Κατώτερη των προσδοκιών είναι η έως τώρα αντίδραση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ για τις τουρκικές προβοκάτσιες και παραβάσεις στα Βαρώσια και εν γένει στα Κατεχόμενα, ανήμερα μάλιστα της “επετείου” της εισβολής του 1974.
Η αντίδραση της Κομισιόν ήταν υψηλών τόνων μεν, πλην όμως εκδηλώθηκε σε χαμηλό επίπεδο, καθώς διατυπώθηκε από εκπρόσωπο Τύπου όταν οι δηλώσεις και αποφάσεις εκπορεύονταν από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ.
Κατ επέκταση, στη διπλωματική και πολιτική διάλεκτο, η αντίδραση της ΕΕ δεν “ακούγεται” ούτε στα Κατεχόμενα, ούτε στην Άγκυρα.
Την ίδια στιγμή σφοδρές ήταν οι αντιδράσεις σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο σε Αθήνα και Λευκωσία, οι οποίες όμως χωρίς τη στήριξη της ΕΕ αποδυναμώνονται.
Η αντίδραση-απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν άμεση, μετά την απόφαση των Τουρκοκυπρίων, με τη στήριξη της Τουρκίας να ανοίξουν το 3,5% των Βαρωσίων στα κατεχόμενα. Όμως, το ζήτημα έγκειται στο ότι η αντίδραση προήλθε μόνο από το τεχνοκρατικό τμήμα της ΕΕ το οποίο πολιτικά έχει μικρότερο εκτόπισμα σε σχέση με τα διακυβερνητικά της όργανα. Συνεπώς, δεν αποτελεί ισχυρή πολιτική απάντηση απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Μέχρις ώρας πάντως, η ΕΕ δεν έχει δώσει ψήγματα προς την κατεύθυνση εκδήλωσης εντονότερης αντίδρασης.
Πλέον, το ζήτημα φαίνεται ότι θα κριθεί στα παρασκήνια, όπου η Κύπρος πρωτίστως και δευτερευόντως η Ελλάδα θα πιέσουν για δηλώσεις από αξιωματούχους και ψηφίσματα καταδίκης της τουρκικής συμπεριφοράς.
Πολιτικά, το μείζον θέμα τώρα είναι η συμπερίληψη αυτών των κινήσεων της Τουρκίας στο φάκελο των ευρωτουρκικών σχέσεων, έτσι ώστε να περιοριστεί η προοπτική επαναπροσέγγισης.
Η ανακοίνωση της ΕΕ
Η ανακοίνωση της εκπροσώπου της Κομισιόν, Ναμπίλα Μασράλι:
«Η ΕΕ έχει γνώση των ανακοινώσεων που έγιναν στα Βαρώσια. Η ΕΕ εξακολουθεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις αναφορικά με την εν εξελίξει επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν. Η ΕΕ υπογραμμίζει εκ νέου τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων και απευθύνει έκκληση για πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ, και ιδιαίτερα των ψηφισμάτων 550, 789 και 1251. Η θέση της ΕΕ για το Κυπριακό είναι ξεκάθαρη και επιβεβαιώθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ πρόσφατα κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου».