Ανακατατάξεις στη λίστα αμυντικών δαπανών των χωρών-μελών του NATO παρατηρήθηκαν το 2020, για λόγους που συνδέονται πάντα με την ασφάλεια και τις γεωπολιτικές ισορροπίες και επιδιώξεις, αλλά ολοένα και περισσότερο ως απόρροια της ευρύτερης οικονομικής κατάστασης και των πολιτικών που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις.
Η λίστα με τις αμυντικές δαπάνες των χωρών του NATO δημοσιεύεται παραδοσιακά πριν από την ετήσια Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας. Η λίστα αποτελεί παραδοσιακά στοιχείο ενδιαφέροντος για τα media, καθώς καταδεικνύει τις τάσεις και τη δυναμική της αμυντικής βιομηχανίας.
Καθώς ο Μπάιντεν επιχειρεί να επουλώσει τις πληγές που δημιούργησαν Τραμπ και Ερντογάν στον οργανισμό του Βορειατλαντικού Συμφώνου, οι αμυντικές δαπάνες και ο προσανατολισμός τους αναδεικνύοντας σε μείζον ζήτημα. Υπ αυτό το πρίσμα, δαπάνες όπως αυτές της τουρκίας για τους S-400 υπολογίζονται μεν, όχι όμως θετικά δε.
Στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, ο Τραμπ επέκρινε ορισμένα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ επειδή δεν πληρούσαν το όριο δαπανών του 2% του ΑΕΠ που συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής του 2014 στην Ουαλία. Ο Τραμπ τότε επέκρινε σφόδρα τη Γερμανία, διατάσσοντας την απόσυρση 12.000 αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα, μια απόφαση που αργότερα αντέστρεψε ο Μπάιντεν. Ωστόσο, οι απειλές του, σε συνδυασμό με την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών τόσο στη Ρωσία όσο και στην Κίνα, ανάγκασαν πολλές χώρες να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες πάνω από το όριο του 2%.
Η λίστα δε λέει όλη την αλήθεια
Οι μετρήσεις αυτές, όμως, δεν είναι ακριβείς, καθώς το 2020 το παγκόσμιο ΑΕΠ μειώθηκε σημαντικά εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης του κορονοϊού. Οι αμυντικές δαπάνες όμως δεν ακολούθησαν την τάση αυτή. Έτσι, στην πραγματικότητα η σύγκριση σε όρους ΑΕΠ είναι ανεπίκαιρη και παραπλανητική.
Ακριβέστερα συμεπεράσματα μπορούν να εξαχθούν μόνο με την εξέταση της συγκριτικής εξέλιξης των αμυντικών δαπανών των χωρών σε απόλυτες τιμές, την τελευταία 5ετία. Επίσης, ακόμα πιο σαφή και αποκαλυπτικά είναι τα συμπεράσματα στις ειδικές λίστες, όπου διαπστώνεται πόσα από τα κεφάλαια κατευθύνονται σε αγορά εξοπλισμού, συντήρηση και επιχειρησιακή ετοιμότητα και πόσα σε πάγιες δαπάνες.
Η Γερμανία αύξησε επίσης τις δαπάνες της. Το Βερολίνο ξόδεψε το 1,2% του ΑΕΠ του για την άμυνα το 2018 και τώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο να ξοδέψει 1,5%, ή 65 δισεκατομμύρια δολάρια, το 2021, το τρίτο υψηλότερο συνολικό ποσό δαπανών σε όλη τη συμμαχία.
Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν -μακράν- τις μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες, με εκτιμώμενη δαπάνη 811 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις κάρτες για το 2021 ή 3,5% του ΑΕΠ. Το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να δαπανήσει περίπου 73 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021, ή 2,29% του ΑΕΠ του, τοποθετώντας το δεύτερο.
Στο άλλο άκρο βρίσκεται το Λουξεμβούργο με αμυντικές δαπάνες που αναλογούν μετά βίας στο 0,57% ή 474 εκατομμύρια δολάρια.
