Βήμα στην κατεύθυνση της ομαλοποίησης των σχέσεων ΗΠΑ – Ρωσίας αποδεικνύεται η Σύνοδος Κορυφής στη Γενεύη, καθώς συμφωνήθηκε ως πρώτο βήμα η αμοιβαία επανατοποθέτηση πρέσβεων σε Ουάσιγκτον και Μόσχα. Οι δύο ηγέτες κράτησαν κλειστά -εν πολλοίς- τα χαρτιά τους για τα κρίσιμα θέματα μετά τη συνάντηση. Οι αναλύσεις των επομένων ημερών αναμένεται να ρίξουν φως σε διάφορες πτυχές των επαφών.
Περί τις 2,5 ώρες διήρκεσε η πρώτη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν με τον Ρώσο ομόλογό του Βλάντιμιρ Πούτιν που διεξήχθη σε ουδέτερο έδαφος στη Γενεύη, στην Ελβετία. Η Σύνοδος Κορυφής ΗΠΑ – Ρωσίας δεν φαίνεται να παρήγαγε ουσιαστικά αποτελέσματα, αποτελεί όμως -όπως όλα δείχνουν- το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της ομαλοποίησης των πολιτικών και επανέναρξης των διπλωματικών σχέσεων.
Οι διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων των δύο χωρών στη Γενεύη της Ελβετίας ολοκληρώθηκαν στις 17.05, τοπική ώρα (18.05 ώρα Ελλάδας), ανέφερε ένα στέλεχος του Λευκού Οίκου.
Μετά τη συνάντηση ο Βλάντιμιρ Πούτιν επέμεινε στην πάγια θέση ότι η Ρωσία δεν έχει σχέση, ούτε ευθύνεται για τις κυβερνοεπιθέσεις. Ο Τζο Μπάιντεν είχε ξεκαθαρίσει ότι στο πλαίσιο της συνάντησης θα έθετε ζήτημα προσδιορισμού κοινώς αποδεκτού ορίου κυβερνοεπιθέσεων σε υποδομές σε καιρό ειρήνης.
Συγκλήσεις και παρεμβάσεις
Ο Βλάντιμιρ Πούτιν ανακοίνωσε τη συμφωνία αποστολής πρέσβεων, ενώ ο Τζο Μπάντεν ξεκαθάρισε ότι δεν έχει ατζέντα κατά της Ρωσίας.
Σε αναφορές σχολιαστών επισημάνθηκε το body language του Τζο Μπάιντεν κατά τις δηλώσεις. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ είχε βγάλει το σακάκι του, κρατούσε στο χέρι τα γυαλιά ηλίου και το ντοσιέ με τις σημειώσεις του. Ο Μπάιντεν εμφανίστηκε αυθόρμητος, χωρίς κείμενο και απαντούσε σε ερωτήσεις ακόμα και ενώ αποχωρούσε.
Εκ των προτέρων η ΕΕ είχε τοποθετηθεί επισημαίνοντας ότι οι σχέσεις της με τη Ρωσία απέχουν από την ομαλοποίηση, ενώ η Ουκρανία είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν σκοπεύει να αποδεχθεί κανένα αποτέλεσμα από τις επαφές ΗΠΑ – Ρωσίας.
Σύμφωνα με τον Βλάντιμιρ Πούτιν υπήρξε κατ αρχήν συμφωνία για την έναρξη διαβουλεύσεων για την κυβερνοασφάλεια, ζήτημα που είχε προαναγγείλει ότι θα θέσει ο Τζο Μπάιντεν.
Τα θέματα, στο μεγαλύτερο μέρος τους, είχε προσυμφωνηθεί, ενώ η ατζέντα και τα κεφάλαια είχαν σκιαγραφηθεί από τους υπουργούς Εξωτερικών και τεχνικά κλιμάκια που προετοίμασαν τη Σύνοδο Κορυφής.
Οι δύο πλευρές, επίσης, οριοθέτησαν πολλές από τις διαφωνίες τους. Μια απ αυτές έχει να κάνει με τα “διπλά στάνταρντ” όπως αποκαλούν οι Ρώσοι την ατζέντα για ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι δηλώσεις Μπάιντεν
Ο Μπάιντεν έκανε ξεχωριστή αναφορά στα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην υπόθεση Ναβάλνι, την οποία ανήγαγε μάλιστα σε ζήτημα πυρήνα.
Πώς μπορώ να είμαι πρόεδρος των ΗΠΑ και να μην μιλάω για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Του το είπα και θα του το ξαναπώ. Δεν είναι θέμα Ρωσίας ή όποιας χώρας”
είπε, μεταξύ άλλων ο Τζο Μπάιντεν και συνέχισε επισημαίνοντας ότι:
“Η ευθύνη μου ως Πρόεδρος των ΗΠΑ είναι να προστατεύω τον αμερικανικό λαό, να ορθώνομαι για τα δικαιώματα όλων των λαών για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι στο DNA του λαού μας”
Στο ίδιο πλαίσιο ο Μπάιντεν έθεσε και τα ζητήματα ελευθερίας του Τύπου και του λόγου.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ωστόσο, απέφυγε στις δηλώσεις του να αναφερθεί στην ταμπακιέρα, που δεν είναι άλλη από τα ζητήματα περιφερειακής ασφάλειας, ήτοι τον ρόλο των μεγάλων παιχτών στα θέατρα επιχειρήσεων στην ανατολική Ευρώπη, τη MENA, τους ανοιχτούς ουρανούς και θάλασσες, τον ρόλο της Κίνας και την
Video: Οι δηλώσεις Μπάιντεν
Οι δηλώσεις του Πούτιν
Ο Ρώσος πρόεδρος μίλησε στους δημοσιογράφους κατ ιδίαν και αναφέρθηκε στη συνάντηση ως παραγωγική και εποικοδομητική. Το ρωσικό πρακτορείο IFAX, επικαλούμενο μια πηγή σε μια από τις αντιπροσωπείες, μετέδωσε ότι οι συνομιλίες των δύο ηγετών ήταν αρκετά επιτυχημένες.
«Σε ό,τι αφορά την επιστροφή των πρέσβεων στους τόπους εργασίας τους, την επιστροφή του Αμερικανού πρέσβη στη Μόσχα και του πρέσβη μας στην Ουάσινγκτον, συμφωνήσαμε ότι αυτό το ζήτημα έχει επιλυθεί, θα επιστρέψουν στα καθήκοντά τους, ενώ όσον αφορά στο χρονοδιάγραμμα -σήμερα ή αύριο- είναι ένα καθαρά τεχνικό θέμα. Συμφωνήσαμε ότι το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ θα διεξάγουν διαβουλεύσεις για όλο το εύρος των ζητημάτων της διπλωματικής συνεργασίας»
ανέφερε ο Πούτιν.
Όπως έγινε γνωστό, από πλευρά του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, ο Ανατόλι Αντόνοφ αναμένεται να επιστρέψει στην Ουάσινγκτον μέχρι το τέλος του Ιουνίου.
Εν τω μεταξύ, σε ερώτηση για το ενδεχόμενο ανταλλαγής κρατουμένων – ζήτημα που όπως είχε γίνει γνωστό, βρισκόταν στο «τραπέζι» της συνάντησης – ο Πούτιν επεσήμανε ότι η Ρωσία και οι ΗΠΑ μπορούν να καταλήξουν σε συμβιβασμό για το συγκεκριμένο θέμα.
«Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ θα εργαστούν επ’αυτού» συμπλήρωσε.
«Θεωρώ ότι δεν υπήρχε καμία έχθρα. Αντιθέτως (…), και οι δύο πλευρές επέδειξαν την προθυμία για αλληλοκατανόηση, με σκοπό να βρεθούν τρόποι να έλθουν οι θέσεις μας πιο κοντά, από κοινού. Οι συζητήσεις μας ήταν αρκετά εποικοδομητικές»
είπε ο Πούτιν, μεταξύ άλλων ο Βλάντιμιρ Πούτιν.
Πούτιν για Μπάιντεν: Έμπειρος και ικανός
Σε ό,τι αφορά, τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, έκανε λόγο για έναν «έμπειρο» και «ικανό» ηγέτη.
«Προσωπικά, πείστηκα ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι ένα πολύ έμπειρο άτομο. Ήταν προφανές. Μιλήσαμε τετ α τετ για σχεδόν δύο ώρες. Δεν είναι όλοι οι ηγέτες ικανοί να έχουν μία συζήτηση τετ α τετ κατ’αυτόν τον τρόπο»
σημείωσε.
Ο Ρώσος πρόεδρος ερωτήθηκε, εν τω μεταξύ, και σχετικά με τα «σκληρά σχόλια» που είχε κάνει για το πρόσωπό του ο Τζο Μπάιντεν, δηλώνοντας ικανοποιημένος από την εξήγηση που τού έδωσε αργότερα ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Όλοι γνωρίζουμε αυτά τα σχόλια. Μετά από αυτό, ο πρόεδρος Μπάιντεν μού τηλεφώνησε. Το συζητήσαμε. Ικανοποιήθηκα από την εξήγησή του. Μού πρότεινε να συναντηθούμε, ήταν δική του πρωτοβουλία, και συναντηθήκαμε»
ανέφερε.
Video: Οι δηλώσεις του Βλάντιμιρ Πούτιν
Η διάρθρωση των συναντήσεων
Αρχικά υπήρξε το τετ α τετ των δύο ηγετών, μόνο με την παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, Άντονι Μπλίνκεν και Σεργκέι Λαβρόφ.
Όπως έγινε γνωστό, η συνάντηση αυτή είχε διάρκεια 93 λεπτών. Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα, οι δύο ηγέτες είχαν νέο γύρο επαφών, αυτή τη φορά με διευρυμένη σύνθεση.
Ο δεύτερος κύκλος είχε διάρκεια 60 λεπτών και οι δύο άνδρες είχαν ακουστικά με αυτόματη μετάφραση στα αυτιά τους, ενώ στον πρώτο γύρο των συζητήσεων είχαν διερμηνείς στην αίθουσα.
Η συνάντηση υπό διευρυμένη σύνθεση ξεκίνησε στην Κίτρινη αίθουσα της Βίλας Λα Γκρανζ με τη συμμετοχή των αντιπροσωπειών.
Από ρωσική πλευράς συμμετείχαν ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και ο αναπληρωτής του Σεργκέι Ριαμπκόφ, ο εκπρόσωπος τύπου του Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, ο σύμβουλος του Ρώσου προέδρου Γιούρι Ουσακόφ και ο αρχηγός του Γενικού επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων και πρώτος αναπληρωτής του υπουργού Αμύνης στρατηγός Βαλέρι Γκεράσιμοφ.
Επίσης για τις συνομιλίες με θέμα τα περιφερειακά ζητήματα, που αφορούσαν την Ουκρανία και την Συρία, είχαν προσκληθεί αντίστοιχα στην συνάντηση κορυφής ο αναπληρωτής της διοίκησης της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Κόζακ και ο ειδικός απεσταλμένος του Ρώσου προέδρου για τη διευθέτηση της συριακής κρίσης Αλεξάντρ Λαβρέντιεφ.
Στη σύνθεση της αμερικανικής αντιπροσωπείας σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο CNN συμμετείχαν ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, ο σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου επί θεμάτων εθνικής ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν, ο διευθυντής αρμόδιος για θέματα Ρωσίας και Κεντρικής Ασίας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας παρά το Λευκώ Οίκω Έρικ Γκριν, καθώς και η υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδια για πολιτικές υποθέσεις Βικτόρια Νούλαντ.
Επίσης στη συνάντηση κορυφής παρευρίσκοντο και οι πρέσβεις των δύο χωρών Ανατόλι Αντόνοφ και Τζον Σάλιβαν.
