Πρωτοβουλίες για την επιχειρησιακή εφαρμογή του τουρκολιβυκού Μνημονίου αναλαμβάνει η Τουρκία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, εκμεταλλευόμενη -μεταξύ άλλων- και τη διεθνή κατακραυγή για τα pushbacks μεταναστών από την Ελλάδα.
Επεισόδιο με εμπλοκή τουρκικών φρεγατών σημειώθηκε στο Αιγαίο Πέλαγος και συγκεκριμένα νοτιοανατολικά της Κρήτης το βγράδυ της Πέμπτης 22 Ιουλίου, όταν σύμφωνα με το OPEN, τουρκικές φρεγάτες προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν ναυάγιο προσφύγων και μεταναστών.
Ενώ η επιχείρηση έρευνας και διάσωσης των ναυαγών ήταν σε εξέλιξη, γύρω στις 11 το βράδυ, δύο τουρκικές φρεγάτες που βρισκόντουσαν στην περιοχή, δηλαδή 50 ναυτικά μίλια νοτίως της Κάσσου κι 60 ναυτικά μίλα Νοτιοανατολικά της Κρήτης, καλούσαν επίμονα στους ασυρμάτους των παραπλεόντων και των εμπορικών πλοίων που βρισκόντουσαν στην περιοχή και τούς έλεγαν, συγκεκριμένα, να γυρίσουν στην τουρκική συχνότητα, και ότι θα συντόνιζαν αυτοί την επιχείρηση.
Άμεσα τα πλοία που βοηθούσαν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που βρισκόντουσαν στη θάλασσα, ειδοποίησαν τον θάλαμο επιχειρήσεων και τους ενημέρωσαν για τις προκλητικές οδηγίες. Οι οδηγίες από την ελληνική πλευρά ήταν οι εξής: «μην αλλάξετε συχνότητα». Όσο κι αν οι τουρκικές φρεγάτες επέμειναν, οι πλοίαρχοι των εμπορικών πλοίων τους αγνοούσαν. Τελικά, διασώθηκαν 37 άτομα από τους 45 επιβαίνοντες.
Γνωστό playbook, νέες αφορμές
Αντίστοιχα περιστατικά αλλά με κατώτερης δυνατότητας πλοία έχει στήσει και παλαιότερα η Άγκυρα, παρενοχλόντας και σχεδόν παρεμποδίζοντας ελληνική επιχείρηση διάσωσης.
Αυτό που διαφέρει τώρα είναι η αναγνώριση από μέρους της ΕΕ και των ΗΠΑ των πρακτικών pushback της Ελλάδας στο Αιγαίο, οι οποίες καταγράφονται σε εκθέσεις της Europol και του State Department.
