Μπορεί η Ολυμπιάδα του Τόκιο να είναι εκβιασμένη και εν πολλοίς αποτυχημένη τόσο εμπορικά όσο και οργανωτικά, αυτό όμως δεν την εμποδίζει από το να εξελιχθεί σε γεωπολιτικό hotspot και πεδίο για proxy wars.
Χωρίς θεατές και με την τηλεθέαση σε ιστορικά χαμηλά, η Ολυμπιάδα του Τόκιο έμοιαζε να περνάει απαρατήρητη, μέχρι τη στιγμή που η Λευκορωσίδα αθλήτρια Κριστίνα Τσιμανούσκαγια διακοίνωσε μέσω των social media ότι κινδυνεύει να απαχθεί από τον προπονητή της, καθώς δεν ήθελε να επιστρέψει στη χώρα της. Η δήλωση αυτή αποτέλεσε την απαρχή ενός νέου διπλωματικού θρίλερ δημιουργείται με το καθεστώς Λουκασέκνο.
Η υπόθεση Τσιμανούσκαγια
Σε διπλωματικό και πολιτικό θρίλερ εξελίσσεται η υπόθεση της φερόμενης απαγωγής και μετέπειτα αυτομόλησης της Λευκορωσίδας αθλήτριας, Κριστίνα Τσιμανούσκαγια. Οι αυτομολήσεις αθλητών κατά τη διάρκεια μεγάλων διοργανώσεων και ιδίως των Ολυμπιακών Αγώνων δεν αποτελούν νέα πρακτική, αλλά διαχρονική επιλογή. Αντίστοιχα περιστατικά έχουν σημειωθεί στο παρελθόν με πρωταγωνιστές Κινέζους, Ρώσους και Βορειοκορεάτες.
Αυτή τη στιγμή, η Τσιμανούσκαγια κατάφερε να καταφύγει στην αστυνομία του Τόκιο, κάνοντας δημόσιο το γεγονός μέσω των κοινωνικών δικτύων, όντας παράλληλα στις συζητήσεις για τη χορηγία ασύλου.
Εδώ σημειώνονται δύο σημαντικές εξελίξεις παγκοσμίου εμβέλειας:
- Πρώτον, το γεγονός ότι η Τσιμανούσκαγια προστατεύεται ως ένα βαθμό από τα social media, αναδεικνύουν τον όλο και πιο καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει η παγκόσμια ηλεκτρονικά διασυνδεδεμένη κοινότητα στις πολιτικές και γεωπολιτικές εξελίξεις. Τα Social Media μετά την “αραβική Άνοιξη” μπορούν αποδεδειγμένα να προκαλέσουν κοινωνικές αναταραχές και να επιβάλλουν ατζέντα στον δημόσιο διάλογο..
- Ταυτόχρονα, σε διπλωματικό επίπεδο εξελίσσονται παρασκηνιακές διαβουλεύσεις. Oi δίαυλοι επικοινωνίας που έχουν δημιουργηθεί διαμορφώνουν ένα πρώτο επίπεδο διεργασιών. Τα ζευγάρια είναι πολλά: ΗΠΑ, ΕΕ από τη μια πλευρά, Λευκορωσία, Ρωσία από την άλλη, η Κίνα που αναζητά μοχλό πίεσης απέναντι στην Ουάσιγκτον και ο ρόλο της Ιαπωνίας ως καταλυτικού παίχτη, σκιαγραφούν μια ένα εξαιρετικά σύνθετο και ρευστό γεωπολιτικό τοπίο.
Οι ανατολικοί παίκτες
Πρώτη από όλους, η Ιαπωνία έχει αναλάβει το μεγάλο βάρος της τύχης της Τσιμανούσκαγια. Ποιος μπορεί όμως να πείσει το Τόκιο να κάνει κάτι; Οι ΗΠΑ… Παρόλα αυτά, οι Ιάπωνες θα διαπραγματευθούν για κάτι σε άλλο επίπεδο που τους ενδιαφέρει κάνοντας τις διαπραγματεύσεις μεταξύ τους πιο περίπλοκες, αλλά και ενδιαφέρουσες παράλληλα ως προς το πεδίο των «ανταλλαγών».
Όσον αφορά τη Ρωσία και την Κίνα, με δεδομένο ότι τέτοια σκηνικά έχουν γίνει πρωτίστως σε δικούς τους αθλητές, θα είναι πιο κοντά στο Μίνσκ, αλλά τηρώντας ουδέτερη στάση και πράττοντας κάθετί διακριτικά ώστε να μην χρεωθούν πρακτικές και εντάσεις με τις ΗΠΑ.
Ο ρόλος της ΕΕ
Η πολιτική διαχείρηση από την ΕΕ, σε χώρα της οποίας στρέφεται για Άσυλο η αθλήτρια, θα βρεθεί στο επίκεντρο, καθώς οι ισορροπίες είναι εύθραυστες στο εσωτερικό και οι μικρομεσαίοι παίχτες αναζητούν τέτοια ζητήματα ώστε να μπορέσουν να αναβαθμίσουν τη γεωπολιτική τους θέση.
Αν και οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών και διπλωματικοί φορείς διαθέτουν playbooks για τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων, εντούτοις ακόμα είναι πολλοί οι αστάθμητοι παράγοντες
Εδώ έγκειται η διαχείριση που θα κάνει η ΕΕ από τη στιγμή που η αθλήτρια ζητάει άσυλο σε χώρες της Ένωσης όπως Γερμανία ή Αυστρία. Δύο είναι τα κυρίαρχα σενάρια για την ΕΕ που θα κριθούν καίρια για την διαχείρηση κρίσεων:
Από τη μία, αν της δώσουν εντέλει το άσυλο πριν μπει σε αεροπλάνο ή κατά τη διάρκεια της πτήσεις, οι ευρπωπαίοι θα στείλουν ηχηρό μήνυμα στη Λευκορωσία για τις αντιδημοκρατικές της πρακτικές με ανύψωση του πολιτικού γοήτρου της ΕΕ, από τη στιγμή που το γεγονός έχει λάβει παγκόσμιες διαστάσεις.
Από την άλλη, αν η αθλήτρια μπει στο αεροσκάφος και δεν της έχει δοθεί άσυλο, τότε κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλειά της, δεδομένης της απαγωγής Προτασέβιτς από πράκτορες της Λευκορωσίας μέσε αεροσκάφος που είχε απαγειωθεί από την Ελλάδα. να επαναληφθεί σκηνικό Προτάσεβιτς, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την ασφάλεια των επιβατών και της αθλήτριας μετέπειτα, όσο και προκαλώντας ισχυρό πλήγμα στο κύρος της ΕΕ, μένοντας ξανά εκτεθημένη στο διεθνές γίγνεσθαι.
Για να παρέμβουν όμως και οι ΗΠΑ, η ΕΕ θα υπολογίσει και το ανάλογο σχέδιο δράσης. Όμως, αυτό προϋποθέτει ότι θα βρούν από κοινού ένα modus operandi με την Αυστρία ή οποία στη πιθανότητα να ζητήσει ανταλλάγματα, οπότε είναι πιθανόν να αναθέσουν τη χορήγηση ασύλου σε άλλον παίκτη.
Οι παίκτες
Ανάμεσα στους ευρωπαίους υποψηφίους, η Γαλλία δύσκολα θα αναλάμβανε αυτό τον ρόλο λόγω των σχέσεων της με Ρωσία. Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία θα μπορούσε να κάνει την κίνηση χορήγησης ασύλου, δεδομένου ότι είχε πράξει τα αντίστοιχα στην περίπτωση της Τουρκίας. κάνοντας ευκολότερη την επιλογή της Γερμανίας ως χώρας ασύλου.
Από την άλλη πλευρά, δύσκολο να ανατεθεί στην Ελλάδα αυτός ο ρόλος, μετά τα γεγονότα με τον Προτάσεβιτς. Βέβαια, αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποκαταστήσει τη διεθνή φήμη της χώρας και την αξιοπιστία των υπηρεσιών πληροφιριών της. Χώρες όπως η Εσθονία και η Πολωνία θα επιθυμούσαν να εμπλακούν σε υποθέσεις εξ ονόματος της ΕΕ, καθώς διεκδικούν ρόλο στο εσωτερικό. Θεωρείται όμως απίθανο να ανοίξουν τέτοια κερκόπορτα οι χώρες του διευθυντηρίου.
Ως συνέπεια, έχουμε μια δύσκολη εξίσωση στο πλαίσιο της ΕΕ όπου οι κινήσεις θα είναι αρκετά προσεκτικές ώστε να μην εκτεθούν ξανά στο διεθνές προσκήνιο.
Τι συνέβη
Η Λευκορωσίδα αθλήτρια κατηγορεί μέλη της προπονητικής της ομάδας οι οποίοι φαίνεται να εισέβαλαν στο δωμάτιό της και την υποχρέωσαν να μαζέψει τα πράγματά της και να πάει διά της βίας στο αεροδρόμιο για να επιστρέψει στη χώρα της, ενώ δεν έχει ολοκληρώσει τις αθλητικές της υποχρεώσεις.
Αφορμή φαίνεται να είναι η συμμετοχή της στις πρόσφατες διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος Λουκασένκο καθώς και η κριτική που έχει ασκήσει κατα καιρούς δημοσίως εναντίον του.
Κάνοντας δημόσιο το γεγονός μέσω social media, ανέφερε πως κατέφυγε στην αστυνομία και μετά με ανάρτησή της στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Telegram δήλωσε: «Νομίζω είμαι ασφαλής. Είμαι με την αστυνομία» σημειώνοντας: «Δεν πρόκειται να γυρίσω στο Μινσκ».
