Να αγοράσει χρόνο, χωρίς όμως χρήμα και με την ελπίδα να βρεθούν πολιτικές λύσεις πέτυχε η διοίκηση της Attica Bank. Καθώς η Attica Bank αντιμετωπίζει πολλαπλά κεφαλαιακά και ταμειακά προβλήματα διοίκηση, βασικοί μέτοχοι, κυβέρνηση και Τράπεζα της Ελλάδας αναζητούν λύσεις που θα διασφαλίζουν μέρος της επενδεδυμένης περιουσίας των Ασφαλιστικών Ταμείων.
Παρά την καθυστέρηση στη δημοσίευση των οικονομικών καταστάσεων του 2020, που ανάγκασε την ΕΧΑΕ να θέσει τη μετοχή της Attica Bank εκτός διαπραγμάτευσης, εν τέλει βρέθηκε η “χρυσή τομή” αποδίδοντας στους… ορκωτούς ελεγκτές της KPMG το πρόβλημα, με αποτέλεσμα η τράπεζα να μην χρεωθεί την εκπρόθεσμη ανακοίνωση στοιχείων που αποτελεί παράβαση.
Αυτό, όμως είναι το μικρότερο πρόβλημα με το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπη η διοίκηση της Attica Bank. Η διοίκηση της Τράπεζας καλείται κάθε τρίμηνο να λύσει μια εξαιρετικά δύσκολη εξίσωση, αυτή της επάρκειας κεφαλαίων. Η περίοδος αυτή είναι ευνοϊκή, καθώς η ΕΚΤ και κατ επέκταση η ΤτΕ, έχουν κατεβάσει τον πήχη τόσο για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (CET, TCR) όσο και για την ταμειακή ευχέρεια (LCR).
Τα προβλήματα της εξυγίανσης
Παράλληλα, καθώς η Attica Bank συνεχίζει την εκκαθάριση του ισολογισμού της μαζί με τη ραγδαία συρρίκνωση του δικτύου καταστημάτων της, η τράπεζα δεν μπορεί πλέον να παράξει εσωτερικό κεφάλαιο. Έτσι, ενώ διατηρεί υψηλές καταθέσεις, που υπερβαίνουν τα 2 δισ., στην πραγματικότητα το κόστος που επωμίζεται τόσο αυτόνομα, όσο και σε σύγκριση με τα έσοδα είναι δυσβάσταχτο.
Η διοίκηση υπέβαλε και έλαβε έγκριση, προσφάτως, για το capital action plan. Ωστόσο, τα σενάρια αυτόνομης επιβίωσης της Attica Bank παραβλέπουν σημαντικούς παράγοντες, υπονομεύοντας έτσι την αξιοπιστία της. Η Attica Bank αν και απολαμβάνει αυξημένο βαθμό εποπτικής ευελιξίας, εν τούτοις δεν εκμεταλλεύτηκε τα περιθώρια αυτά για να παράξει επιπλέον έσοδα. Ο χαμηλός βαθμός ψηφιοποίησης των καθημερινών λειτουργιών της, η έλλειψη αποτελεσματικής, κεντρικής καταγραφής και διαχείρισης ρίσκου και η απουσία καταρτισμένου προσωπικού που θα μπορούσε να εξερευνήσει νέες αγορές και να προσφέρει διεξόδους, οδηγούν την τράπεζα σε αναπόδραστα αδιέξοδα.
Μέτοχοι και… μάγοι
Σε αυτή τη φάση, ΤΣΜΕΔΕ και ΕΦΚΑ ελέγχουν συνδυαστικά το 74,66%, ενώ συνολικά φορείς της γενικής κυβέρνησης ελέγχουν έως και το 80% του μετοχικού κεφαλαίου. Όπερ σημαίνει ότι η λήψη αποφάσεων για το μέλλον της Attica Bank αποτελεί αντικείμενο διαβούλευσης μεταξύ του αρμόδιου υφυπουργού Οικονομικών, Γιώργου Ζαββού, του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, καθώς και των Χρήστου Σταϊκούρα και Αλέξη Πατέλη. Οι πιέσεις που ασκούνται από τα Ταμεία και τους παραταξιακούς συνδικαλιστικούς φορείς είναι μεγάλες.
Οι αποφάσεις, πάντως, φαίνεται ότι θα ληφθούν από τον Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος ως επόπτης μπορεί ανά πάσα στιγμή να εντείνει την πίεση. Ο ίδιος ενέκρινε το capital action plan, το οποίο όντας τριετούς διάρκειας εξασφαλίζει χρόνο για την Attica Bank έως το 2023.
Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα
Ρόλο και λόγο στην επόμενη ημέρα της Attica Bank επιχειρούν να αποκτήσουν και εξωγενείς παράγοντες. Αν και οι μεγάλες τράπεζες θα ενδιαφέρονταν για assets και ιδιαίτερα distressed, το αναλαμβανόμενο ρίσκο για την απόκτηση της πραγματικά απαρχεωμένης λειτουργικά και προβληματικής επιχειρησιακά τράπεζας είναι μεγάλο.
Ως εκ τούτου, σενάρια εξαγοράς της Attica Bank από τις τέσσερις συστημικές μπορεί να κυκλοφορούν, στη βάση της ενίσχυσης του χαρτοφυλακίου τους, δεν φαίνεται να ανταποκρίνονται όμως στην χρηματοοικονομική τους πραγματικότητα. Πιο ρεαλιστική φαίνεται η προοπτική εισόδου στρατηγικού επενδυτή. Ακόμα όμως και μια τέτοια κίνηση έχει πολλά εμπόδια να υπερβεί για να ολοκληρωθεί. Απαιτείται η ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για την υλοποίηση της οδηγίας CRR και η εξασφάλιση των απαραίτητων ισορροπιών σε πολιτικό, τεχνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η εξίσωση αυτή είναι όμως δυσεπίλυτη.
Επί τάπητος βρίσκεται πάντα το ενδεχόμενο διαχωρισμού της Attica Bank σε καλά και κακή και απορρόφησή της από κάποια συστημική. Κάτι τέτοιο όμως θα προκαλούσε κλυδωνισμούς στο πολιτικό σκηνικό. Η κυβέρνηση δεν έχει δείξει διάθεση ανάληψης πολιτικού κόστους για τέτοια ζητήματα, που σημαίνει ότι μια τέτοια απόφαση δύσκολα θα μπορούσε να επιβληθεί.
Φήμες για την είσοδο στρατηγικού επενδυτές επανέρχονται κατά καιρούς, χωρίς ποτέ να έχουν υπάρξει πραγματικές προσεγγίσεις, ικανές να εγγυηθούν τη βιωσιμότητα της τράπεζας και με τη μετάβαση στην επόμενη ημέρα. Δεν αποκλείεται όμως, παράγοντες που έχουν εμπλοκή με την τράπεζα, είτε κατέχουν περιουσιακά της στοιχεία από τιτλοποιήσεις να επανέλθουν διεκδικώντας το management. Σε μια τέτοια περίπτωση θα μπορούσαν να εξαγοράσουν μετοχές από τους βασικούς μετόχους, μέσω όμως Warrants, στο πλαίσιο αύξησης κεφαλαίου.