Είναι η Καμάλα Χάρις πολύ μαύρη, γυναίκα και περίεργη, ή μήπως τα power groups της Ουάσιγκτον επιχειρούν να δείξουν στην αντιπρόεδρο και “presidential hopeful” ότι η αποδοχή κερδίζεται και αποκτιέται; Βέβαια, θα μπορούσε να την χρησιμοποιεί ακόμα ο Μπάιντεν… αυτός είναι άλλωστε ο ρόλος του αντιπροέδρου “serves at the pleasure of the president”.
Απαντήσεις έτοιμες δεν υπάρχουν. Τα σενάρια είναι όμως πολλά και οι ερμηνείες περισσότερες. Το ερώτημα είναι αν και μέχρι πόσο η Χάρις είναι διατεθειμένη να συμβιβαστεί και υπό ποιες προϋποθέσεις θα αποφασίσει να εμπλακεί σε σύγκρουση.
Η Καμάλα Χάρις έγινε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, αλλά με τα σενάρια να τη θέλουν διάδοχο του Μπάιντεν ή και αντ αυτού. Πρόκειται για βαρύ φορτίο. Ο ίδιος ο Μπάιντεν αναβάθμισε θεσμικά την αντιπροεδρία δίνοντας στην Χάρις καθήκοντα και ρόλο μεγαλύτερο από τους προκατόχους της. Η μεγάλη έκθεση όμως συμβάλλει στη διάχυση της πολιτικής ευθύνης.
Ο Γουίνστον Τσόρτσιλ είχε πει ότι
“η πολιτική είναι σχεδόν όσο συναρπαστική, όσο και ο πόλεμος. Στον πόλεμο μπορείς να σκοτωθείς μια φορά, στην πολιτική πολλές
Αυτό η Χάρις το γνωρίζει καλά. Όταν έγινε Γενική Εισαγγελέας ήταν μόλις 38 ετών και είχε ήδη επιβιώσει από αρκετά σκάνδαλα Το ίδιο συνέχισε να κάνει και ανεβαίνοντας πολιτικά, Η Καμάλα Χάρις μπορεί να διαχειριστεί την κακή δημοσιότητα, αυτό είναι αναμφίβολο. Με τί κόστος όμως για την ίδια, την πολιτική της ατζέντα και τη θέση των ΗΠΑ.
Η Ουάσιγκτον είναι τόσο ανοιχτή όσο και απόρθητα κλειστή. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για τους απέξω να καταλάβουν τα internal politics της υπερδύναμης. Πολλές φορές ένα glimpse από την κλειδαρότρυπα δημιουργεί εσφαλμένες εντυπώσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ξένες κυβερνήσεις πληρώνουν λομπίστες για να χτίσουν επιρροή στο περιβάλλον των πολιτικών και να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τα ερείσματα αυτά σε κρίσιμες στιγμές.
Με τη δυναμική του ανερχόμενου αστέρα του Δημοκρατικού Κόμματος και με αυξημένες πιθανότητες να είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος των ΗΠΑ, η Καμάλα Χάρις, είναι προφανές, ότι θα υποβληθεί σε μεγαλύτερης έκτασης “γυμνάσια” από άλλους αντιπροέδρους.
Οι επτά πρώτοι μήνες
Ήδη, μετά από επτά μήνες στη θέση της, η δημοτικότητα της αντιπροέδρου των ΗΠΑ είναι χαμηλή και με πιέσεις για περαιτέρω κάμψη. Η αλήθεια είναι ούτε η δημοτικότητα του Μπάιντεν δεν είναι όσο υψηλή θα περίμενε κανείς, αλλά έχει δυναμική βελτίωσης. Έτσι πιστοποιείται ένα διπλό gap: Από τη μια ποσοστών και από την άλλη τάσης.
Η Χάρις έχει ήδη εμπλακεί σε αρκετά σκανδαλιστικά δημοσιεύματα. Κάτι οι καταγγελίες για τη συμπεριφορά στους συνεργάτες της, κάτι η ιστορία της αναρρίχησής της στην εξουσία, οι σκιές αυξάνονται.
Αμερικανοί αναλυτές εντοπίζουν όμως και άλλους παράγοντες για την αδύναμη δημοφιλία της αντιπροέδρου των ΗΠΑ. Όπως συνέβη και στον Ομπάμα… “το χρώμα μετράει”. Επίσης, ο Λευκός Οίκος είναι ξεκάθαρα old boys club και το ράγισμα σε αυτό το glass ceiling δεν καταπίνεται εύκολα.
Αυστηρή κριτική ασκείται στην αντιπρόεδρο και ανερχόμενο αστέρι τον Δημοκρατικών, Καμάλα Χάρρις. Γιατί όμως; Είναι ζήτημα φύλου και καταγωγής ή είναι κάτι βαθύτερο από αυτό;
Στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ, οι αντιπρόεδροι είχαν έναν διακοσμητικό και γενικά αόρατο ρόλο. Ωστόσο, τη ρότα αυτή ήρθε να αλλάξει ο εν ενεργεία πρόεδρος Μπάιντεν, ο οποίος φαίνεται να αντιμετωπίζει την αντιπρόεδρο ως διάδοχό του. Αυτό συνάγουν οι αναλυτές από την απόφασή του να της αναθέσει περισσότερα καθήκοντα και μεγαλύτερο ρόλο στην πολιτική σκηνή. Το γεγονός όμως ότι μια έγχρωμη γυναίκα αντιπρόεδρος έχει τόση εξουσία και υπερπροβολή στο κοινό, αποτελεί έναυσμα για εντονότερη κριτική.
Οι δημοσκοπήσεις
Βασικό δείγμα της τάσης εναντίον της Χάρις αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις. Παρά την κριτική που ασκείται στον Μπάιντεν, οι δημοσκοπήσεις του προέδρου παραμένουν στατικές, ενώ η δημοτικότητα της αντιπροέδρου παραμένει σημαντικά χαμηλότερη. Τον Μάιο, δημοσκόπηση του Economist έδειξε πως η δημοτικότητα της Χάρις παραμένει στο 41%. Αντίθετα, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, ο Μπάιντεν κέρδισε οκτώ μονάδες. Αρκετοί αναλυτές εξηγούν το ζήτημα με καθαρά κοινωνικούς όρους, εξηγώντας την δημοτικότητα του προέδρου ως αντίκρισμα κοινωνικών στερεοτύπων. Ίσως επειδή είναι γέρος και λευκός και μοιάζει με Ρεπουμπλικανός, όπως λένε σε δημοσιογραφικά μέσα, σε αντίθεση με την αντιπρόεδρο που δεν απολαμβάνει την ίδια προστασία.
Οι απόψεις είναι μοιρασμένες και τα σενάρια ποικίλα. Όπως και να έχει όμως, πιστεύεται πως η ίδια θα καταφέρει να βρει τους βηματισμούς της ως προς τον νέο της ρόλο ώστε να αντιμετωπίσει με μεγαλύτερο σθένος και στρατηγική την όποια κριτική.
Μαύρη γυναίκα στο old boys club
Το πρώτο σενάριο αυτής της επίθεσης εναντίον της Χάρις αφορά τη σεξιστική και ρατσιστική αντιμετώπιση της από «λευκούς, άνω των 50 άντρες» πολίτες, μέσω social media, ακόμη και πολιτικών προσώπων, θίγοντας κάθε φορά τόσο το φύλο της, όσο την καταγωγή και το χρώμα της. Από τις πρώτες μάλιστα μέρες της πολιτικής της ανόδου στο Δημοκρατικό κόμμα, δεχόταν σφοδρή κριτική για την ακαταλληλότητά της, με πρώτο τον πρώην πρόεδρο Τραμπ όπου και την απαξίωσε ως «εντελώς ακατάλληλη» και «κομμουνίστρια».
Πέρα όμως από τα περί σεξιστικής επίθεσης εναντίον της αντιπροέδρου, μέρος του προβλήματος -που αντιμετωπίζει- είναι η αποτελεσματική επικοινωνιακή στρατηγική των Ρεπουμπλικάνων. Με δεδομένο ότι η επιρροή του Τραμπ παραμένει ισχυρή, ο μισογυνισμός, σεξισμός και ο φυλετικός διαχωρισμός παραμένουν ισχυρά στις τάξεις των Ρεπουμπλικάνων. Βλέποντας την ως κίνδυνο για τις εκλογές του 2024, το αντίπαλο κόμμα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί τις καταστάσεις και τα στραβοπατήματα της Χάρις, για να διαμορφώσουν μελανά σημεία.
Σκανδαλίζει
Όπως στο ζήτημα με τη μη επίσκεψη της Χάρις στα σύνορα με το Μεξικό, έτσι και στο πρόσφατο σκάνδαλο περί τοξικής της επαγγελματικής συμπεριφοράς στο παρελθόν, τα επιχειρήματα των ρεπουμπλικάνων σε συνδυασμό με τα γεγονότα κάνουν την ίδια αλλά και τους Δημοκρατικούς να παίζουν συνεχώς άμυνα. Αυτό από μόνο του αποδυναμώνει τη θέση της Χάρρις, παρά την όποια στήριξη εκ μέρους του κόμματός της.
Ένα άλλο σενάριο είναι πως η Χάρις φαίνεται βιώνει αυτό που πέρασε και ο Ομπάμα ως ο πρώτος έγχρωμος Πρόεδρος των ΗΠΑ. Ένα μπαράζ δηλαδή επιθέσεων των συντηρητικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, όπου η ίδια η Χάρις, ως πρώτη γυναίκα και έγχρωμη μάλιστα αντιπρόεδρος, στοχοποιείται σχεδόν για τα πάντα, από τα tweets της μέχρι το νευρικό της γέλιο κατά τη διάρκεια συνέντευξης.
Θα αντέξει ή θα τη σπάσουν
Κυριαρχεί λοιπόν η τάση όπου οι Ρεπουμπλικάνοι, μέσω των media, προσπαθούν να καταρρίψουν τα δημοκρατικά «αστέρια» προτού εδραιωθούν. Και η Χάρις βρίσκεται ακριβώς στη σχέση αυτής της έντασης. Από τη μια ο Μπάιντεν την υπερπροβάλλει και από την άλλη οι Ρεπουμπλικάνοι την καθιστούν σάκο του μποξ. Από το σκηνικό αυτό μπορούν να επωφεληθούν και οι λομπίστες.
Το ζήτημα που ανακύπτει είναι η Χάρις θα αντέξει, αν θα λυγίσει ή αν θα μετατρέψει σε ρινγκ τα πολιτικά παρασκήνια της Ουάσιγκτον. Η στρατηγική της πίεσης που της ασκείται, πάντως, θα μπορούσε να είναι και συντονισμένη…