Οι κυβερνήσεις 60 χωρών μέσω κοινής ανακοίνωσή τους τονίζουν ότι οι Ταλιμπάν πρέπει να επιτρέψουν στους Αφγανούς και τους ξένους πολίτες που επιθυμούν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν, να αναχωρήσουν με ασφάλεια και ότι τα αεροδρόμια και οι συνοριακές διελεύσεις πρέπει να συνεχίσουν να λειτουργούν κανονικά.
Μια ολόκληρη μέρα -και νύχτα- απόλυτου χάους στο Αφγανιστάν λόγω της κατάληψης της πρωτεύουσας Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, με τους αφγανούς πολίτες κυριολεκτικά να ποδοπατούνται για να ξεφύγουν από το καθστώς των φονταμενταλιστών ανταρτών, έχοντας ήδη αναφερθεί 5 θάνατοι.
Μια μέρα μετά τη γενικότερη «ησυχία» των διεθνών παικτών, έχοντας όμως έντονο παρασκηνιο, έρχεται η κοινή διακήρυξη από 60 περίπου κράτη με πρωτοβουλία των ΗΠΑ. Στη συγκεκριμένη δήλωση μιλούν για την εξασφάλιση της ασφάλειας των πολιτών και πως αυτοί που έχουν την έξουσία, έχουν και την ευθύνη, ήτοι οι Ταλιμπάν.
Ωστόσο, πρόκειται για μια καθαρά διπλωματική κίνηση από τη στιγμή που οι ευθύνες ρίχνονται αποκλειστικά στους Ταλιμπάν, ενώ παράλληλα δεν διευκρινίζονται οι όροι με τους οποίους τα κράτη αυτά θα προστατέψουν τους πολίτες. Επομένως, δεν αναφέρουν συγκεκριμένες πολιτικές κινήσεις, αφήνοντας αόριστο το πλαίσιο συνεργασίας, ειδικά στο επίπεδο των επικείμενων προσφυγικών ροών.
Τρανταχτές απώλειες από τη διακήρυξη είναι η Κίνα και η Ρωσία ενώ είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και άμεσα ενδιαφερόμενοι για την περιοχή της κεντρικής Ασίας. Φαίνεται λοιπόν πως οι ΗΠΑ συσπείρωσαν τα κράτη με τα οποία συνεργάζεται από τη μία, ενώ από την άλλη Ρωσία ειδικά αλλά και Κίνα και Μέση Ανατολή -εκτός Κατάρ-, χαράσσουν ξεχωριστή πολιτική με τους Ταλιμπάν, ίσως και συνεργασίας.
Τέλος, δύο απώλειες σημειώνονται και από την ΕΕ, ήτοι Ουγγαρία και Βουλγαρία, αλλά λείπει και η Τουρκία οι οποίες είναι και αυτές που πιέζονται περισσότερο από την νέα έξαρση του προσφυγικού.
Το κείμενο της διακήρυξης:
«Δεδομένης της επιδεινούμενης κατάστασης ασφαλείας εργαζόμαστε ώστε να διασφαλίσουμε και να διευκολύνουμε την ασφαλή και ομαλή αποχώρηση των ξένων πολιτών αλλά και Αφγανών που επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα. Όσοι βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας σε ολόκληρη την επικράτεια του Αφγανιστάν φέρουν ευθύνη – και λογοδοσία – για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας και για την άμεση αποκατάσταση της ασφάλειας και της τάξης.
Πρέπει να επιτραπεί η ασφαλής αποχώρηση σε Αφγανούς και ξένους πολίτες που επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα, ενώ οι δρόμοι, τα αεροδρόμια και τα σύνορα πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά και να διατηρηθεί η ηρεμία.
Στον αφγανικό λαό αξίζει να ζει με ασφάλεια και αξιοπρέπεια και εμείς στη διεθνή κοινότητα παραμένουμε έτοιμοι να τον βοηθήσουμε».
Η ανακοίνωση της EEAS
?? Afghanistan – Joint statement by @JosepBorrellF, 25 ?? Member States & more than 40 others countries: “The Afghan people deserve to live in safety, security and dignity. We in the international community stand ready to assist them.”https://t.co/Ewn4qnal6c
— European External Action Service – EEAS ?? (@eu_eeas) August 16, 2021