινότητα παραμένει μουδιασμένη και χωρίς ουσιατική λύση απέναντι στις εξελίξεις.
Πάνω από 18.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει το Αφγανιστάν μέσω του διεθνούς αεροδρομίου της Καμπούλ αφότου κατέλαβαν την πρωτεύουσα οι Ταλιμπάν, δήλωσε σήμερα στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters αξιωματούχος του NATO. Ουδείς είναι όμως σε θέση να προσδιορίσει τους ανθρώπους που έχουν διαφύγει από τη χώρα προς τις γειτονικές μέσω των χερσαίων οδών.
Το κύμα προσφύγων αναμένεται ότι θα ενταθεί τις προσεχείς ημέρες, εβδομάδες και μήνες. Οι πρώτες εκτιμήσεις τοποθετούν το πρώτο μαζικό κύμα που θα εκδηλωθεί στα 4 έως 5 εκατ. άτομα.
Πλήθη συνεχίζουν όμως να είναι συγκεντρωμένα έξω από το αεροδρόμιο καθώς θέλουν απεγνωσμένα να εγκαταλείψουν τη χώρα, πρόσθεσε ο ίδιος νατοϊκός αξιωματούχος, που δεν κατονομάζεται.
Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα μιλήσει σήμερα Παρασκευή στις 13:00 (ώρα ανατολικής ακτής των ΗΠΑ· 20:00 ώρα Ελλάδας) για την πορεία της επιχείρησης εκκένωσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Αφγανιστάν, ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος πριν από λίγο.
Φιλοξενεία προσφύγων
Το State Department επαίνεσε την Αλβανία, τον Καναδά, τη Χιλή, τη Βόρεια Μακεδονία, το Μεξικό και την Ουγκάντα διότι αποφάσισαν να φιλοξενήσουν Αφγανούς που απομακρύνονται από την πατρίδα τους μετά την επάνοδο του ισλαμιστικού κινήματος των Ταλιμπάν στην εξουσία.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, ο Άντονι Μπλίνκεν, συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα, ο οποίος ανακοίνωσε την Κυριακή πως αποφάσισε να προσφέρει προσωρινά καταφύγιο σε εκατοντάδες Αφγανούς καθ’ οδόν προς τις ΗΠΑ. Ο κ. Μπλίνκεν τον ευχαρίστησε διότι «συνεχίζει την υπερήφανη παράδοση της Αλβανίας να φιλοξενεί ανθρώπους που το έχουν ανάγκη», σύμφωνα με το αμερικανικό ΥΠΕΞ.
Η αμερικανική διπλωματία εξέφρασε ακόμη την ευγνωμοσύνη της προς το Κατάρ και το Κουβέιτ, όπου φθάνουν χιλιάδες Αφγανοί και θα μείνουν προσωρινά ωσότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για να τους χορηγηθεί βίζα.
Ο Καναδάς ανακοίνωσε πως σκοπεύει να υποδεχθεί ως και 20.000 πρόσφυγες στο πλαίσιο ειδικού προγράμματος. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει ανακοινώσει πως θα υποδεχθεί χιλιάδες Αφγανούς που εργάστηκαν ως διερμηνείς ή με άλλες ιδιότητες στη διάρκεια των αμερικανικών επιχειρήσεων τα είκοσι χρόνια του πολέμου.
Την υποδοχή 20.000 προσφύγων από το Αφγανιστάν έχει ανακοινώσει η Μεγάλη Βρετανία, σε μακροπρόθεσμη βάση. Η Γερμανία έχει επίσης δεσμευτεί για την υποδοχή προσφύγων από το Αφγανιστάν, με προτεραιότητα σε όσους συνεργάστηκαν με τις δυνάμεις της. Αντίστοιχες δηλώσεις έχει κάνει η Γαλλία, ενώ σύντομα αναμένεται η ανακοίνωση δομημένου προγράμματος της ΕΕ για την υποδοχή προσφύγων από το Αφγανιστάν.
Παράλληλα, η ΕΕ αναμένεται να ανακοινώσει επιπλέον τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας στις όμορες χώρες προκειμένου να ανασχέσει εκεί τις ροές προσφύγων.
Auditor’s note
Το Crisis Monitor έχει επισημάνει ότι η νέα προσφυγική κρίση που ξεκινάει από το Αφγανιστάν θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου και γεωστρατηγικού εκτοπίσματος της Τουρκίας. Στην ΕΕ επεξεργάζονται ήδη προσθήκες στην Κοινή Διακήρυξη ΕΕ – Τουρκίας. Η Άγκυρα. από την άλλη πλευρά θέλει νέα διαπραγμάτευση στο πλαίσιο συνολικής διευθέτησης με την ΕΕ.
Επιχείρηση σωτηρίας
Η επιχείρηση απομάκρυνσης Αμερικανών και Αφγανών που βοήθησαν τις ένοπλες δυνάμεις ή την κυβέρνηση των ΗΠΑ συνεχίζεται 24 ώρες το 24ωρο, αλλά η κατάσταση στο πεδίο παρουσιάζει προκλήσεις με δεδομένη την παρουσία οργανώσεων όπως το ΙΚΧ. Σύμφωνα με το State Department δεν είναι σαφές πόσοι ακόμη Αμερικανοί βρίσκονται ακόμη στο Αφγανιστάν. Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεσμεύεται να επιβιβάσει κάθε πολίτη της χώρας που θέλει να εγκαταλείψει τη χώρα σε αεροσκάφος.
Για την ώρα υπάρχει λειτουργικός ασφαλής διάδρομος προς το αεροδρόμιο, για όσους επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ωστόοσ, σύμφωνα με την αξιολόγηση της CIA, τα δεδομένα μεταβάλλονται διαρκώς, Η ηγεσία των Ταλιμπάν φαίνεται να επιζητά άμεσα αποτελέσματα και δεν είναι σαφές πως θα αντιδράσει αν δεν λάβει τις απαντήσεις που θέλει.