Εντάξει. Η συμπαιγνία τραπεζιτών-media ακόμα και στις ΗΠΑ έχει περάσει σε άλλο επίπεδο. Αφού απέτειχαν να εξαναγκάσουν τις αγορές να δουν το τέλος της νομισματικής χαλάρωσης, τώρα πιάνονται από λέξεις και προσπαθούν να δημιουργήσουν κλίμα -grasping at straws- όπως θα έλεγαν και στο χωριό τους…
Τελευταίο παράδειγμα οι δηλώσεις της προέδρου της Fed του Σαν Φρανσίνσκο, οι οποίες έχουν αυξημένη βαρύτητα καθώς διαθέτει δικαίωμα ψήφου. Η Mary Daly, λοιπόν, είπε ότι είναι αισιόδοξη για την οικονομία και ότι οι προϋποθέσεις που έχει θέσει η FOMC για την έναρξη του tapering πιθανότητα θα εκπληρωθούν στσα τέλη του 2021 ή στις αρχές του 2022.
Απ αυτή τη δήλωση λοιπόν επιχειρήθηκε να δημιουργηθεί κλίμα επικείμενης αλλαγής της πολιτικής της Fed. Η Daly όπως ξεκαθάρισε, μιλώντας στους Financial Times, ότι η έναρξη της διαδικασίας του tapering θα είναι σταδιακή και ότι θα ξεκινήσει από τη μείωση του επιπέδου αγορών στοιχείων ενεργητικού. Σήμερα, η Fed αγοράζει συνολικά 120 δισ. το μήνα με δύο διαφορετικά εργαλεία ποσοτικής χαλάρωσης. Επιπλέον, όπως και η ΕΚΤ επαενεπενδύει τα κέρδη από αυτά και το κεφάλαιο.
Το άγχος των τραπεζιτών και ασφαλιστών για την αύξηση του κόστους του χρήματος είναι πρόδηλο. Από τη μια αποφεύγουν να διευρύνουν το πλαίσιο και να χαλαρώσουν τους όρους χρηματοδοτήσεων στην οικονομία, υπό το φόβο της έλλειψης προβλεωιμότητας και της ανησυχίας για νέα lockdown. Από την άλλη, όμως, βλέπουν ισχυρή ανάπτυξη και ζητούν από τις κεντρικές τράπεζες σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Auditor’s note
Τα χαμηλά επιτόκια περιορίζουν την αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων για τις τράπεζες και τις ωθούν στην ανάληψη πρόσθετου ρίσκου. Μέχρι στιγμής, οι τραπεζίτες έχουν αποφύγει τη μαζική διάχυση χρήματος στην οικονομία και επικεντρώνουν σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η ενέργεια, το Real Estate και η διαχείριση διαθεσίμων.
Η πολιτική αυτή έχει δημιουργήσει στρεβλώσεις και έχει εντείνει τον υδροκεφαλισμό της οικονομίας, υπονομεύοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στις ΗΠΑ επίσης χρηματοδοτείται και η κατανάλωση, αλλά με πληθυσμιακά, γεωγραφικά και πολλές φορές ρατσιστικά κριτήρια.
Οι διαπιστώσεις αυτές αφορούν κυρίως τις αμερικανικές τράπεζες, ωστόσο δεν αποκλίνουν δραματικά από τις ευρωπαϊκές. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, άλλωστε, έκανε μεγάλη προσπάθεια για να αναγκάσει τα media να γράψουν αυτό που πραγματικά λέει και όχι αυτό που οι τραπεζικοί αναλυτές ήθελαν να ακούσουν. Χρειάστηκαν δύο συνεντεύξεις Τύπου και αναθεώρηση του δόγματος της ΕΚΤ για να υπερβεί η Κριστίν Λαγκάρντ το κλίμα που είχε εξωγενώς δημιουργηθεί.
Οι δηλώσεις της Daly
Η πρόεδρος της Fed του Σαν Φρασνίσκο τονίζει την πίστη της στο ότι η δυναμική ανάκαμψη στη δραστηριότητα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις θα συνεχίσει να κερδίζει μομέντουμ, καθώς περισσότεροι άνθρωποι επιστρέφουν στις δουλειές τους γεγονός που θέτει το πλαίσιο για τους επόμενους μήνες.
«Παραμένω πολύ αισιόδοξη και θετική για τη βελτίωση σε κρίσιμες παραμέτρους για τις οποίες ενδιαφερόμαστε», δήλωσε. «Αυτό για εμένα σημαίνει ότι είναι κατάλληλο να αρχίσουμε να συζητάμε τον περιορισμό του επιπέδου της διευκόλυνσης που δίνουμε στην οικονομία και το σημείο εκκίνησης για αυτό είναι φυσικά οι αγορές ενεργητικού»,
υποστήριξε επισημαίνοντας ότι εξελίξεις μπορεί να υπάρξουν αργότερα φέτος ή στις αρχές της επόμενης χρονιάς.
Στην πραγματικότητα, αυτό που λέει η Daly είναι ότι έρχεται ο καιρός που θα ανοίξουμε τη συζήτηση για τη στατηγική του tapering.
Η πολιτική της Fed
Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει τις αγορές τίτλων ύψους 120 δισ. δολαρίων το μήνα μέχρι να πετύχει «ουσιαστική περαιτέρω πρόοδο» στον στόχο της για πληθωρισμό κατά μέσο όρο 2% και μέγιστη απασχόληση.
Η Daly που έχει δικαίωμα ψήφου στις συνεδριάσεις της Fed είπε ότι οι παραπάνω προϋποθέσεις πιθανότατα θα καλυφθούν ως τα τέλη της χρονιάς ή τις αρχές του 2022.
Ωστόσο, όπως έχει ξεκαθαρίσει ο Πάουελ, για να σηκώσει η FOMC το πόδι από το γκάζι θα πρέπει ο μακροπρόθεσμος πληθωρισμός να προσεγγίζει και να υπερβαίνει ενδεχομένως το 2%. Ο πρόεδρος της Fed είχε καταστήσει σαφές ότι βραχυχρόνια αναμένεται και επιδιώκεται overshooting, δεδομένης της παρατατεταμένης περιόδου που βρικσόταν χαμηλότερα.
Προσδοκίες και αβεβαιότητες
Οι νέες προσδοκίες τροφοδοτούνται από την ταχύτερη ανάκαμψη της αγοράς εργασίας. Στις ΗΠΑ όμως, οι θέσεις εργασίας ανοίγουν και κλείνουν με πολύ μεγάλη ευελιξία, έναντι της Ευρώπης, καθώς είναι σχεδόν πλήρως απορρυθμισμένες.
Επίσης, οι τραπεζίτες αναθάρρησαν καθώς τα στοιχεία για τον αντίκτυπο της μετάλλαξης Δέλτα του κορονοϊού δείχνουν ότι έχει περιοριστεί στο τρίτο τρίμηνο. Ταυτόχρονα όμως καταγράφεται νέο παγκόσμιο ρεκόρ κρουσμάτων και εξάρσεις. Μπορεί πλέον οι κυβερνήσεις να είναι απρόθυμες να επιβάλλουν γενικά lockdown, η επιστροφή στην κανονικότητα όμως είναι εκτός συζήτησης. Το ζητούμενο πλέον είναι το επίπεδο λειτουργικότητας ανά οικονομία και συνδυαστικά.