Πολλά και αρκετά ακατάληπτα μηνύματα στέλνει η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρωθυπουργό της ημιαυτόνομης περιοχής του Ιρακινού Κουρδιστάν. Η επίσκεψη, που έχει υψηλή σημειολογική αξία, έχει σίγουρα πολιτικές και διπλωματικές προεκτάσεις που δεν είναι πάντα αντιληπτές δια γυμνού οφθαλμού.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκη συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό της Περιφέρειας του Ιρακινού Κουρδιστάν, Masrour Masoud Barzani, ανακοίνωσε το Μέγαρο Μαξίμου. Ο Μπαρζανί επισκέπτεται για πρώτη φορά την Αθήνα, σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Μπαρζανί έρχεται λίγο προν τη σύνοδο Κορυφής του NATO και της ΕΕ. Την ίδια στιγμή πολυμελής και υψηλόβαθμη τουρκική αντιπροσωπεία πραγματοποιεί επαφές στη Λιβύη και για τη Λιβύη με Ευρωπαίους και άλλους παράγοντες με συμφέροντα και επιρροή στην περιοχή.
Ο οργασμός διπλωματικών και πολιτικών διεργασιών που παρατηρείται δεν είναι ακίνδυνος. Αθήνα και Άγκυρα εκτός από το παραδοσιακό lobbying επιδίδονται και σε κινήσεις που αναζωπυρώνουν περιφερειακούς γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι φήμες για ΑΟΖ Τουρκίας – Παλαιστίνης, οι κινήσεις της Ελλάδας στην “πίσω αυλή” της Τουρκίας και της Άγκυρας στα Βαλκάνια.
Η Άγκυρα διαμηνύει τον εκνευρισμό και την ένταση που παράγεται στο εσωτερικό με διαδικασίες εξαγωγής της στις διμερείς σχέσεις. Αυτές οι εξάρσεις της τουρκικής προκλητικότητας ενίοτε ενισχύουν τα επιχειρήματα της Αθήνας. Όταν όμως όλα εξελίσσονται σε πυκνό πολιτικό χρόνο και υπό την πίεση εξωτερικών παραγόντων, η σημασία των γεγονότων αυτών υποβαθμίζεται.
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Μπαρζανί
Επίσης, κατά τη διάρκεια της συνάντησης εξετάστηκαν οι προοπτικές που διανοίγονται στη συνεργασία, με επίκεντρο τον οικονομικό και πολιτιστικό τομέα. Εκφράστηκε δε ετοιμότητα για συγκεκριμένα βήματα που θα οδηγήσουν στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων.
Καταγράφηκε, επίσης, ανταλλαγή απόψεων για σειρά θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος που απασχολούν την περιοχή μας και υπήρξε κοινή διαπίστωση πως ασφάλεια και σταθερότητα στον ευρύτερο χώρο αποτελούν κοινό στόχο και προϋποθέτουν σεβασμό των κανόνων του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας.
Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια, Κώστας Φραγκογιάννης, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Θάνος Ντόκος και η Διευθύντρια του Διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Ελένη Σουρανή.
Φταίει ο… Μπάιντεν
Εν μέρει, χώρο γα την εκδήλωση τέτοιων πρωτοβουλιών δίνει η στροφή 180 μοιρών στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, που επιχειρεί ο Τζο Μπάιντεν και οι παράλληλες και πολυεπίπεδες παρεμβάσεις ΗΠΑ και ΕΕ για την ανάσχεση της Ρωσίας και της Κίνας. Η πίεση που ασκείται σε Αθήνα, Άγκυρα και Λευκωσία για την επίτευξη παραγωγικού διαλόγου, μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και ασταθές περιβάλλον, ενισχύει το ρίσκο που απορρέει από τις συζητήσεις.
Η πάγια τουρκική πολιτική παραγωγής τετελεσμένων και η έλλειψη επαρκώς ερεισμάτων που θα μπορούσε να αξιοποιήσει η Ελλάδα για να ανασχέσει στα διεθνή φόρα την τουρκική προκλητικότητα, συνδιαμορφώνουν ένα εξόχως εύφλεκτο πλαίσιο. Η προφανής αδυναμία της Αθήνας να χαλιναγωγήσει μέσω των υφιστάμενων δικλείδων ασφαλεάιας της ΕΕ και του NATO την Τουρκία, αναγκάζουν ην ελληνική κυβέρνηση να κινηθεί out of the box.
Η πολιτική συμμαχιών με ανταγωνιστές ή επιβουλείς της θέσης και εδαφικής ακεραιότητας της Τουρκίας -όπως αντιλαμβάνεται η Άγκυρα τη Σαουδική Αραβία και τους Κούρδους-, αποτελούν κινήσεις της Ελλάδας που παράγουν μεν εκνευρισμό στην Άγκυρα, είναι όμως δύσκολο να ενισχύσουν άμεσα το γεωπολιτικό στίγμα της Ελλάδας και τα ερείσματά της στα φόρα που καλείται να συζητήσει με την Τουρκία.