Το σκάνδαλο κατασκοπείας των ΗΠΑ έναντι Ευρωπαίων ηγετών αναβιώνει δημοσιογραφική έρευνα πολλών ευρωπαϊκών ερευνητικών μέσων που δημοσιεύθηκε την Κυριακή και αναπαράγεται ήδη από το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων, τη DW. Σύμφωνα με τα νέα στοιχεία, η δανέζικη υπηρεσία πληροφοριών συνεργαζόταν ενεργά με την NSA για την παρακολούθηση σειράς Ευρωπαίων ηγετών, πολιτικών και αξιωματούχων, ακόμα και Δανών!
Τέτοιες υποθέσεις αυξάνουν το πολιτικό και γεωπολιτικό ρίσκο. Καθιστώντας σαφές ότι μια σειρά από σταθερές τίθενται σε επαναδιαπραγμάτευση, οι αγορές και οι επενδυτές είναι αναγκασμένοι να αναγνωρίσουν το ενδεχόμενο λήψης εκατέροθεν πολιτικών αποφάσεων που δεν είναι εξ αρχής σε αρμονία, αλλά μπορεί να προκαλούν και να οδηγούν σε νέες διαπραγματεύσεις.
Η εμπλοκή της Δανίας θα μπορούσε να αποτελεί μήνυμα για τη συσπείρωση της ΕΕ. Το “δραστικό βεληνεκές” τέτοιων μηνυμάτων -συνήθως- δεν περιορίζεται στη χώρα αναφοράς, αλλά καλύπτει και άλλες που είναι ενδεχομένως ευεπίφορες σε σχεδιασμούς που δεν εξυπηρετούν την ΕΕ ή τους ισχυρούς της.
Το σκάνδαλο
Πρόκειται για σκάνδαλο που αποκαλύφθηκε αρχικά το 2012-13 και το οποίο έπληξε τις διατλαντικές σχέσεις. Η Γερμανία αποφάσισε να παγώσει τη διερεύνηση της υπόθεσης, αφού και η Άγκελα Μέρκελ κατέθεσε στην αρμόδια επιτροπή το 2017. Τώρα, η αναθέρμανση του ζητήματος με νέα στοιχεία για την εμπλοκή της Δανίας, έρχεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τον επανακαθορισμό των σχέσεων των σχέσεων ΗΠΑ – ΕΕ και του NATO με τη Ρωσία.
Η αναδημοσίευση μάλιστα του θέματος από τη Deutsche Welle προσδίδει νέα δυναμική και στέλνει μηνύματα στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, δεδομένου ότι με τους δημοσιογράφους – ερευνητές συνεργάστηκε και ο Γερμανός πρόεδρος Βάλτερ Στάινμάγερ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η υπηρεσία πληροφοριών της Δανίας συνέβαλλε ενεργά σε επιχειρήσεις παρακολούθησης της NSA κατά των ηγετών της Σουηδίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας. Η ίδια υπηρεσία παρέδωσε στην NSA και στοιχεία για τους υπουργούς Εξωτερικών και Οικονομικών της Δανίας!
Οι κρίσιμες… ερωτήσεις
Σε αυτή τη φάση δεν είναι σαφής η έκταση που μπορεί να προσλάβει το θέμα. Είναι όμως προφανές ότι η επαναφορά του τη στιγμή που τις ΗΠΑ κυβερνά ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος επιχειρεί να επιβάλει νέα ατζέντα, δεν είναι τυχαία.
Η Γερμανία, όπως και η Γαλλία, διέρχονται ταραγμένους πολιτικά καιρούς και οδηγούνται σε εκλογές… Η ΕΕ φαίνεται να έχει βάλει στο ψυγείο το project του Ευρωστρατού και μαζί μια σειρά από άλλες μικρότερες δράσεις σε επίπεδο συλλογής και ανάλυσης πληροφοριών.
Η διοίκηση Μπάιντεν, από την άλλη πλευρά, έδειξε με ιδιαίτερη θέρμη τη στρατηγική επαναπροσέγγισης με χώρες της ΕΕ, σε διμερές επίπεδο, πριν από την επανεξέταση των σχέσεων με την ΕΕ και με τις μεγάλες χώρες. Έτσι, επιδιώκει να επανακτήσει ερείσματα και να οικοδομήσει μέτωπο, πριν ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τους ισχυρούς της Ένωσης.
Υπ αυτό το πρίσμα, η αναθέρμανση και ο εμπλουτισμός του σκανδάλου παρακολουθήσεων με τη δημοσιοποίηση στοιχείων που προφανώς διέθεταν οι υπηρεσίες πληροφοριών, δεν είχαν όμως φτάσει τότε στον Τύπο, θα μπορούσε να αποτελεί μια καλά σχεδιασμένη κίνηση στην ευρύτερη σκακιέρα των σχέσεων ΕΕ, Γερμανίας και Γαλλίας με τις ΗΠΑ.
Σε αυτή τη φάση, τα ανοιχτά διμερή και πολυμερή ζητήματα είναι πολλά. Από τον αγωγό Nord Stream 2, την Αρκτική, την Ουκρανία, τη Μολδαβία, ακόμα και την Τουρκία. Σε τέτοιες διαπραγματεύσεις τίθεται πάνται και το ζήτημα των σχέσεων με την Κίνα και της ανάσχεσης του κινεζικού οικονομικού ιμπεριαλισμού. Επίσης, επι τάπητος αναμένεται να τεθούν εκ νέου και οι μεγάλες εμπορικές συμφωνίες.