Η Τουρκία θα βγει de facto κερδισμένη από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, τουλάχιστον όσον αφορά τα ουσιατικά θέματα. Η Άγκελα Μέρκελ, σε μια προσπάθεια να θέσει τις ευρωτουρκικές σχέσεις σε νέα τροχιά κατάφερε να περάσει τα μείζονα ζητήματα σε χαμηλότερο επίπεδο, αφήνοντας στους ηγέτες τις… διατυπώσεις.
Οι ηγέτες της ΕΕ στο κείμενο συμπερασμάτων δεν θα λάβουν αποφάσεις για την Τουρκία, θα επικυρώσουν όμως ήδη ληφθείσες σε τεχνικό επίπεδο.
Παραδοασιακά το κείμενο συμπερασμάτων συντάσσεται από τις ειδικές συνθέσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ενώ τμήματά του μένουν ανοιχτά για να τα επεξεργαστούν οι ηγέτες. Οι διαφροποιήσεις σπανίως είναι ουσιώδεις, κυρίως είναι πολιτικές έτσι ώστε να ενισχυθεί ή να υποβαθμιστεί κάποιο ζήτημα. Λόγω της πανδημίας, ο τρόπος λήψης αποφάσεων στην ΕΕ άλλαξε. Οι πρέσβεις και οι αντιπροσωπείες απέκτησαν περισσότερες ευθύνες και δυνατότητες καθώς και άμεση πρόσβαση στους ηγέτες. Αυτό σημαίνει ότι οι τεχνοκράτες της ΕΕ έχουν τη δύναμη να κλείνουν υπθέσεις μεταξύ τους, χωρίς αυτές να τίθενται σε επίπεδο ηγετών για αντιπαράθεση.
Επιπλέον 3,5 δισ. για την Τουρκία
Έτσι, η εκταμίευση επιπλέον 3.5 δισ. για την Τουρκία, έως το 2024 για το προσφυγικό, έκλεισε κατά το Συμβούλιο Γενικών Υπποθέσεων. Η απόφαση αυτή ισοδυναμεί με επικαιροποίηση της κοινής Διακήρυξης ΕΕ – Τουρκίας του 2016. Η Τουρκία ήδη εξασφάλισε την ανοχή της ΕΕ για την παραμονή του στρατού της στη Λιβύη. Επίσης, στο κείμενο συμπερασμάτων περιλαμβάνεται -μέχρι τώρα- και μια πρώτη κατεύθυνση για την έναρξη της διαδικασίας επικαιροποίησης της Τελεωνειακής Ένωσης ΕΕ – Τουρκίας.
Χαλινάρι στις… διατυπώσεις
Το μέτωπο που έχει σχηματιστεί και επιχειρεί να χαλανγωγήσει τη γερμανική δυναμική για την complete make over των ευρωτουρκικών σχέσεων αποτελεί από τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Αυστρία. Οι φυσικοί σύμμαχοι του Κυριάκου Μητσοτάκη από το ΕΛΚ, όμως είναι αποστασιοποιημένοι και περιστρέφονται πολύ κοντά στον γερμανικό άξονα.
Αυτό σημαίνει ότι, η προσπάθεια του Νίκου Δένδια να συνδέσει την πρόοδο σε συγκεκριμένα κεφάλαια των ευρωοτουρκικών σχέσεων και τα ελληνοτουρκικά με την πρόοδο στη θετική ατζέντα θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Πιθανότερο είναι να συμπεριληφθούν στα συμπεράσματα δατυπώσεις που θα απορρίπτουν την τουρκική θέση για την αλλαγή βάσης στην επίλυση του Κυπριακού. Όσον αφορά γενικότερα την ανατολική Μεσόγειο, τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής εμφορούνται από ευχολόγια και καλές προθέσεις.
Kick the can down the road
Οι Ευρωπαίοι αποφεύγουν -σε αυτή τη φάση- να βάλουν τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, επιθυμούν όμως να υπάρξει κινητικότητα στις σχέσεις με την Τουρκία. Όπερ σημαίνει ότι είναι διατεθειμένοι να παραβλέψουν την τουρκική προκλητικότητα χαρακτηρίζοντάς τη -ούτε λίγο, ούτε πολύ- ως “ίδιον του χαρακτήρα” και του μεσογειακού ταμπεραμέντου.
Ο Μακρόν, ως μεγαλύτερος παράγοντας του απέναντι μετώπου, άνοιξε εκ νέου δίαυλο με τον Ταγίπ ερντογάν και τώρα δεν έχει λόγο για νέες προστριβές, ως εκ τούτου αναμένεται να πιέσει αλλά όχι για να σπάσει τη συμφωνία και ενοχλήσει τον Ταγίπ Ερντογάν, αλλά τόσο όσο χρειάζεται για να μην απογοητεύσουν τους συμμάχους και… πελάτες τους.
