Η δυναμική γεωπολιτικών ανατροπών που είχε δημιουργηθεί στη Μολδαβία με την εκλογή της φιλοευρωπαίας προέδρου Μάγια Σάντου εμπεδώνεται τώρα, καθώς το ίδιο κόμμα το PAS επικρατεί κα στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Η αλλαγή του πολιτικού σκηνικού στη Μολδαβία και ταυτόχρονα της γεωπολιτικής πραγματικότητας στην ανατολική Ευρώπη, φαίνεται ότι μπαίνει σε ράγες, μετά την ολοκληρωτική επικράτηση του φιλοευρωπαϊκού κόμματος Δράση και Αλληλεγγύη (PAS), της προέδρου της χώρας Μάγια Σάντου και στις βουλευτικές εκλογές.
Οι ανατροπές έχουν όμως και τεράστια ρίσκα. Με δεδομένο ότι τα 2,6 εκατ. πολίτες της Μολβαδίας είναι βαθιά διχασμένοι ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία και με ξεκάθαρη την σιβερένια γροθιά του Βλάντιμιρ Πούτιν στο πολιτικό κατεστημένο, η προοπτική αναταραχών είναι ορατή.
Η νεοεκλεγείσα πρόεδρος της Μολδαβίας, Μάγια Σάντου, πρώην οικονομολόγος της Παγκόσμιςα Τράπεζας έχει στηρίξει την καμπάνια της πάνω στην ανάγκη κάθαρσης και έχει επιτεθεί στον προκάτοχό της Ιγκόρ Ντοντόν, τον οποίο χαρακτηρίζει αχυράνθρωπο του Κρεμλίνου.
Με ανοιχτή και παγωμένη την κατάσταση στην Υπερδνειστερία, ξεκάθαρη δέσμευση της προέδρου για προσέγγιση με την ΕΕ και τη Δύση (NATO), η Ρωσία αναμένεται ότι θα επιδιώξει να εξασφαλίσει πλεονέκτημα.
Οι εκλογές
Το κεντροδεξιό κόμμα Δράση και Αλληλεγγύη (PAS), από το οποίο προέρχεται η Σάντου, έλαβε πάνω από το 44% των ψήφων, έναντι σχεδόν 33% για το Συνασπισμό Σοσιαλιστών και Κομμουνιστών (BESC) του φιλορώσου Ιγκόρ Ντοντόν, μετά την καταμέτρηση άνω του 49% των ψηφοδελτίων.
Όταν έκλεισαν τα εκλογικά τμήματα στις 21:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), το ποσοστό της συμμετοχής υπερέβαινε το 48%.
Μετά τη μεγάλη νίκη της το Νοέμβριο 2020 στις προεδρικές εκλογές με αντίπαλο τον απερχόμενο Ιγκόρ Ντοντόν, η 49χρονη Σάντου ελπίζει τώρα να πάρει τον έλεγχο του κοινοβουλίου ώστε θα θέσει σε εφαρμογή την πολιτική της, που είναι επικεντρωμένη στη μάχη κατά της διαφθοράς και την προσέγγιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το πολιτικό σκηνικό
Είκοσι κόμματα και δύο συνασπισμοί έχουν κατεβάσει υποψηφίους για να μοιραστούν τις 101 έδρες του κοινοβουλίου. Τα μολδαβικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα την αστυνομία, έκαναν λόγο για 242 «πιθανές (εκλογικές) παραβιάσεις», οι περισσότερες λίγο σημαντικές.
Η Σάντου, μία οικονομολόγος που εργαζόταν για την Παγκόσμια Τράπεζα, είναι για πολλούς ψηφοφοόρους η πρώτη πολιτική πρσωπικότητα που φθάνει στην εξουσία «διαφυλάσσοντας μια φήμη εντιμότητας» και όντας «ένα σύμβολο αλλαγών», εξηγεί ο πολιτειολόγος Αλεξέι Τιλμπίρ.
Αφότου ανέλαβε τα προεδρικά καθήκοντας το Δεκέμβριο, δεν έχει μπορέσει πάντως να διορίσει την κυβέρνησή της, καθώς δεν υπάρχει συμφωνία με το κοινοβουλιο, το οποίο ελέγχεται από τον Ιγκόρ Ντοντόν. Κατάφερε τελικά να διαλύσει το κοινοβούλιο τον Απρίλιο.
«Ακόμη και με μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δεν θα είναι εύκολο για την κα Σάντου να πραγματοποιήσει τα μεγαλειώδη σχέδιά της να αλλάξει σε βάθος όλο το κράτος», προειδοποιεί ο αναλυτής Βίκτορ Τσομπάνου. «Θα χρειαστεί εταίρους. Όμως η αντιπολίτευση θα είναι σκληρή», προσθέτει.
Γεωπολιτικές προεκτάσεις
Οι εκλογές οδηγούν σε περιορισμό της επιρροής της Ρωσίας στο Κοινοβούλιο και έτσι η Σάντου αποκτά διευρυμένα περιθώρια κινήσεων. Ακόμα όμως κι έτσι, η Ρωσία διαθέτει άμεσα και έμμεσα τον έλεγχο του κρατικού μηχανισμού.
Η Μάγια Σάντου έχει ήδη εκνευρίσει το Κρεμλίνο λέγοντας ότι θέλει να αντικαταστήσει τη ρωσική φρουρά, που έχει τη βάση της στην Υπερδνειστερία, με παρατηρητές του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ).