Νέα ατζέντα θεμάτων επιχειρεί να εισάγει η Σλοβενική προεδρία της ΕΕ, επιχειρώντας παράλληλα να πάρει ρεβάνς από το διευθυντήριο, καθώς οι σχέσεις με την Κομισιόν είναι στο χειρότερο σημείο ιστορικά, εξαιτίας της αντιπαράθεσης για το κράτος Δικαίου.
Στο Μπρντό της Βοσνίας πραγματοποιήθηκε η άτυπη συνάντηση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπό την αιγίδα του Σλοβένου υπουργού Eξωτερικών Gašper Dovžan και πλέον προέδρου του Συμβουλίου.
Στις συζητήσεις τους, ο υπουργοί υποστήριξαν τις προσπάθειες της σλοβενικής προεδρίας προς την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού συστήματος διαχείρισης κρίσεων. Στη συνέχεια, δόθηκε μεγάλη έμφαση στην ενταξιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ, τονίζοντας η Σλοβενία πως θα αποτελέσει πρωταρχική της προτεραιότητα καθ’ όλη την εξαμηνιαία προεδρία της.
Η Σλοβενία που κατηγορείται για υπονόμευση του κράτους Δικαίου, του πλουραλισμού απόψεων και προσπάθεια ποδηγέτησης των media, επιχειρεί να αναχθεί σε εκπρόσωπο των βαλκανικών χωρών, διεκδικώντας έτσι θέσεις και επιρροή στο πλαίσιο της ΕΕ. Ενισχύοντας το γεωπολιτικό κεφάλαιο της Σλοβενίας ο πρωθυπουργός Γιάνες Γιάνσα ΄προσπαθεί να διαμορφώσει τείχος προστασίας και να αποφύγει ενδεχόμενη εκκίνηση της διαδικασίας επί παραβάσει, όπως συνέβη με την Πολωνία και την Ουγγαρία.
Δυτικά Βαλκάνια
Παρόλο που οι συζητήσεις ήταν άτυπες, είναι φανερό πως τα Δυτικά Βαλκάνια θα είναι στην κορυφή της ατζέντας των Σλοβένων προβαίνοντας σε δύο καίριες συμβολικές κινήσεις: από τη μια η επιλογή της Βοσνίας ως σημείο συνάντησης, όντας και η χώρα που πέρασε και την πιο πρόσφατη αξιολόγηση του Συμβουλίου της ΕΕ, δίνει στην ίδια, αλλά και στην περιοχή γενικά, ενθαρρυντικά μηνύματα προς την ευρωπαϊκή τους προοπτική. Από την άλλη, η διαπίστωση αυτή ενισχύεται από την πρόσκληση των ομολόγων των Δυτικών Βαλκανίων στις συζητήσεις.
Με τον τρόπο αυτό η Σλοβενία επιχειρεί να κρατήσει την περιοχή εντός πεδίου επιρροής της ΕΕ και να ενισχύσει το δικό της γεωπολιτικό και γεωοικονομικό αποτύπωμα.
Κυπριακό και Βαρβιτσιώτης off… camera
Ωστόσο, που είναι το κυπριακό σε όλο αυτό, ειδικά από τη στιγμή που ο αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών της Ελλάδας, Μιλτιάδης Βαρβιτσίωτης, ανέφερε στη δήλωσή του πως έκανε ρητή αναφορά στο ζήτημα των Βαροσίων; Διαβάζοντας την ανακοίνωση της Σλοβενικής προεδρίας, είναι εμφανές πως στην κορυφή της ατζέντας της βρίσκονται οι γείτονές της και όχι η… μακρινή γι’ αυτή Κύπρος.
Το μήνυμα αυτό ενισχύεται από την ισχυρή σημειολογία του εξοβελισμού του Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στην… άκρη της «οικογενειακής» φωτογραφίας. Το γεγονός θα μπορούσε να είναι τυχαίο, οι συμπτώσεις όμως σε κρίσιμες στιγμές δεν είθισται στην εξωτερική πολιτική.
Τα δύο μέρη της συζήτησης
Στο πρώτο μέρος της συζήτησης, σκιαγραφούνται οι προτεραιότητες της Σλοβενικής Προεδρίας σχετικά με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, το κράτος δικαίου και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ανερχόμενων προκλήσεων όπως υγειονομικές κρίσεις, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο κ.α. Επομένως, φαίνεται πως κορυφαία προτεραιότητα της σλοβενικής προεδρίας είναι ετοιμότητα της Ένωσης στη διαχείριση κρίσεων.
Όπως δήλωσε και ο Πρόεδρος του Συμβουλιου :
Στόχος μας είναι να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις, ειδικά στη δημόσια υγεία και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε με ταχύτητα και αποτελεσματικότητα όπου οι περιστάσεις το απαιτούν. Χρειαζόμαστε μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση σε καταστάσεις κρίσρων, αντιμετωπίοντάς τες με τρόπο που δεν περιορίζει τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές ελευθερίες.
και συμπλήρωσε:
«Η κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία του COVID-19 κατέδειξε τα οφέλη της κοινής ευρωπαϊκής δράσης. Ως εκ τούτου, είναι υψίστης σημασίας να αξιοποιήσουμε τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την πανδημία ώστε να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι σε πιθανές μελλοντικές κρίσεις. Έχουμε ανάγκη ως ευρωπαίοι πολίτες μια γρήγορη, αποτελεσματική και συνεκτική απάντηση στις σημερινές και μελλοντικές κρίσεις»
Δεύτερο, αλλά όχι τελευταίο…
Το δεύτερο μέρος της συνάντησης είναι και το σημαντικότερο από πλευράς εξέλιξης της κατευθυντήριας γραμμής της ΕΕ, κατά την οποία ανώτεροι αξιωματούχοι των Δυτικών Βαλκανίων προσχώρησαν στις αντιπροσωπείες της ΕΕ με σκοπό να συζητήσουν την περαιτέρω ανάπτυξη της συνεργασίας και συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και με τους εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων.
Κλείνοντας. να σημειωθεί πως οι υπουργοί Ευρωπαϊκών Υποθέσεων θα συνεχίσουν τη συζήτηση στην προγραμματισμένη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων, τον Οκτώβριο του 2021.