Ο Επίτροπος Διεύρυνσης ολοκλήρωσε την επίσκεψή του στη Βόρεια Μακεδονία και επέστρεψε στις Βρυξέλλες, ενώ ο Ζόραν Ζάεφ θα έρθει στην Αθήνα.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας επισκέπτεται την Αθήνα ως προσκεκλημένος ομιλητής στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Στο περιθώριο του συνεδρίου ο Ζόραν Ζάεφ θα γίνει δεκτός τόσο από τον Κυριάκο Μητσοτάκη όσο και από την πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Μέχρι σήμερα, όμως, ο Ζάεφ δεν έχει δεχθεί επίσημη πρόσκληση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επισκεφθεί την Ελλάδα. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι κατά τη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό δεν θα πραγματοποιηθούν κοινές δηλώσεις.
Το περιβάλλον στα Βαλκάνια παραμένει ρευστό. Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία βιώνουν πολιτική αστάθεια ως απόρροια μιας σειράς παραγόντων που μεταβάλλονται δυναμικά και δεν επιτρέπουν την σταθεροποίηση.
Η Ευρώπη έχει “ψυχολογικά” προβλήματα
Από τη μια η Ευρώπη παραμένει διαιρεμένη σχετικά με τη διαδικασία διεύρυνσης, με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπη να επιχειρούν να αποτρέψουν τη διεύρυνση με φτωχότερες χώρες και με πολιτικές δυνάμεις που δεν συμμερίζονται τις ίδιες θέσεις. Ταυτόχρονα, στα Βαλκάνια βρίσκεται σε εξέλιξη αντιπαράθεση για τις σφαίρες επιρροής. Εκτός από τους παραδοσιακούς παίχτες ΗΠΑ και Ρωσία, τώρα ρόλο έχουν αποκτήσει η Κίνα και η Τουρκία. Η ΕΕ, που αποτελεί το φυσικό και μεγαλύτερο εταίρο των χωρών στα Δυτικά Βαλκάνια φαίνεται απρόθυμη να παίξει το ρόλο της.
Η Βουλγαρία εκβιάζει τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ η ελληνική κυβέρνηση κρύβεται σταθερά και αποφεύγει να αναλάβει ηγετικό ρόλο φοβούμενη το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό. Ταυτόχρονα, η Γαλλία επιχειρώντας να αναδειχθεί σε μείζον εκφραστή των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης βάζει φρένο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Έτσι, δημιουργείται δυσαρέσκεια απέναντι στην ΕΕ και αρνητικό κλίμα το οποίο σπεύδουν να εκμεταλλευτούν άλλοι παράγοντες.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι παρά την δεύτερη επίσκεψη του Ζόραν Ζάεφ στην Ελλάδα και τις συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό και την πρόεδρο της Δημοκρατίας που είναι προγραμματισμένες για τις 13 Μαΐου, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας δεν θα πραγματοποιήσει κοινές δηλώσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι προφανές ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να αποφύγει να αποκαλέσει επισήμως τον Βορειομακεδόνα ηγέτη με την εθνικότητα του και να αναγνωρίσει τα ευεργετήματα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Τέτοιες πρακτικές όμως υπονομεύουν το ρόλο και το γεωπολιτικό αποτύπωμα της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή καθώς και την αξιοπιστία της ελληνικής κυβέρνησης ως φορέα.
Η κατάσταση στα Βαλκάνια
Από τις 6 χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που επιδιώκουν ένταξη στην ΕΕ τώρα, μόνο δύο, η Σερβία και το Μαυροβούνιο διεξάγουν συνομιλίες ένταξης.
Η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία είναι υποψήφιες χώρες και περιμένουν την έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη υπέβαλε ήδη την αίτησή της και το Κοσσυφοπέδιο είναι ακόμη πιο κάτω.
Ο Επίτροπος διεύρυνσης της ΕΕ επέμεινε επίσης ότι οι ενταξιακές συνομιλίες της Αλβανίας θα μπορούσαν να ξεκινήσουν νωρίτερα από τη Βόρεια Μακεδονία – εάν οι φιλοδοξίες των Σκοπίων μπλοκαριστούν από το βέτο της Βουλγαρίας.
Αυτή η ιδέα απορρίπτεται από τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες.
«Περιμένουμε από την ΕΕ ως σύνολο, και τα 27 κράτη μέλη, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να είναι συνεπείς με όσα μας υποσχέθηκαν. Αυτό ήταν – εσείς φέρτε αποτελέσματα -και εμείς θα ανταποκριθούμε. Εμείς κάναμε αυτά που έπρεπε και στο διπλάσιο. Και περιμένουμε η Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει αυτό που πρέπει. Έχοντας κατά νου ότι ανοίγουμε συζητήσεις για οποιοδήποτε θέμα είναι διαπραγματεύσιμο για όλους. Αλλά ζητήματα όπως η ταυτότητα, οι γλώσσες δεν συζητούνται ποτέ σε κανένα στάδιο της διεύρυνσης της ΕΕ»
δήλωσε ο Ζόραν Ζάεφ στο Euronews.
Ταυτόχρονα τόνισε ότι
«η μακεδονική γλώσσα και ταυτότητα δεν είναι διαπραγματεύσιμες και ότι όλες οι προσπάθειες να τεθεί κάτι τέτοιο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα απορριφθεί από την πλευρά της Β. Μακεδονίας δήλωσε.».
Αξίζει να σημειωθεί ότι Σόφια και Σκοπία έχουν ισχυρή αντιπαράθεση για τις έννοιες «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα.